«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز سه شنبه در گفت و گوی تلفنی با «ایگنازیو کاسیس» Ignazio Cassis، همتای سوئیسی خود با بیان این نکته افزود، آمریکا از یکسو خود را علاقه مند به بازگشت به برجام می خواند و از سوی دیگر ظرف چند هفته گذشته در دو مرحله تحریم هایی را علیه اشخاص و شرکت‌های ایرانی وضع کرده است.
مذاکرات برای رفع تحریم ها علیه ایران از 29 نوامبر در وین آغاز می شود.
این در حالی است که اعضای اروپایی برجام و آمریکا با بی توجهی به حقوق ایران و تلاش برای گره زدن برجام به مسائل دیگر باعث پیچیدگی مذاکرات وین شده اند. برای رفع موانع قبل از سرگیری مذاکرات در 29 نوامبر، هر دو طرف باید سیگنال هایی مبنی بر تمایل به مشارکت در تلاش های حسن نیت برای بازگرداندن توافق ارسال کنند.
سفر "رافائل گروسی" مدیر کل آژانس بین المللی انرزی اتمی به تهران در 23 نوامبر فرصتی در این جهت برای ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی فراهم کرد. این سفر درست پیش از نشست فصلی شورای حکام 35 کشور عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی صورت گرفت.
علی رغم فضاسازی های منفی و القایی همزمان با سفر گروسی به تهران، منابع دیپلماتیک اظهار کرده اند، بعید است که اقدامی علیه ایران در نشست شورای حکام انجام شود، چرا که آنها نمی خواهند با این اقدام به مذاکراتی که قرار است چند روز دیگر در وین آغاز شود، آسیبی برسد.
امریکا طرفی است که در سال 2018 از برجام خارج شده است و اکنون سعی در بازگشت به برجام بدون رفع تحریم های یکجانبه علیه ایران دارد.
"محمد قادری" کارشناس مسائل بین الملل به این موضوع اشاره می کند که آمریکا با وضع تحریم های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران در پی ارسال این پیام است که به زعم خود همچنان قصد دارد ایران را تحت فشار قرار داده و مجبور به پذیرش خواسته های زیاده خواهانه خود کند. این اقدام آمریکا، یک گام غیرسازنده محسوب می شود و در تناقض آشکار با ادعاهای آمریکایی ها مبنی بر آمادگی برای شروع مذاکرات است.
تجربه نشان داده است که هر نوع اعمال فشار با هدف واداشتن ایران به احیای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بدون تضمین منافع ایران در این توافق نمی تواند نتیجه بخش باشد. بسیاری از ناظران بر این باورند که چگونگی پیشرفت مذاکرات وین، بستگی زیادی به تصحیح رفتارهای متناقض امریکا دارد و برای رسیدن به مذاکراتی موفق، فرصت کوتاه است.
«مجید تخت روانچی»، سفیر ایران درسازمان ملل متحد تصریح کرده است؛ کشورمان خواستار تضمین‌هایی است که دولت امریکا بار دیگراز برجام خارج نخواهد شد.
مقامات آمریکایی اما می گویند که ارائه چنین تضمینی غیرممکن است، حداقل به این دلیل که برجام بدون حمایت دو سوم سناتورهای امریکا نمی تواند به یک پیمان الزام آور یا معاهده تبدیل شود. جمهوری خواهان که نیمی از مجلس سنا را تشکیل می دهند، از همان ابتدا با این توافق مخالفت کردند.
اکنون پس از شش مرحله مذاکره فشرده و حساس درباره بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، دیپلمات‌ها و مقامات کشورهای حاضر در رایزنی ها معتقدند که رسیدن به یک توافق برای بازگشت متقابل به پیروی ازتعهدات ذیل توافق هسته ای 2015، نزدیک و در دسترس است؛ اما بازگشت به شرایط توافق اصلی آسان به نظر نمی رسد .
اظهارات وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت و گوی تلفنی با همتای سوئیسی خود که رفتار متناقض آمریکا را یکی از موانع اصلی در مذاکرات دانست؛ اشاره به همین نکته دارد که با تصمیمات سیاسی قابل حل و فصل هستند.
نویسنده: جمشيد امین زاده
115
