این قدرت امروز به حدی رسیده است که صنایع دفاعی کشورمان در فاصله های زمانی کوتاه، موشک و یا دستاورد جدیدی را در این حوزه اعم از موشکهای کروز و یا بالستیک رونمایی و معرفی می‌کنند.
با توجه به اهمیت روز افزون موشکهای کروز در عرصه رزم های دریایی و زمینی امروزه بسیاری از کشورهای مطرح جهان توانمندی خود را بر روی طراحی، ساخت و استفاده ازاین موشک‌ها متمرکز کرده اند.
این کار چندین دلیل دارد که مهم‌ترین آن را می‌توان هزینه کمتر در فرآیند تولیدشان نسبت به تولید موشکهای بالستیک و از سوی دیگر، مؤلفه‌های برتر در زمینه حرکت واصابت موشک به هدف دانست.
ماهیت موشک کروز
موشک کروز نوعی هواگرد بی‌سرنشین هدایت شونده است که مسیر آن تا رسیدن به هدف قابل تغییر و هدایت است. در اغلب سامانه‌های کروز از نوعی موتور جت استفاده می‌شود، در حالی که موشکهای بالستیک از موتور راکتی استفاده می‌کنند.
این موشک‌ها معمولاً تمام مسیر خود را به دلیل شناسایی نشدن توسط رادارها در ارتفاع بسیار پائین و با سرعت تقریباً ثابت نزدیک به صوت و یا مافوق صوت حرکت می‌کنند.
موشک کروز معمولا به سرعت موشک های بالستیک نیستند ولی در اکثر اوقات از اصل پنهانکاری و غافلگیری برای ضربه زدن به دشمن بهره می برند. موشک های کروز معمولا سر جنگی خیلی سنگین ندارند و به دلیل دقت بالا، صرفا یک نقطه خاص و مشخص را نابود می کنند.
موشک های کروز در مقایسه با موشک های بالستیک معمولا سبک تر و کوچک تر بوده و می توان آنها را از روی پلتفرم های مختلفی در روی زمین، هوا، دریا و زیر دریا نیز حمله و شلیک کرد، اما رسیدن به دقت بالا در هدف قرار دادن یک نقطه خاص و البته از آن مهم تر نحوه مسیریابی و حرکت در فضای پر از پستی و بلندی زمین چالش بزرگ و اصلی است که موشک های کروز حمله به اهداف زمینی را تبدیل به یک چالش بزرگ برای بسیاری از کشورهای جهان کرده و در مقایسه با مدل های ضد کشتی کشورهای کمتری دارای فناوری های مربوط به آن هستند.
ضمن اینکه به طور روزافزونی موشک های کروز هوا پایه که از بمب افکن ها، جنگنده بمب افکن ها و یا هواپیماهای ضربتی پرتاب می شوند در نیروهای مسلح کشورهای بزرگ به کار گرفته می شوند. در این راستا، توسعه این گونه موشک های کروز در ایران نیز مورد توجه قرار گرفته که موشک کروز هوا پایه حیدر از جمله جدیدترین آنها محسوب می شوند.
رونمایی
موشک کروز هواپایه حیدر یکی از جدیدترین دستاوردهای هوانیروز ارتش برای تسلیح بالگردهای این یگان که در مراسم افتتاح موزه معارف جنگ و دستاوردهای نوین هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران روز ۲۱ اسفند 1401 با حضور سردار سرلشکر «سیدیحیی صفوی» دستیار و مشاور فرمانده کل قوا، امیر «کیومرث حیدری» فرمانده نیروی زمینی ارتش، امیر خلبان «یوسف قربانی» فرمانده هوانیروز ارتش و جمعی از فرماندهان و پیشکسوتان هوانیروز ارتش از آن رونمایی شد.
در این نمایشگاه چندین دستاورد مختلف مربوط به هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران به نمایش درآمده بود که موشک کروز هواپایه حیدر یکی از این دستاوردها بود. البته موشک حیدر نخستین‌بار هنگام رونمایی از پایگاه پهپادی 313 به نمایش درآمده بود.
در جریان بازدید سردار سرلشکر «محمد باقری» رئیس ستادکل نیروهای مسلح خرداد 1401 از پایگاه پهپادی 313 ارتش جمهوری اسلامی ایران، موشک کروز حیدر رونمایی شد.
مشخصات
امیر «شاهین تقی‌خانی» معاون فرهنگی و روابط عمومی ارتش در خرداد 1401 عنوان کرد: "موشک «حیدر ۱» نیروی زمینی ارتش توسط پهپادهای بزرگ حمل شده و با برد ۲۰۰ کیلومتر اهداف را از دور نشانه می‌گیرد."
پهپاد راهبردی «حیدر ۲» نیز یک پهپاد کروز با برد چند صد کیلومتر است که توسط نیروی زمینی ارتش طراحی شده و می‌تواند مأموریت‌های ابلاغی را صدها کیلومتر دورتر به انجام برساند.
بدین ترتیب باید گفت که دو نوع موشک کروز با نام حیدر توسعه یافته که «حیدر 1» برای حمل توسط پهپادهای بزرگ ساخته شده در حالی که کروز «حیدر 2» که از آن با نام پهپاد راهبردی یاد شده برای حمل توسط بالگردها به خصوص بالگرد 214 توسعه یافته است.
موشک کروز هوا پایه «حیدر 1» دارای وزن 60 کیلوگرم است. طول آن سه متر و 83 سانتی‌متر و وزن سرجنگی آن نیز بین 13 تا 25 کیلوگرم است.
موتور این موشک از نوع میکروتوربین با وزن 40 کیلوگرم است و در هنگام شلیک به سوی هدف سرعتی در حدود 450 تا 500 کیلومتر در ساعت دارد که هر هدفی اعم از ثابت و متحرک را تا فاصله 200 کیلومتری منهدم می‌کند.
سیکر موشک کروز هواپایه حیدر نیز از نوع CCD-IIR است. قابلیت شناسایی اهداف، ارسال تصاویر به صورت آنلاین، قفل اپتیکی بر روی هدف و انهدام دقیق اهداف زمینی جزو ویژگی‌های موشک حیدر است.
موشک کروز حیدر همچنین قابل حمل توسط پهپاد کمان22 نهاجا و فطرس است.بر اساس اطلاعات اعلام شده، این موشک ۲۰۰ کیلومتر برد دارد و سرعت آن در لحظه اصابت به هدف، هزار کیلومتر بر ساعت است. موشک کروز هوا پایه حیدر اولین موشک کروزی است که قابلیت شلیک از پهپاد را دارد.
در رزمایش اقتدار 1402 نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران تست میدانی موشک کروز هواپایه «حیدر 2» از بالگرد 214، با موفقیت انجام شد.
کروز هواپایه «حیدر 2» در این رزمایش هدف موردنظر را در فاصله 30 کیلومتری به‌طور دقیق مورد اصابت قرار داد.
کروز «حیدر 2» از سیستم هدایت «جی.پی.اس» برخوردار است و خلبان پس از پرتاب موشک بر ادامه روند حرکت آن به‌سوی هدف تسلط کامل دارد.
همچنین کروز «حیدر 2» با قدرت تخریبی قابل توجه بیشتر در جهت تخریب یگان‌های زرهی و سنگرهای بتنی کاربرد دارد. کروز حیدر توسط سازمان جهاد خودکفایی هوانیروز ساخته شده و در رزمایش اقتدار 1402 برای نخستین‌بار در رزمایش پرتاب و تست عملیاتی شده و رسماً وارد ستاد رزم ناوگان هوانیروز شد.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
