با اجرای دور اول تحریم های آمریکا، واشنگتن اکنون در صدد اجرای گسترده و همه جانبه دور دوم این تحریم ها است. هدف اصلی آمریکا در برهه کنونی ممانعت کامل از فروش نفت و نیز هر گونه تعاملات مالی، بانکی، تجاری واقتصادی بین ایران و دیگر کشورها و در نهایت فرو پاشی اقتصاد ایران است. در واقع آمریکا وارد مرحله جنگ اقتصادی گسترده ای با ایران شده است. ترامپ در سپتامبر 2018 از کشورهای جهان خواست خرید نفت خود را از ایران قبل از پنجم نوامبر قطع کنند، اما با توجه به نزدیک شدن پایان ضرب‌الاجل تعیین شده، کازرار آمریکایی برای مقابله با ایران با چالش‌های جدی روبه‌رو شده است. مقام‌های دولت ترامپ پیش از این گفته بودند قصد دارند در تاریخ ۵ نوامبر همزمان با احیای تحریم‌های نفتی علیه ایران، صادرات نفت این کشور را به صفر برسانند. کاخ سفید با نزدیک شدن به موعد اجرای تحریم‌ها از این موضع فاصله گرفته و فعلاً گفته در گام اول نمی‌توان صادرات نفت ایران را به صفر رساند.
دولت ترامپ در این زمینه موضعی نرم و انعطاف جویانه در پیش گرفته است. در این راستا «جان بولتون» مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز چهارشنبه مدعی شد که آمریکا نمی‌خواهد با اعمال تحریم‌های نفتی علیه ایران به دوستان و متحدانش آسیب بزند. بولتون گفت: دولت ترامپ این موضوع را درک می کند که شماری از کشورها «نمی‌توانند فوراً تمام مسیر را تا به صفر رساندن واردت نفت خود طی کنند.» دولت ترامپ می‌گوید هدف نهایی‌اش رسیدن به این نقطه است.
معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه گفت دولت آمریکا برای کشورهایی که خرید نفت خود از ایران را به نحو محسوس کاهش دهند، معافیت‌های تحریمی صادر می‌کند. از میان پنج کشوری که بیشترین میزان واردات نفت خام از ایران را دارند سه کشور چین، هند و ترکیه در برابر درخواست واشنگتن برای توقف فوری واردات نفت ایران مقاومت کرده اند. کره جنوبی نیز از آمریکا خواسته است «حداکثر انعطاف پذیری» را برای اعطای معافیت از تحریم های نفتی ایران داشته باشد.
به نظر می رسد آمریکایی ها که اکنون دریافته اند قادر به قطع کامل صادرات نفتی ایران نیستند، با فرار به جلو مدعی شده اند که خود برخی معافیت ها برای خرید نفت از جانب مشتریان نفتی ایران را مد نظر قرار داده اند. با این حال واشنگتن هم چنان بر طبل تحریم نفتی ایران می کوبد. این مساله موجب نگرانی شدیدی در سطح بین المللی شده و هشدارهای جدی درباره تبعات این اقدام واشنگتن ابراز شده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرد: بازار نفت وارد یک دوره کوتاه آرامش شده است، اما احتمالاً در اواخر ۲۰۱۸ یعنی زمانی که تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران اجرا شود، بازار دستخوش توفان خواهد شد. این هشدار نشان می دهد که ادعای آمریکایی ها دراین باره که با حذف نفت ایران از بازارهای بین المللی اتفاق خاصی رخ نخواهد داد نادرست است. ضمن اینکه اساساً امکان بیرون راندن ایران از بازار انرژی بین المللی با توجه به تاکید کشورهایی مانند چین، ترکیه و هند برادامه خرید نفت ایران بشدت زیر سئوال است. با توجه به واقعیات کنونی بازارهای جهانی نفت، حذف کامل ایران به‌عنوان سومین تولید کننده نفت سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) امکان‌پذیر نیست. ضمن اینکه رویکرد آمریکا برای همراهی با تحریم نفتی ایران که صرفا بر تهدید، زور و اجبار مبتنی است واکنش های منفی زیادی را موجب شده است.114/112
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
بیشتر بخوانید:
سنای فرانسه: اروپا باید در مقابله با تحریم ایران قاطع باشد
برجام؛ خشم اروپا از تحریم‌های آمریکا ضد ایران/ تحلیل
