چرا مهم است:
این بیانیه در واکنش به گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی صادر شده که در نشست شورای حکام در ژوئن ۲۰۲۵ بررسی خواهد شد. ایران در این بیانیه ضمن محکوم کردن استفاده ابزاری از آژانس توسط کشورهای غربی، تأکید کرده که اقدامات متناسبی را در پاسخ به این روند اتخاذ خواهد کرد.
زمینه خبر:
گزارش منتشرشده توسط "رافائل ماریانو گروسی،" مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به همکاریهای ایران در زمینه برنامه هستهای اشاره دارد، اما تهران میگوید که این گزارش بازتابدهنده سطح واقعی تعاملات آن با آژانس نیست. همچنین، ایران معتقد است که برخی کشورهای غربی از این گزارش برای فشارهای سیاسی علیه جمهوری اسلامی سوءاستفاده میکنند.
آنها چه میگویند:
وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی ایران تأکید کردند که "سه دولت اروپایی انگلیس، فرانسه، آلمان و نیز دولت آمریکا از هیچ اقدامی برای سوءاستفاده از آژانس فروگذار نکردهاند."
همچنین اعلام شد که ایران، باوجود مخالفت مشروع با رویکرد کشورهای غربی، تعاملات خود را با آژانس ادامه داده و همکاریهای گستردهای داشته است.
نکات کلیدی:
- ایران همکاریهای خود با آژانس را بهرغم رویکرد سیاسی غرب ادامه داده است.
- تهران گزارش جدید آژانس را تحت تأثیر فشارهای سیاسی و نامتوازن دانست.
- ایران هشدار داد که استفاده سیاسی از این گزارش در شورای حکام با واکنشهای متناسب جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد.
- این بیانیه تأکید دارد که برنامه هستهای ایران کاملاً صلحآمیز و مطابق با معاهدات بینالمللی است.
- ایران دو بار میزبان مدیرکل آژانس و دو بار میزبان معاون امور پادمان آن بوده است.
- تهران اعطای دسترسی، نمونهبرداری و ارائه اطلاعات را در موارد متعدد انجام داده، اما گزارش آژانس این همکاریها را بهطور کامل منعکس نکرده است.
- گزارش فعلی "فراتر از وظایف فنی" آژانس است و شامل "ارجاعات غیرمرتبط و فراپادمانی" میشود.
- استناد به اطلاعات ارائهشده توسط "یک طرف ثالث غیرعضو در انپیتی" (NPT) مغایر با اصول راستیآزمایی حرفهای است.
- در حالی که رژیم اسرائیل تهدیدهای نظامی علیه تأسیسات هستهای ایران مطرح کرده، مدیرکل آژانس تاکنون هیچ اقدامی در واکنش به این تهدیدها انجام نداده است.
- ایران هشدار داده است که "هرگونه سوءاستفاده از این گزارش برای اعمال فشار سیاسی" در نشست شورای حکام، با اقدامات متقابل ایران مواجه خواهد شد و مسئولیت پیامدهای آن بر عهده "کشورهای غربی" خواهد بود.
نگاه عمیقتر:
ایران بهصورت مداوم بازرسیهای آژانس را پذیرفته و همکاریهای گستردهای در زمینه شفافسازی برنامه هستهای خود داشته و تأکید دارد که تعهدات این کشور در چارچوب معاهده عدم اشاعه (NPT) و توافقهای پادمانی کاملاً رعایت شده است. تهران میگوید که برنامه غنیسازی خود را کاملاً "شفاف" و تحت نظارت آژانس پیش میبرد و هیچ مانعی برای "بهرهمندی مشروع از انرژی هستهای برای مقاصد صلحآمیز" نباید وجود داشته باشد.
Hossein Amiri