«رجب طیب اردوغان» روز جمعه ( 22 سپتامبر) طی سخنانی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک بار دیگر بر مخالفت ترکیه با همه پرسی جدایی منطقه کردستان عراق تاکید کرد و از اعمال تحریم علیه این منطقه در واکنش به این همه پرسی خبر داد.
اردوغان با اشاره به اینکه این تحریم ها باید هر چه سریعتر اعمال شود، از ذکر جزئیات و ماهیت احتمالی این تحریمها خودداری کرد.
اصرار منطقه کردستان عراق برای برگزاری همهپرسی جدایی این منطقه با واکنش قاطع دولت عراق و گروه‌های مختلف عراقی و کشورهای منطقه رو به رو شده است. قرار است همهپرسی جدایی منطقه کردستان عراق در 25 سپتامبر 2017 برگزار شود.
پیش از این نیز «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه روز چهارشنبه ( 20 سپتامبر) گفت ، نگرانی های ترکیه را درباره تصمیم منطقه کردستان عراق برای برگزاری همه پرسی جدایی این منطقه از عراق به «مسعود بارزانی»، رئیس منطقه کردستان عراق منتقل کرده است. این اظهارات رئیس دستگاه دیپلماسی ترکیه در شرایطی مطرح شد که گفته می شد وی در جریان سفر به منطقه کردستان عراق در نشستی «صمیمانه»، با طرفهای کُرد عراقی درباره موضوع همه پرسی صحبت کرده اند و ترکیه هیچ درخواستی در باره همه پرسی به مقامات اربیل تحمیل نکرده اما خواستار گفتگو بین اربیل و بغداد شده است. وی پیشتر حداقل انتظار آنکارا از منطقه کردستان عراق، را لغو همه پرسی اعلام کرده گفته بود منافع و آینده کردها در گرو یک عراق متحد است.
در همین خصوص رئیس جمهوری ترکیه همه پرسی جدایی منطقه کردستان عراق را اشتباه نامیده، گفته بود، ترک ها خواستار حفظ تمامیت ارضی عراق هستند و برگزاری همه پرسی جدایی در منطقه کردستان این کشور خطری برای وحدت عراق است. واقعیت آن است که نگرانی ترکیه از این همه پرسی از جنس وحشت است. چرا که جدایی این منطقه از عراق نزدیک مرزهای ترکیه تهدید بسیار جدی برای امنیت و تمامیت ارضی ترکیه است بویژه که این کشور هم اکنون در نبردی سخت با حزب کارگران کردستان ترکیه (پ ک ک) قرار دارد. نگرانی از دومینوی جدایی طلبی و خارج شدن کنترل مناطق جنوب شرقی از دست دولت آنکارا از دلایل وحشت ترکیه از این همه پرسی است.
در این خصوص «علی بیگدلی» استاد دانشگاه شهید بهشتی تهران معتقد است؛ یکی از دلایل نگرانی ترکیه از همه پرسی برای جدایی منطقه کردستان عراق را باید در تعداد زیاد کردهای ترکیه جستجو کرد.
بیگدلی با بیان اینکه پشتیبانی آمریکا از همه پرسی منطقه کردستان عراق نشان دهنده این است که منطقه ممکن است در آینده شاهد تغییرات جغرافیایی و سیاسی باشد، افزود: با مستقل شدن منطقه کردستان عراق و با توجه به درآمدهای نفتی بالای این منطقه، این منطقه می تواند پایگاهی برای آمریکایی ها باشد و با توجه به اینکه این منطقه در بخش حساس خاورمیانه قرار دارد، این امر در آینده می تواند موجب آشوب در منطقه شود و خطراتی را برای ایران و ترکیه ایجاد کند.
وضعیتی که با توجه به رویکرد واشنگتن در قبال کُردهای منطقه از جمله عراق، ترکیه و حتی کُردهای سوریه نشان میدهد که آمریکا همچنان بدون توجه به منافع متحدین دیروز و امروز خود در پی بحران سازی ، درگیر کردن کشورهای منطقه در این قبیل بحرانها و کسب حداکثر منافع از شرایط موجود است.
از اینروست که برخی از رسانه ها بر این باورند که با شکل گیری این روند بار دیگر قرارداد سایکس - پیکو در سال ۱۹۱۶ تکرار خواهد شد. وضعیتی که دوره ای جدید از تنش را نزد بازیگران خرد و کلان منطقه خاورمیانه ایجاد می کند. 114/116
اميرحسين اسدالله منفرد
بیشتر بخوانید:
مواضع جنجالی مسعود بارزانی درباره همهپرسی
مخالفت اتحادیه اروپا با برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق / تحلیل
ابراهیم الجعفری: همهپرسی جدایی کردستان عراق نباید برگزار شود
مخالفت‌های بین المللی با برگزاری همهپرسی جدایی در کردستان عراق/ تحلیل
مخالفت شورای امنیت سازمان ملل با برگزاری همهپرسی منطقه کردستان عراق
