در گزارش سی ان ان آمده است که ترامپ برخلاف اسلاف خود، در اقدامی غیر منتظره با "تسای اینگ ون" رئیس حکومت جزیره تایوان تلفنی گفت و گو کرد.
به این ترتیب دونالد ترامپ که به عنوان چهل و پنجمین رئیس جمهوری آمریکا به زودی وارد کاخ سفید می شود، دست به یک سنت شکنی تاریخی زده است.
واقعیت این است که آمریکا از نخستین سال های دهه 70 میلادی قرن بیستم به این سو، با به رسمیت شناختن چین واحد به مرکزیت پکن، پذیرفت که با تایوان روابط غیر رسمی داشته باشد.
سه بیانیه در سال های 1972، 1978 و 1987 بین پکن و آمریکا امضاء شد که طبق این بیانیه ها، آمریکا خود را پایبند به سیاست اصل چین واحد به مرکزیت پکن می داند و از فروش هر گونه سلاح به تایوان خود داری می کند و روابط خود را در چارچوب غیر دیپلماتیک با تایوان ادامه می دهد.
در واقع آمریکا پذیرفت که جزیره سی وشش هزار کیلومتر مربعی تایوان بخش جدایی ناپذیر خاک چین است و هراقدام خارجی در تایوان به منزله مداخله در امور داخلی چین محسوب می شود.
حال باید دید ترامپ آیا از زیر پا گذاشتن این پروتکل آگاه بوده است و به سیاست روسای جمهوری پیش ازخود در قبال چین اشراف دارد؟
مسلما اگر ترامپ در این گفت و گوی تلفنی با خانم تسای اینگ ون رئیس حکومت تایوان، روی مسائل سیاسی و امنیتی بین آمریکا و تایوان تمرکز کرده باشد و معتقد به ادامه روابط امنیتی با این جزیره در زمان و شرایط خاص باشد، چین این اقدام آمریکا و حاکمیت جمهوری خواهان را نقض همه توافقنامه ها و بیانیه ها می داند.
البته باید به این مساله مهم اشاره کرد که درهمه این سال ها آمریکا تا آنجا در همکاری با تایوان پیش رفت که ناقض حاکمیت مصالح و منافع چین تفسیر نشد.
آمریکا حتی نتوانست سلاح پیشرفته در اختیارتایوان بگذارد و درمقطعی به رغم پافشاری های آمریکا، چین مانع حضور تایوان در سازمان بهداشت جهانی شد.
چین در این مورد به آمریکا هشدار داده بود که حضور در سازمان ها و نهاد های جهانی مختص کشورها است در حالی که تایوان در حد یک حکومت محلی است.
با این حال آمریکایی ها هر از گاهی البته به اقتضای شرایط از تایوان و هنگ کنگ به عنوان نمونه های دموکراسی و اقتصاد آزاد در مقابل آن چه که تهدید گسترده چین کمونیست خوانده می شد حمایت کردند.
چین می گوید آمریکا نباید به هر بهانه ای به فکر مهار چین باشد زیرا این رویکرد آمریکا بارها شکست خورد ونتایجی زیانبار برای خود آمریکایی ها و از جمله برای کمپانی های سرمایه گذار این کشور در چین در پی داشته است.
به هر روی تا آنجا که منافع و حاکمیت چین اقتضاء می کند این کشور در مقابل این گونه اقدامات به ویژه ازسوی آمریکا و اروپا واکنش نشان می دهد.
اما به نظر می رسد پکن در حال رصد کردن رفتارها و موضع گیری های رئیس جمهوری منتخب آمریکا در قبال چین است.
زیرا از دید گاه چین بین ترامپی که شعارمبارزات انتخاباتی می داد و ترامپی که عملا سکان بدهکار ترین کشور جهان را در دست می گیرد تفاوتی وجود خواهد داشت.
ترامپ اگر وفادار به معیارهای جمهوریخواهان باشد، مسلما یک رویداد تاریخی را نباید فراموش کند که این جمهوریخواهان بودند که معمار روابط با چین کمونیست شناخته شدند.
