فرماندهی نیروهای بورکینافاسو با پایین کشیدن پرچم نیروهای فرانسوی، خروج رسمی و کامل این نیروها را اعلام کرد.
روابط فرانسه و بورکینافاسو پس از کودتای نظامی «ابراهیم ترائوره» در این کشور در ماه سپتامبر که به برکناری سرهنگ دوم «پل هانری ساندائوگو دامیبا» منجر شد، با تنش مواجه شد.
این دومین کودتای نظامی در بورکینافاسو در سال 2022 بود و در حالی رخ داد که مقامات بورکینافاسو، پاریس را به مداخله در امور داخلی این کشور متهم کردند.
در پی این تنش ها، دولت بورکینافاسو سرانجام در ژانویه سال جاری به توافقنامه نظامی سال 2018 که اجازه حضور نظامیان فرانسوی در خاک این کشور را می‌داد، پایان داد و از فرانسه خواست تا در مدت یک ماه، نیروهای خود را از بورکینافاسو خارج کند.
پیش از این نیز کشور مالی از نظامیان فرانسوی خواسته بود تا خاک این کشور را ترک کنند.
کشورهای آفریقایی در حالی خواستار پایان دادن به حضور نظامی فرانسه در آفریقا هستند که نظامیان فرانسوی سالهاست به بهانه برقراری ثبات و امنیت و مبارزه با تروریسم در کشورهای مختلف آفریقا به ویژه مالی، حضور دارند، اما عملکرد این نیروها مورد تایید کشورهای آفریقا نبوده و در واقع این کشورها معتقدند فرانسه دفاع از امنیت و مبارزه با تروریسم را پوششی برای پنهان کردن اهداف استعماری خود در قاره آفریقا قرار داده است.
کشف گورهای جمعی در نزدیکی پایگاه نظامیان فرانسوی در مالی، نفوذ فرانسه در بخش های اقتصادی کشورهای منطقه در قالب مشارکت و پرداخت وام های بلند مدت، شاهدی بر این نگرانی ها است.
بر اساس گزارش مرکز مطالعات استراتژیک آفریقا، به دنبال مداخلات خارجی در آفریقا، 70 درصد بر میزان رویدادهای خشونت آمیز مرتبط با گروه های تروریستی در کشورهای ساحل آفریقا افزوده شده که باعث ثبت رکورد جدیدی از خشونت افراطی در آفریقا در سال 2021 شده است.
در این راستا، چندی پیش پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک های جهان خطاب به کشورهای اروپایی گفت: "دست‌های خود را از روی آفریقا بردارید؛ از خفه کردن آفریقا دست بردارید. نه معدنی برای استثمار و نه سرزمینی برای غارت، در آفریقا وجود دارد."
کشورهای آفریقایی همراه با تحولات جهانی، بالا رفتن سطح سواد و آگاهی و روی کار آمدن نسل جدیدی از رهبران، اکنون دیگر حاضر به پذیرش سلطه فرانسه یا دیگر کشورهای غربی و تبعیت از سیاست های آن نیستند.
ضمن اینکه با تحولات اخیر بین المللی از جمله جنگ اوکراین که موجب کم شدن کمک کشورهای غربی به آفریقا شده است، قدرت هایی همچون چین یا روسیه در قاره آفریقا حضور پر رنگ تری دارند.
«احمد عبدالله» کارشناس سیاسی در این زمینه می گوید: "اگر چه جنگ بر سر نفوذ در قاره آفریقا بین کشورهای بزرگ جریان دارد اما کشمکش فعلی شاید برای کشورهای آفریقایی فرصتی باشد تا آزادانه تر، الگوهای خود را ترسیم کنند."
با این حال، به نظر نمی رسد فرانسه با وجود خروج نظامی از بورکینافاسو، همچنان به ترک کامل قاره آفریقا و واگذاری قدرت به رقیبان منطقه ای و بین المللی خود باشد.
نویسنده: آتوسا دینیاریان
117
