دو جنگنده سوخوی- 27 روسیه، پهپاد آمریکایی را در شرایطی که فرماندهی اروپای آمریکا آن را «ناامن و غیرحرفه ای» خواند، رهگیری کردند.
در این بیانیه ادعا شده است که هواپیمای روسیه علاوه بر برخورد با پهپاد آمریکا، سوخت خود را روی آن پاشیده و به شیوه ای بی پروا و غیرحرفه ای در جلوی آن پرواز کرده است.
ژنرال «جیمز بی هکر» فرمانده مرکز فرماندهی اروپایی آمریکا مدعی شد: "پهپاد ما در حال انجام عملیات معمولی در حریم هوایی بینالمللی بود که توسط یک هواپیمای روسی رهگیری شده و مورد اصابت قرار گرفت و این برخورد منجر به سقوط و از دست دادن کامل پهپاد شد. در واقع، این اقدام غیرایمن و غیرحرفهای روسها تقریباً باعث سقوط هر دو هواپیما شد."
افزایش تنش ها میان روسیه و آمریکا در پی جنگ اوکراین
پس از بروز جنگ اوکراین و مواضع و اقدامات حمایتی بسیار گسترده آمریکا و متحدانش در راستای حمایت نظامی و تسلیحاتی از اوکراین روابط روسیه و ایالات متحده وارد روند تنش های روز افزون شده است.
این مساله با توجه به پشتیبانی های اطلاعاتی ناتو و آمریکا از اوکراین که البته با استفاده از انواع سکوهای اطلاعاتی مانند ماهواره ها، هواپیماهای آواکس و البته انواع مختلف پهپادهای تجسسی مانند «ام کیو 9 ریپر» انجام می شود، علاوه بر فراهم آوردن اطلاعات بسیار مهم و حساس در باره مواضع و تحرکات نیروهای روسی در مناطق مختلف اوکراین موجب شده تا ارتش اوکراین بتواند ضربات مهمی به روسها وارد آورد.
روسیه به خوبی از هدف تحرکات و عملیات پروازی پهپادهای شناسایی و تجسسی آمریکا آگاه بوده و بارها به واشنگتن در این زمینه هشدار داده است.
حادثه برخورد هوایی روز سه شنبه بر فراز دریای سیاه در زمینه تقابل نظامی روسیه و آمریکا تحولی مهم و بی سابقه محسوب می شود و در واقع برای اولین بار در عرصه رهگیری هوایی هواگردهای غربی به خصوص آمریکایی توسط نیروی هوایی روسیه، مسکو به صورت عملی اقدام به مقابله با پهپاد آمریکایی نموده که در نهایت منجر به سرنگونی آن شده است.
البته روسیه روایت خود را از این حادثه ارائه داده است. وزارت دفاع روسیه شامگاه سهشنبه در بیانیهای گفت: "صبح روز 14 مارس، یک پهپاد «ام کیو 9» آمریکایی بر فراز دریای سیاه و در نزدیکی شبه جزیره کریمه که بر اساس کنترل حریم هوایی نیروی هوافضای روسیه، در جهت مرزهای دولتی فدراسیون روسیه در حال پرواز بود.
پرواز این پهپاد با فرستنده خاموش در حال انجام بوده و در حال نقض مرزهای منطقه موقت ایجاد شده از زمان آغاز عملیات ویژه نظامی در اوکراین بود. این مرزها به کلیه کاربران حریم هوایی بینالمللی ابلاغ و مطابق با استانداردهای بینالمللی منتشر شده است.
در راستای شناسایی متجاوز، جنگندههای نیروی هوایی به پرواز در آمدند و در نتیجه مانورهای تندی که پهپاد حدود ساعت 9:30 دقیقه به وقت مسکو انجام داد، کنترل خود را از دست داده و با کاهش ارتفاع مواجه شده و با سطح آب برخورد کرد.
در بیانیه وزارت دفاع روسیه آمده است: "جنگندههای روس از تسلیحات هوابرد استفاده نکرده و هیچ تماسی نیز با پهپاد نداشته و در سلامت به پایگاه هوایی خود بازگشتند."
بدین ترتیب مسکو هر گونه نقش یا مسئولیت روسیه در سقوط پهپاد آمریکایی را نفی کرده است.
با این حال این اقدام روسیه هشداری جدی به طرف آمریکایی که در صورت تداوم عملیات تجسسی ایالات متحده در راستای کسب و ارسال اطلاعات حساس نظامی به اوکراین، مسکو بیکار نخواهد نشست و با هر اقدامی که خط قرمز های امنیتی و نظامی روسیه را نقض نموده و یا مورد تهدید قرار دهد بشدت و با قاطعیت برخورد خواهد نمود.
در این راستا، «آناتولی آناتوف» سفیر روسیه در واشنگتن گفت: "ما از آمریکا میخواهیم پروازهای شناسایی در نزدیکی مرزهای روسیه را متوقف کند."
به گفته آناتوف: "جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا گفته پروازهای شناسایی آمریکا (در مرزهای روسیه) کاری روزانه است؛ اما سوال این است که این پهپادها هزاران مایل دورتر از آمریکا چه کار میکنند؟ پاسخ روشن است. پهپادهای آمریکایی اطلاعاتی جمعآوری میکنند که بعداً رژیم کییف از آنها برای حمله به نیروهای مسلح و قلمرو روسیه استفاده میکند. "
روسیه بارها نسبت به حضور نیروهای خارجی در مناطق اطراف اوکراین از جمله دریای سیاه و امکان محاسبات نظامی اشتباه هشدار داده است. مسکو بارها هشدار داده که با توجه به سیر تحولات در اوکراین، روسیه و غرب وارد جنگی نیابتی شدهاند و تداوم این وضعیت می تواند منجر به جنگ مستقیم روسیه و ناتو شود.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117