بیژن نجفی- در این نشست وزیران خارجه کشورهای آمریکا، روسیه، قطر، ترکیه، عربستان، ایران، مصر، عراق، اردن و همچنین نماینده سازمان ملل متحد در امور سوریه شرکت داشتند.
هرچند گزارشی درباره نتایج این نشست منتشر نشده است، اما پیش از نشست برخی از محافل سیاسی، بخت دسترسی به توافقی درباره سوریه را کم رنگ پیش بینی کرده بودند.
اگرچه عدم صدور بیانیه مشترک از جانب نشست لوزان می تواند به منزله یکی از ضعفهای این نشست تعبیر شود اما با نگاهی به موضوعات مطروحه در این نشست و برخی توافق های شفاهی صورت گرفته در این زمینه و حضور تمامی طرفهای بین المللی فعال در امور سوریه در این نشست، امیدواری ها را درباره نیل به یک اجماع در میان طرف های بین المللی تاثیر گذار در بحران سوریه در خصوص ضرورت پایان سریع این بحران از طریق کانالهای سیاسی، افزایش داده است.
در چارچوب تلاش های مشترک برای حل بحران سوریه فرستاده سازمان ملل متحد در امور سوریه در پیشنهاد خود به نشست لوزان، موضوع اخذ ضمانت کتبی از طرفهای درگیر برای توقف درگیری ها و برقراری آتش بس را مطرح شد.
گفتنی است که آتش بسهای قبلی در سوریه بسیار متزلزل بود و دچار آسیب شد و باید اقداماتی انجام شود تا تجربههای تلخ گذشته تکرار نشود و زمینه برای برقراری آتش بس پایدار که مقدمه ای برای آغاز جامع گفت وگوهای سیاسی است، فراهم شود.
این در حالی است که روسیه نیز اعلام کرد شرکت کنندگان در نشست لوزان بر پایبندی خود برای حفظ سوریه به عنوان یک کشور واحد که ملت آن آینده کشور را مشخص می کند، تأکید کردند که این موضوع نیز می تواند آغاز تحولی درباره نشستهای سوریه باشد.
اصرار برخی از طرف های تاثیر گذار در بحران سوریه بر برکناری بشار اسد، رئیس جمهوری قانونی سوریه نتایج هر نشستی را برای پایان دادن به بحران این کشور عقیم می گذارد و تا زمانی که برخی کشورها همچون آمریکا، عربستان سعودی، ترکیه و قطر بر کنارهگیری بشار اسد از قدرت اصرار دارند نمیتوان به نتایج نشستهای بین المللی خوشبین بود.
بحران در سوریه از سال 2011 با تهاجم گسترده گروههای تروریستی مورد حمایت عربستان، آمریکا و متحدانشان برای سرنگون کردن دولت قانونی بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه آغاز شده است.
از جمله موضوعات دیگر مورد بحث در نشست لوزان موضوع تفکیک گروههای معارض سوری از گروههایی بود که صراحتاً از دید بین المللی و قطع نامههای شورای امنیت سازمان ملل تروریستی تلقی میشوند.
درباره گروه تروریستی جبهه النصره (فتح الشام) که قطعنامههای بین المللی و هم در نشست لوزان بر تروریستی بودن آن تاکید دارد، تصریح شده است، این گروه به مانند گروه تروریستی داعش خارج از چارچوبهای هرگونه توافق قرار گیرد.
گفتنی است که در صحنه واقعی سوریه بین گروه های مسلح یک رفت و آمد و نقل و انتقال دائم وجود دارد که تفکیک بین این گروه های مسلح را دشوار می کند.
در توافق آتش بس اخیر آمریکا و روسیه بین گروههای اصلی مخالف با گروه تروریستی جبهه النصره همکاری وجود داشت که بنابراین چالش اصلی در گفت وگوها، تفکیک این گروهها از تبدیل دهنیت به واقعیت است.
به هرحال کارشکنی های غرب و اقدامات آن در قبولاندن سیاست های غیر منطقی خود در زمینه تفکیک تروریسم به خوب و بد به نقطه کوری در فرایند تلاشها برای حل بحران سوریه تبدیل شده است.
هر تلاش برای حل بحران سوریه، نیازمند توجه به خواست مردم این کشور، یافتن راه حلی سیاسی و فراگیر، برقراری آتش بس فوری و مبارزه واقعی با اشکال مختلف تروریسم است.
توجه همزمان به این موارد مسیر حل بحران سوریه را هموار خواهد کرد.
با توجه به این مسائل در خصوص جمع بندی نهایی در خصوص نشست لوزان سوئیس می توان گفت که این نشست را نه می توان نشستی ناکام و نه نشستی موفقیت آمیز توصیف کرد اما از آنجا که این نشست زمینه را برای ادامه گفت وگوها درباره سوریه در آینده و مطرح شدن برخی از پیشنهادهای سازنده در آن فراهم کرد، می توان به عنوان گامی در مسیر تلاش های بین المللی برای حل بحران سوریه تلقی کرد.