«جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا عصر جمعه در پایان نشست شورا به صراحت در جمع خبرنگاران، اعلام کرد: "ما فاقد موضع مشترک و یکپارچه اروپایی در مورد تحولات غزه هستیم."
با این حال «چارلز میشل» رئیس شورای اروپا در نشست خبری تلاش کرد تا با اشاره به مواضع مشترک کشورهای اروپایی درخصوص راه حل «دو دولتی» وهمچنین محکومیت جنایات شهرکنشینان اسرائیلی در کرانه باختری، اختلافات داخلی اتحادیه اروپا درباره فلسطین را لاپوشانی کند.
وی ادعا کرد: "هدف از برگزاری نشست این دور گفت وگو درباره لحن بیانیه پایانی در زمینه تحولات غزه نبود و موضع شورا در بیانیه دور قبل اعلام شده است."
این درحالی است که میشل پیش از برگزاری نشست شورا در نامهای به سران اروپایی، نوشته بود: "تحولات خاورمیانه یکی از موضوعات مهم در دستور کار اجلاس ما خواهد بود. ما باید خواهان آزادی همه اسرا و رسیدگی جدی به وضعیت نگران کننده انسانی در غزه باشیم."
این در حالی است که در بیانیه پایانی شورای اروپا به یک جمله کوتاه بسنده و نوشته شده است: "شورا مباحث استراتژیک عمیقی را درباره خاورمیانه صورت داد."
دو دستگی آشکار در موضع گیری سران اروپایی در قبال تحولات جنگ غزه ریشه در نگرش و رویکرد متفاوت کشورهای عضو اتحادیه اروپا در قبال مساله فلسطین دارد.
برخی کشورهای اروپایی مانند اسپانیا، ایرلند و بلژیک صراحتا خواهان به رسمیت شناخته شدن دولت فلسطینی شده و موضعی مبنی بر محکومیت اقدامات جنایتکارانه رژیم صهیونیستی در جنگ غزه اتخاذ کرده اند.
در حالی که متحدان نزدیک آمریکا در اروپا مانند آلمان و اتریش و کشورهای شرق اروپا مانند جمهوری چک موضع حمایت از اسرائیل را در پیش گرفته و همانند تل آویو خواهان تداوم عملیات نظامی رژیم صهیونیستی در نوار غزه هستند.
همچنان که در رای گیری قطعنامه اخیر مجمع عمومی سازمان ملل درباره آتش بس در جنگ غزه، اتریش و چک همراه با ایالات متحده به این قطعنامه رای مخالف دادند. البته فرانسه موضعی بینابین گرفته و با حمایت از حق دفاع ازخود اسرائیل بر اقدامات آن در نوار غزه صحه گذاشته و در عین حال در برخی موضع گیری های خود، خواهان توقف کشتار غیر نظامیان فلسطینی شده است.
بریتانیا نیز به عنوان یک کشور مهم اروپایی غیر عضو اتحادیه اروپا نیز موضعی مطابق با آمریکا داشته و همسان با سران آلمان و فرانسه با آتش بس در غزه تا زمان نابودی حماس مخالفت ورزیده است. این اختلاف مواضع بین کشورهای اروپایی منجر به ناتوانی شورای اروپا در نشست اخیر خود برای موضع گیری واحد در قبال جنگ غزه به ویژه درخواست برای آتش بس شده است.
این مساله انتقادات زیادی را حتی در داخل اروپا برانگیخته است. «لئو وارادکار» نخست وزیر ایرلند در سخنانی که بازتاب گستردهای داشت، اتحادیه اروپا را به ناتوانی برای اتخاذ موضع قوی و متحد درباره تحولات غزه متهم کرد و گفت: "این بلوک اعتبار خود را از دست داده است."
وارادکار در سخنانی قبل از نشست شورای اروپا، با بیان اینکه موضع کشورهای اروپایی طی دو ماه گذشته نسبت به تحولات غزه تغییر و به موضع دیرینه ایرلند در حمایت از فلسطین گرایش پیدا کرده است، گفت: "من به سران اروپایی تاکید خواهم کرد که اتحادیه اعتبار خود را به دلیل ناتوانی ما برای اتخاذ موضع قوی و متحد درباره مساله فلسطین و اسرائیل از دست داده است. ما همچنین اعتبار خود را به دلیل آنچه معیارهای دوگانه به نظر میرسد و ادعای بیربطی هم نیست، از دست دادهایم."
نخست وزیر ایرلند افزود: "ما به لحن قویتری در بیانیه پایانی اجلاس نیاز داریم که علاوه بر محکومیت تروریسم، خواستار آتشبس بشردوستانه (در غزه) و اجرای عدالت برای فلسطینیان در سایه راهحل دو دولتی شود."
با این حال برون داد بیانیه پایانی نشست شورای اروپا نشان داد که رسیدن به خواسته نخست وزیر ایرلند از جانب سران اروپایی خواسته ای دور از دسترس است و به دلیل مواضع نزدیک و هم پیمانی برخی کشورهای اروپایی با واشنگتن از یک سو و وجود لابی های صهیونیستی در این کشورها، اساسا تغییر موضع آنها و اتخاذ موضعی میانه و دور از استانداردهای دو گانه در قبال رژیم صهیونیستی و فلسطینی ها بسیار دور از دسترس است.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117