آمریکا بعد از اعلام خبر سفر «نانسی پلوسی» رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، از احتمال برقراری منطقه پرواز ممنوع بر فراز این منطقه توسط چین خبر داد. این در حالی است که ادعای پرواز چهار فروند جنگنده و دو فروند هواپیمای شناسایی چینی بر فراز تایوان نیز توسط تایپه مطرح شده است.
ادامه روند افزایشی مداخله آمریکا در شرق آسیا
روند مداخله آمریکا در شرق آسیا و به طور خاص دریای چین رو به افزایش است. علاوه بر موضع مداخله جویانه «جو بایدن» درباره حمایت از تایوان در مقابل چین و حضور ناوهای آمریکایی در تنگه تایوان، وزارت خارجه آمریکا پس از تأیید برنامه فروش 108 میلیون دلاری تسلیحات نظامی به تایوان، اکنون درصدد برنامه ریزی برای سفر نانسی پلوسی به این منطقه است. این اظهارات و اقدامات تنش زا در حالی ادامه دارد که پکن بارها توقف مداخله و احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی چین را از آمریکا مطالبه کرده است.
«وانگ ونبین»، سخنگوی وزارت خارجه چین در این باره گفت: فروش تسلیحات آمریکایی به تایوان حق حاکمیت و منافع امنیتی چین را تضعیف کرده و بر امنیت و ثبات تنگه تایوان و روابط بین واشنگتن و پکن اثر مخرب می گذارد به همین دلیل چین به انجام اقدامات قاطع و قوی در دفاع از حق حاکمیت و منافع امنیتی خود ادامه خواهد داد.
عبور آمریکا از ابهام استراتژیک
پس از برقراری روابط رسمی جمهوری خلق چین و آمریکا در سال 1979، کنگره این کشور قانونی مبنی بر کمک نظامی به تایوان، براساس تصمیم رئیس جمهور و کنگره را تصویب کرد که به سیاست «ابهام استراتژیک» مشهور شد. اما اکنون با صرف نظر آمریکا از این ابهام و در پیش گرفتن صراحت مداخله جویانه از طریق سفر مسئولان آمریکایی و موضع گیری رئیس جمهور این کشور و همچنین فروش سلاح و مهمات به تایپه، تنگه تایوان و دریای جنوبی چین به انبار باروت تبدیل شده است.
«دیوید لمپتون» مدیر مطالعات چین دانشگاه جان هاپکینز آمریکا در این باره به صراحت می گوید، روابط چین و آمریکا در بدترین وضعیت از زمان پیش از سفر نیکسون و کیسینجر به چین در اوایل دهه 1970 است. چون حتی دورنمای ذهنی رهبران دو کشور هم مشترک نیست. گرچه تایوان برای آمریکا اهمیت استراتژیک دارد ولی آمریکا تعهدی برای دفاع مستقیم از تایوان ندارد و قانون 1979 روابط تایوان، فقط آمریکا را موظف می کند که سلاح به تایوان بفروشد.
مسئله تایوان تاکنون به عنوان یک مؤلفه تهدیدزا برای همسو سازی ژاپن، کره جنوبی، استرالیا با سیاست های واشنگتن و توجیه حضور نظامی آمریکا در پاسیفیک به کار آمده است. در حال حاضر با توجه به افزایش قدرت اقتصادی و نظامی چین در رقابت با آمریکا و تقویت موضع چین در خصوص اعاده حاکمیت بر جزیره تایوان، واشنگتن در پی مشغول سازی استراتژیک و ژئوپلیتیک پکن برآمده و از این رو با برگزاری رزمایش هوایی و دریایی در نزدیکی مرزهای چین و کمک های متنوع به تایپه در راستای سیاست تنش زایی و مشغول سازی گام بر می دارد.
خویشتن‌داری چین مقابل تحرکات آمریکا
در این میان چین با خویشتن داری در مقابل تحرکات آمریکا، راهبرد کلان خود را بازگرداندن این جزیره و اداره آن همانند منطقه ویژه هنگ کنگ قرار داده است. در این خصوص «لیو جیه یی»، رئیس دفتر امور تایوان چین گفت: چین صلح را به درگیری بر سر تایوان ترجیح می دهد و در صورت متحد شدن مدل «یک کشور، دو سیستم» در دستور کار قرار دارد و قدرت چین به نفع تایوان است.
در یک جمع بندی کلی می توان گفت، چین بر اساس اصل حاکمیت سرزمینی بر جزیره تایوان، آبراهه و تنگه تایوان را دریای سرزمینی می داند و برای جلوگیری از تحرکات و تحریکات آمریکا در این ناحیه تلاش می کند. در این بین تایپه به دنبال مشابهت سازی وضعیت خود با اوکراین و جلب حمایت بیشتر آمریکا و غرب از طریق سیاست القای هشدار است اما چین راهبرد اعراض از تنش در عین اعاده حاکمیت بر جزیره تایوان و نشان دادن جدیت خود به آمریکا را در پیش گرفته است.
نویسنده: هوشنگ شیخی / 114
