روزنامه القدس العربی روز شنبه در مقاله ای به قلم امیر المفرجی نوشت،همزمان با نزدیک شدن به زمان آزادی موصل این سوال مطرح می شود که بعد از خروج تروریست های داعش از این شهر، مشکلات و بحران های احتمالی چه خواهد بود؟ چرا که ممکن است کردها از شهر موصل خارج نشوند و بر پیوستن به مناطق بیشتری از استان نینوا اصرار ورزند. به خصوص که رهبران کرد از این مناطق به عنوان مرزهای خون نام برده اند و به دنبال برگزاری همه پرسی برای قانونی کردن جداسازی این منطقه در سطح ملی و بین المللی هستند.
به نظر می رسد که دولت عراق همچنان که حیدر العبادی نیز تصریح کرده است عزم جدی برای اصلاح و آبادانی موصل، این شهر ویران دارد و مبارزه با گروه تروریستی داعش را تا پاکسازی کامل خاک عراق دنبال خواهد کرد.
حیدر العبادی نخست وزیر عراق در تلاش است تا با تاکید بر همزیستی مسالمت آمیز بین همه گروه های سیاسی این کشور و برقراری ارتباط مناسب در سطح منطقه و جهان، زمینه را برای آماده سازی فضای فرهنگی و اجتماعی برای مرحله بعد از بازپس گیری موصل فراهم کند.
عراق بعد از آزادی موصل در دستور کار گفتگوهای حیدر العبادی با سایر گروه های سیاسی
از این رو عراق بعد از آزادی موصل در دستور کار گفتگوهای حیدر العبادی با سایر گروه های سیاسی است و هدف از این گفتگوها بازگشت آرامش، رسیدگی به آوارگان آسیب دیده و عدم اجازه به بازگشت تفرقه و اختلاف در این منطقه خواهد بود.
هدف دولت عراق در بعد از آزادی موصل، تقویت همزیستی مسالمت آمیز با همه طرفها، احترام به مقدسات مذهبی مذاهب مختلف، انحصار در اختیار داشتن سلاح به دولت، تاکید بر توان ملی، تلاش برای ایجاد عراقی مستقل، مبارزه با فساد، دور کردن موسسه ها و اداره های دولتی از دخالت در امور سیاسی وسهم خواهی آنها، تحقق عدالت، استفاده از فرصت ها و اعتماد به نیروهای شایسته در اجرای امور با حفظ استقلال ملی می باشد.
علیرغم اهمیت این اهداف و اراده جدی حیدر العبادی در اجرای آن، دولت عراق اما با چالش های سیاسی و امنیتی زیادی روبرو است که امکان حل آن تنها در سایه تحولات منطقه ای، جهانی و احزاب داخلی عراق امکان پذیر است.
باید اذعان داشت که در واقع دلیل اصلی رسیدن عراق به این مرحله نیز وجود همین چالش ها است؛ طبیعت اجتماعی این کشور و جناح بندی های بین المللی و منطقه ای از دیگرعواملی است که زمینه تجزیه و تقسیم این کشور را فراهم می کند. بنابراین همه ی این دلایل موجب می شود که تحقق اهداف مد نظر دولت عراق حتی با اراده ی جدی دولت دشوار باشد به خصوص اینکه زمینه درگیری های منطقه ای و بین المللی نیز در عراق ایجاد شده است. از این رو نبرد آزادسازی دومین شهر بزرگ عراق، فرصت مناسبی برای کشورهای دیگر فراهم می کند تا از این رهگذر برای دست یابی به منافع خود هر چه بیشتر بهره برداری کنند.
از این رو تصور اینکه عملیات آزادی موصل درگیری های سیاسی، مذهبی و قومی در عراق و به خصوص آن شهر را پایان دهد دشوار است مخصوصاً اگر دخالت بیگانگان در امور داخلی عراق و حمایت برخی از کشورهای منطقه در ایجاد فتنه و اختلافات مذهبی بین شیعه وسنی متوقف نشود.
اما با وجود همه این چالش ها حیدر العبادی نخست وزیر عراق امیدوار به تحقق نقشه راه ترسیم کرده برای دولت این کشور به کمک نیروهای امریکایی است هر چند که ممکن است که همین نیروهای امریکایی خود موجب تجزیه عراق شوند.
به اعتقاد نویسنده، امریکا علیرغم مشارکت فعال در عملیات آزادسازی موصل همچنان به دنبال تثبیت حضور نظامی خود در عراق است که مهمترین هدف آن مانع تحقق اهداف ایران در ان کشور شود. بنابراین دولت امریکا به دنبال ادامه فشار بر دولت عراق است تا ایالات متحده امریکا به بهانه بازسازی شهر موصل و دست یابی کامل به ثبات سیاسی و اقتصادی حضور خود را در دوره بعد از داعش تقویت کند. این رویکرد سیاسی امریکا در سخنرانی پنج شنبه گذشته دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا در ورشو لهستان نیز کامل روشن بود. در این سخنرانی ترامپ گفته بود که ایالات متحده امریکا بعد از آزادی موصل به نحوی به دنبال حل صلح آمیز مسائل است که نیروهای ایران در عراق تقویت نشوند اما اجازه بازگشت گروههای تروریستی به ان شهر نیز داده نمی شود.
انتظار شکل گیری درگیری های جدید در آینده عراق دور از تصور نیست
به طور کلی انتظار شکل گیری درگیری های جدید در آینده عراق دور از تصور نیست به خصوص که برخی از اقلیم ها از جمله کردستان عراق با استناد به قانون اساسی این کشور، برگزاری همه پرسی برای تعیین سرنوشت خود را در دستور کار قرار داده اند. در همین راستا اخیراً سفیر امریکا در بغداد در خلال کنفرانس مطبوعاتی خود ضمن اشاره به این موضوع گفت که تعیین سرنوشت می بایست بر اساس قانون اساسی، قوانین عراق و تفاهم بین بغداد و اربیل باشد. بنابراین طرح این مساله می تواند راه را برای ایجاد درگیری های جدید بین سه گروه سیاسی عراق در تسلط بر موصل و کرکوک هموار کند.
شاید بزرگترین چالش حیدرالعبادی بعد از آزادی موصل تشکیل دولتی است که همه عراقی ها را صرف نظر از اینکه از چه حزب و مذهبی هستند، شامل شود. هرچند که با توجه به بلوک بندی های منطقه ای و بین المللی به نظر می رسد تحقق اهداف مورد انتظار حیدر العبادی دشوار باشد.115/111
