"عبدالفتاح السیسی"، رئیس جمهوری مصر، "عبدالله دوم"، پادشاه اردن و "مصطفی الکاظمی"، نخست وزیر عراق در نشست روز گذشته بغداد حضور داشتند. سفر مقامات مصر و اردن به بغداد در چارچوب چهارمین دور از مکانیزم همکاری سه‌جانبه میان این کشورها قرار دارد که مارس 2019 در قاهره کلید خورد. این نشست در چند بعد اهمیت زیادی دارد.
اولین بعد اهمیت نشست بغداد در این است که نشان می‌دهد سه کشور برای توسعه روابط با هم مصمم هستند. یکی از نشانه‌های مصمم بودن نیز این است که السیسی پس از سه دهه به عراق سفر کرد. "بسام راضی"، سخنگوی نهاد ریاست جمهوری مصر در بیانیه رسمی اعلام کرد، سفر تاریخی "عبدالفتاح السیسی"، رئیس جمهوری این کشور به بغداد نخستین سفر وی به این کشور در 30 سال اخیر است.
دومین بعد اهمیت نشست بغداد این است که بیان‌گر تلاش این سه کشور و به خصوص عراق و مصر که در زمره کشورهای تأثیرگذار و بزرگ عربی هستند، برای حضوری فعال‌تر در منطقه غرب آسیا است.
در همین راستا، "برهم صالح"، رئیس جمهوری عراق در دیدار با "عبدالفتاح السیسی"، رئیس جمهوری مصر تاکید کرد که بازگشت نقش و جایگاه عربی و منطقه‌ای عراق، عنصر مهمی در تثبیت امنیت و توسعه منطقه است. با این حال، در نشست روز گذشته، سران سه کشور درباره بحران‌های سوریه و فلسطین گفتگو کردند، اما هیچ اشاره ای به بحران یمن نداشتند.
این رویکرد نشان می دهد سران هر سه کشور ملاحظاتی را در سیاست خارجی خود مد نظر دارند و در صدد به چالش کشیدن عربستان نیستند.
سومین بعد اهمیت نشست بغداد، دغدغه اقتصادی مشترک هر سه کشور است. هدف از اجلاس سران مصر، عراق و اردن، فعال کردن توافق نامه های اقتصادی و سرمایه گذاری های مشترکی است که در دو اجلاس گذشته امان و قاهره پیش نویس آن امضا شد. اگرچه در نشست بغداد بر همکاری در زمینه مقابله با همه گیری کرونا و مبارزه با تروریسم هم تاکید شد اما مهم ترین دغدغه مشترک هر سه کشور عراق، مصر و اردن مساله اقتصاد است.
بانک جهانی آوریل 2019 اعلام کرد که 60 درصد از مردم مصر فقیر و یا در معرض فقر هستند و شرایط زندگی به شدت در حال سقوط است. دولت مصر حدود 38 درصد از میزان کل بودجه را فقط صرف پرداخت بدهی‌های عقب‌افتاده خود می‌کند. اگر استقراض و اقساط نیز به آن اضافه شود، 58 درصد از بودجه از بین می‌رود.
اردن نیز شرایط اقتصادی مطلوبی ندارد و تاکنون مردم این کشور بارها در اعتراض به وضعیت اقتصادی شان تظاهرات برگزار کردند و چند نخست وزیر نیز در همین راستا برکنار شدند. علاوه بر این، اردن آوریل گذشته شاهد کودتا بود که عوامل اجرایی کودتا شرایط اقتصادی نامناسب مردم را نیز برای طراحی آن مد نظر داشتند.
عراق هم از شرایط اقتصادی نامناسبی برخوردار است، به نحوی که ریشه اصلی اعتراض های ضد دولتی در عراق که به برکناری دولت "عادل عبدالمهدی" در دسامبر 2019 نیز منجر شد، نارضایتی اقتصادی مردم بود.
بنابراین، هر سه کشور ارتقای روابط اقتصادی و تجاری را به عنوان هدف اصلی این نشست های سه جانبه در نظر گرفتند. "عبدالفتاح السیسی" رئیس جمهور مصر در نشست روز گذشته بغداد ابراز امیدواری کرد، این اجلاس آغاز مرحله ای جدید از مشارکت راهبردی و همکاری نزدیک میان سه کشور عربی حاضر باشد. مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق ابراز امیدواری کرد، از تمامی امکانات موجود از طریق تماس‌های جغرافیایی میان سه کشور به ویژه در زمینه‌های اقتصادی استفاده شود. "عبدالله دوم"، پادشاه اردن نیز در افتتاحیه این نشست گفت، وظیفه ما تقویت پل‌های همکاری با عراق و مصر است.
نویسنده : سید رضی عمادی
115
