وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون)دراین سند استراتژیک که روز پنج‌شنبه آن را منتشر کرد چین را مهمترین و سیستماتیک‌ترین چالش برای آمریکا دانست، اما گفت که روسیه تهدیدی حاد است که منافع واشنگتن در داخل و خارج از کشور را هدف گرفته است. انتشار سند استراتژی دفاع ملی جدید آمریکا از این لحاظ واجد اهمیت است که به منزله چراغ راهنما برای اقدامات آتی ایالات متحده در قبال تهدیدات جهانی و منطقه ای ادعایی محسوب می شود.
در این زمینه در حساب توئیتری جو بایدن رئیس جمهور آمریکا با اشاره به رونمایی از استراتژی جدید دفاع ملی آمده است: استراتژی دفاعی که ما دنبال می کنیم مسیر ما را برای دهه ها مشخص خواهد کرد. این سند با تاکید بر لزوم همکاری با متحدان و دیگر شرکا برای مقابله با خطرات ناشی از چین و روسیه می گوید که چنین همکاری‌هایی برای منافع امنیت ملی آمریکا نقشی بنیادی دارد.
استراتژی جدید دفاع ملی آمریکا: چین در تلاش است تا منطقه ایندو پاسیفیک و نظام بین المللی را مطابق منافع خود تغییر دهد
در استراتژی جدید دفاع ملی آمریکا آمده که چین در تلاش است تا منطقه ایندو پاسیفیک و نظام بین المللی را مطابق منافع و ترجیحات اقتدارگرایانه خود تغییر دهد. در متن این استراتژی آنچه که فعالیت های خصمانه چین نسبت به تایوان خوانده شده، بی ثبات کننده و چالشی برای صلح در منطقه توصیف گردیده است.
در ادامه این سند روسیه مسبب خطرات جدی و مستمر در زمینه‌های مهم معرفی و به تهدیدهای هسته‌ای آن علیه آمریکا و شرکای آن، تهدید موشک‌های کروز دوربرد، عملیات سایبری و اطلاعاتی، حملات ضدفضایی، تسلیحات شیمیایی و بیولوژیکی، جنگ زیردریایی و کارزارهای گسترده علیه دموکراسی‌ها اشاره شده است.
در بخشی دیگر درباره روسیه هم آمده است: «تهدیدی که مسکو ایجاد کرده است هم به تازگی با تهاجم بیشتر و بی‌دلیل روسیه به اوکراین پررنگ‌تر شده است. وزارت دفاع از بازدارندگی قوی تجاوز روسیه علیه منافع ملی حیاتی ما، از جمله متحدانمان حمایت خواهد کرد.»در این سند همچنین خاطرنشان شده که چین و روسیه با وجود منافع متفاوت و وجود بی اعتمادی تاریخی در حال نزدیک‌تر شدن به یکدیگر هستند.
نگرانی آمریکا از افزایش مدام قدرت و نفوذ منطقه ای و بین المللی چین و روسیه
به نظر می رسد که آمریکا که از افزایش مدام قدرت و نفوذ منطقه ای و بین المللی چین و روسیه نگران است تمام تلاش خود را برای ارائه چهره ای تهدید آفرین از این دو قدرت شرقی و اوراسیایی صورت داده که می توان آن را به طور خلاصه چین هراسی و روسیه هراسی نامید.مقامات ارشد نظامی و امنیتی دولت بایدن بارها چین را مهمترین چالش ژئوپلیتیکی آمریکا اعلام کرده و مدعی قصد آن برای تغییر نظام بین المللی مبتنی بر نظم لیبرال شده اند.
به رغم ادعاهای مقامات دولت بایدن در باره رقابت برابر با چین و تنش زدایی در روابط دو جانبه ، اما آنچه از خلال مواضع و اقدامات آمریکا در قبال چین از زمان روی کار آمدن بایدن می توان دریافت؛ تلاش واشنگتن برای تقابل همه جانبه در عرصه های اقتصادی ، تجاری ، نظامی و امنیتی ، سیاسی و سایبری با پکن و مقابله با ادعاهای دریایی آن است.در واقع واشنگتن از این مساله در هراس است که چین به همراه روسیه ، نظم بین المللی لیبرال را که جهان غرب مبدع و حامی بقای آن است به چالش کشیده و اقتدار چند قرنی غرب بر نظام بین المللی را خدشه دار سازد.
البته سران روسیه و چین بارها بر لزوم تغییر نظام جهانی از وضعیت کنونی به سوی نظام چند قطبی مبتنی بر نقش پر رنگ سازمان ملل تاکید کرده اند. در حالی که از دیدگاه آمریکا که همواره رویکرد یک جانبه گرایی را در عرصه جهانی دنبال کرده و به دنبال منافع و اهداف خود به قیمت زیر پا نهادن منافع دیگر کشورها است این امر قابل قبول نبوده و لذا تلاش می کند تا بازیگران جدید جهانی یعنی چین و روسیه را تا آنجا که توان دارد محدود کرده و تضعیف نماید.
این کار در باره چین با جنگ تجاری و نیز ایجاد ائتلاف های مختلف در عرصه آسیا اقیانوس آرام برای دربرگیری این کشور و درمورد روسیه با تلاش برای تضعیف هر چه بیشتر توانمندی آن با تداوم جنگ اوکراین و تضعیف توانمندی نظامی و اقتصادی آن در حال انجام است.با این حال بررسی روندهای جهانی نشانگر افزایش ملموس توان قدرت های شرقی و اروآسیایی وافول فزاینده آمریکا است.
نویسنده:سيدرضا مير طاهر
113
