این توافقنامه همکاری و گفتگوهای سیاسی روز دوشنبه در نشست وزرای خارجه 28 کشور عضو اتحادیه اروپا در بروکسل به امضای «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و «برونو رودریگز پاریلا» وزیر خارجه کوبا رسید.
امضای این توافق میان اتحادیه اروپا و کوبا پس از دو دهه ، به روابط نسبتا سرد میان این دو طرف پایان خواهد داد. امضای این توافقنامه به منزله آغاز دوره ای جدید در روابط بین اتحادیه اروپا و کوبا است، زیرا این توافقنامه موجب لغو سند 1996 موسوم به « موضع مشترک » خواهد شد.
براساس این سند، روابط این اتحادیه و کوبا به پیشرفت دموکراسی و حقوق بشر در کبا مشروط شده بود.
اتحادیه اروپا در سال 2003 میلادی در پی زندانی شدن 75 معترض سیاسی در کوبا، همکاری خود را با این کشورموقتا متوقف و تحریم هایی علیه کوبا وضع کرد.
کوبا تنها کشور آمریکای لاتین بود که طرف مذاکره و همکاری با اتحادیه اروپا به ویژه در زمینههای تجاری، حقوق بشری و مهاجرتی قرار نگرفت.
البته این موضوع مانع ازآن نشد که اتحادیه اروپا پس از ونزوئلا دومین شریک تجاری کوبا، در این کشور آمریکای لاتین در بخش های برق، آب، بهداشت و سلامت، گردشگری و کشاورزی و مواد غذایی سرمایه گذاری کند.
کشورهای اتحادیه اروپا در پی پافشاری هاوانا، با حذف شرط بهبود پیشینه حقوق بشری راه را برای عادی سازی کامل روابط با کوبا در آمریکای لاتین، هموار کردند.
وزرای اتحادیه اروپا توافق کردند سیاست خود را که از سال ۱۹۹۶ اجرا شده و به موجب آن کوبا تا زمان بهبود استانداردهای حقوق بشری خود نمیتوانست روابط نزدیکی با این اتحادیه داشته باشد، کنار بگذارند.
هاوانا شرایط حقوق بشری اتحادیه اروپا را به عنوان مداخله در امور داخلی خود رد کرده و با سرسختی خواستار حذف این شرط در مذاکرات عادی سازی شده بود.
این مذاکرات از آوریل 2014 از سرگرفته شد و سرانجام روز دو شنبه وزرای خارجه اتحادیه اروپا در نشستی در بروکسل بر لغو سیاست ۱۹۹۶ علیه کوبا مبنی بر مطالبات حقوق بشری، را لغو کرده و بر توافق عادی سازی روابط با این کشور متمرکز شدند.
در حال حاضر تعامل عادی سازی روابط میان اتحادیه اروپا و کوبا شامل تجارت، سرمایهگذاری، توسعه اقتصادی، همکاری منطقهای، محیط زیستی، حقوق بشری، خلع سلاح، مهاجرت، مبارزه با مواد مخدر و عملیات ضد تروریسم است.
در حالی که سیاست ۱۹۹۶ شامل همکاری کامل کوبا با اتحادیه اروپا براساس انجام اقداماتی در راستای تقویت حقوق بشر و آزادی سیاسی بود.
البته با عادی سازی روابط آمریکا و کوبا، مانع بزرگی بر سر راه عادی سازی روابط اتحادیه اروپا و کوبا برداشته شد، اما ایستادگی مستمر کوبا از سال ها پیش مبنی بر لغو پیش شرط حقوق بشری در مذاکرات دو طرف، تاثیر گذار بوده است تا توافق تاریخی بروکسل امضاء شود.
وزیر خارجه کوبا در بروکسل خاطرنشان کرد که این توافق نشان میدهد که تمامیت ارضی و احترام به مردم نمیتواند در مذاکره با هر کشور یا هر فردی به عنوان یک مساله مطرح شود.
وی خاطرنشان ساخت که دولتش با رضایت از توافق بروکسل برای بایگانی کردن به طور قطعی یک عمل مداخله جویانه، گزینشی و تبعیض آمیز استقبال می کند.
توافق بروکسل برای اتحادیه اروپا نیز مفید است و فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی این اتحادیه تاکید کرد: روابط میان اتحادیه اروپا و کوبا به هیچ وجه تحت تاثیر رئیس جمهور جدید آمریکا قرار نخواهد گرفت.
ماه گذشته دونالد ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا تهدید کرده بود توافق با کوبا را در صورتی که هاوانا به اقداماتی برای بهبود وضعیت زندگی مردمش دست نزند بر هم خواهد زد.