بنا به اعلام «رشیدعالم اوف»، دبیرکل سازمان همکاری شانگهای، هند و پاکستان به عضویت این سازمان در آمدند. عالم اوف البته در توضیح بیشتر تصریح کرد، در حاشیه سومین کنفرانس بین المللی «روسیه و چین در راستای روابط دوستانه» و درنشست ماه ژوئن، عضویت دو کشور در شانگهای رسمی می شود.
در این سالها و در نشست هایی که شش عضو شانگهای به نوبت در پایتخت های یکدیگر داشتند، از جمله محورهای مورد بحث این بود که، زمینه عضویت رسمی هند، پاکستان ، ایران ، مغولستان و افغانستان فراهم شود. حتی در ماه های پایانی سال 2016 نیز صحبت بر سر این بود که ترکیه هم، به شانگهای بپیوندد.
گفتنی است، پیوستن ترکیه به عنوان یک عضو ناتو، به سازمان همکاری شانگهای هنوز جای بحث و بررسی و تامل جدی دارد، اما هند، پاکستان ، ایران ، افغانستان و مغولستان به دلیل داشتن سنخیت های سیاسی، مولفه های جمعیتی ، پتانسیل های اقتصادی وهم افزایی ژئوپلیتیکی و فرهنگی، ورود شان به این نهاد منطقه ای به دلایل برشمرده بدون مانع نشان می دهد.
درآوریل 1996 مقطعی که گروه شانگهای -5 با مشارکت چین، روسیه، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان شکل گرفت و به فاصله دو سال، ابتدا نشست خود را در شانگهای و یک سال بعد در مسکو برگزار کرد، افکار عمومی، محافل مطبوعاتی و سیاسی منطقه و جهان، متوجه تکوین روندی نو با هدف شکل گیری یک قدرت منطقه ای شدند، قدرت منطقه ای که با پیوستن ازبکستان در 2001 عملا سازمان همکاری شانگهای به باوراستراتژیست ها، بدیلی برای ناتو یا هر نهاد بر جای مانده از دوران جنگ سرد، تلقی شد.
عالم اوف دبیر کل شانگهای نیز می گوید، این سازمان از شش عضو به هشت کشور عضو افزایش خواهد یافت و با پیوستن هند و پاکستان ، جمعیت آن 43 درصد افراد دنیا را شامل خواهد شد و تولید ناخالص این هشت عضو نیز به حدود 33 تریلیون دلاربالغ می گردد.
مسلما به گفته عالم اوف، سازمان همکاری شانگهای از یک سازمان منطقه ای، به یک سازمان فرا منطقه ای تبدیل خواهد شد. بی تردید، عضویت هند و پاکستان در این نهاد مطلوب چین و فدراسیون روسیه است. زیرا نه تنها وزن سیاسی و امنیتی شانگهای در گستره جغرافیایی افزایش خواهد یافت، بلکه یارگیری کشور هایی نظیر چین و روسیه، بعنوان اعضای مهم شانگهای در شرایطی که فشارهای محیطی و امنیتی آمریکا در آسیای مرکزی و قفقاز رو به افزایش است، گامی در جهت تثبیت هژمونی با هدف تقابل با آمریکا نیز تفسیر می شود.
چین از هند و پاکستان خواست، در چارچوب پیوستن به سازمان همکاری شانگهای روابطشان را با توجه به معیارهای این سازمان ، گسترش دهند.
همچنین پکن از دو عضو جدید خواست که به منشور این نهاد پایبند باشند و به حسن همجواری احترام بگذارند. به این نکته نیز باید اشاره کرد که هند و پاکستان دو رقیب دیرینه هستند که هنوز از دستورالعملی که بتواند نقطه پایانی برچالش های تاریخی این دو بگذارد، استفاده نکردند، اما شانگهای تا این جا نشان داد که در پی عملی کردن ایده های خود در انطباق با شرایط پدیدار شده در دوران بعد از جنگ سرد است، ایده هایی که حول محور صلح، تامین امنیت در ناامن ترین مرزها وکشورها و پویایی اقتصادی دستکم در این بخش از آسیا در حال جان گرفتن هستند. 114/110
بیشتر بخوانید:
حمایت روسیه از عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای
حمایت قزاقستان از عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری شانگهای
تاکید قزاقستان بر حمایت از عضویت دائم افغانستان در سازمان شانگهای/ تحلیل