این جنگنده کلیه مراحل اجرایی خود را در مجموعه هواپیماسازی ایران (هسا) متعلق به وزرات دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و با مشارکت نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران گذارنده و در این مسیر با بهرهگیری از توانمندی مراکز دانش بنیان و تکیه بر امکانات بومی توسعه یافته است.
جنگنده آموزشی کوثر یک جنگنده نسل سه با اویونیک (الکترونیک پروازی) نسل چهارم است که برای انجام ماموریت های پشتیبانی نزدیک هوایی و آموزش پیشرفته در ایران با الگو گیری از جنگنده آموزشی اف -5 اف به صورت کامل بومی سازی شده است و ایران را در شمار معدود کشورهای دارای فناوری طراحی و ساخت هواپیمای جنگنده با سامانههای اویونیک و کنترل آتش نسل ۴ قرار داده است.
بخش پیشرانه، تجهیزات اویونیکی، رایانه مرکزی، نمایشگرها، رادار چند منظوره از جمله تجهیزات پیشرفته و به روز شده در این هواپیمای جنگنده هستند.
جنگنده کوثر در ۲ نوع تک کابین و دو کابین ساخته میشود که نوع دوکابینه آن علاوه بر قابلیت رزمی، برای آموزش خلبانان در مرحله پیشرفته کاربرد دارد.
در این جنگنده از موتور توربوجت بومی ایرانی با اسم اوج استفاده میشود.
موتور اوج اولین موتور جت ساخت ایران است که بر اساس موتور توربوجت جی 85 که در هواپیماهای اف -5 مورد استفاده است ساخته شده و قابلیت عملکرد پروازی تا ارتفاع ۵۰ هزار پا را دارا بوده و قابلیت نصب بر روی انواع پرندههای با وزن برخاست حداکثر ۱۰ تن را داراست.
همچنین در این جنگنده از سامانههای آویونیک و کنترل آتش پیشرفته نسل ۴ مانند نمایشگرهای رنگی و چند منظوره و سیستم نمایشگر هدآپ دیسپلی(HUD) استفاده شده است.
بهره گیری از سامانه های هشدار دهنده راداری (RWR)، شناسایی دوست از دشمن جهت رهگیری هوایی (IFF)، مدیریت سلاح و پردازشگر تسلیحات، پرتابگرهای چف / فلیر، رادیو نسل جدید جهت ارتباط ایمن نیز مورد توجه قرار گرفته است که هریک به صورت بومی طراحی و توسعه یافته است.
صندلی پران بومی "سریر" در این هواپیما نصب شده که قابلیت پرتاب صفر- صفر را دارد. میزان بومی سازی در این هواپیما 88 درصد است.
در زمینه تعمیر و نگهداری جنگنده کوثر با توجه به آشنایی متخصصان مشکلی وجود نخواهد داشت و علاوه بر صرفه جویی ارزی در طراحی و ساخت جنگنده کوثر، روند به کار گیری آن نیز در یگان های عملیاتی از هزینه کمتری برخوردار است و به عنوان یک بستر مناسب برای آموزش یا پرواز رزمی خلبانان با هواپیماهای نسل جدید تلقی خواهد شد چرا که به سیستم های به روز بنا بر نیازهای موجود نهاجا مجهزاست.
رونمایی از این هواپیما در 30 مرداد 1397 صورت گرفته و در 5 تیر ۱۳۹۹ در جریان یک مراسم رسمی، سه فروند جنگنده کوثر تحویل نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران شد.
مشخصات:
– خدمه: ۲
– طول: ۱۴٫۴۵ متر
– پهنای بال: ۸٫۱۳ متر – با موشک های نوک بال ۸٫۵۳ متر
– ارتفاع: ۴٫۰۸ متر
– مساحت بال: ۱۷٫۲۸ متر مربع
– وزن خالی: ۴٬۳۴۹ کیلوگرم
– وزن بارگیری: ۷٬۱۵۷ کیلوگرم
– بیشینه وزن برخاست: ۹٬۳۱۲ کیلوگرم
– پیشرانه: ۲ موتور توربوجت اوج (ساخته شده بر اساس موتور جی 85)
– قدرت موتور : 3500 پوند
–قدرت موتور با پس سوز :5000 پوند
مقدورات :
– حداکثر سرعت : 1700 کیلومتردر ساعت معادل 1060 مایل بر ساعت (1.6 ماخ)
– برد اعلامی: ۱۱۰۰کیلومتر
– شعاع عمل رزمی: (با ۲۰دقیقه دخیره سوخت): ۱۷۲کیلومتر با 2 قبضه موشک فاطر (نمونه ایرانی سایدوایندر) به اضافه ۲۴۰۰کیلوگرم سلاح
– برد عبوری : ۲۹۰۰ کیلومتر با سه مخزن سوخت خارجی
– سقف پروازی: ۱۵٬۸۰۰ متر
– نرخ اوجگیری: ۱۷۵ متر بر ثانیه
– رادار: رادار گریفو (یک رادار ایتالیایی است، نمونه چینی و یا تولید داخلی شده آن مورد استفاده قرار گرفته است) با بردی معادل ۹۳ کیلومتر و توان درگیری با دو هدف همزمان را دارد.
توان حمل تسلیحات:
– ۷ جایگاه حمل سلاح شامل دو جایگاه زیر هر بال و یک زیر بدنه و یکی نوک هر بال با مجموع توان حمل۳۲۰۰ کیلوگرم انواع جنگ افزار
– توپ:
2 قبضه توپ ۲۰ میلیمتری در دماغه
تسلیحات:
تا ۱۲ بمب ۲۵۰کیلویی یا ۵ بمب ۴۵۰ کیلویی یا ۲ بمب ۹۰۰کیلویی و انواع راکت اندازها(مانند راکت انداز هایدرا و نمونه های ایرانی آن ) و بمب خوشه ای سیمرغ و تا چهار موشک هوا به هوای فاطر (سایدوایندر)