ایران پرس: جامعه اطلاعاتی آمریکا درگزارش سالانه تهدیدهای جهانی که جمع‌‌بندی دستگاه‌های اطلاعاتی این کشور از مخاطرات امنیتی پیش روی واشنگتن را منعکس می‌کند از تلاش چین برای تغییر نظم جهانی ابراز نگرانی کرده است.

در این گزارش آمده است: "در سال آینده، ایالات متحده و متحدانش با فضای امنیتی پیچیده‌ای مواجه خواهند بود.این فضا، تحت سلطه دو چالش راهبردی حیاتی قرار دارد که با یکدیگر و با رویه‌های موجود تلاقی کرده و پیامدهای امنیتی‌شان را تشدید می‌کنند.

نخست اینکه قدرت‌های بزرگ، قدرتهای منطقه‌ای رو به رشد و کنشگران غیردولتی به دنبال کسب سلطه در نظم جهانی خواهند بود، ضمن آنکه آنها برای ایجاد شروط و قواعدی که آن نظم را طی دهه‌های آتی شکل خواهند داد با یکدیگر رقابت خواهند کرد.

دوم، چالش‌های جهانی مشترک، از جمله تغییرات جوی و امنیت انسانی و بهداشتی در شرایطی که دنیا در حال پشت سر گذشتن همه گیری کرونا و مواجهه با مسائل اقتصادی ناشی از انرژی و ناامنی غذایی است در حال تلفیق با هم هستند."

ابراز نگرانی آشکار واشنگتن از تغییرات اساسی در نظم جهانی با توجه به تحولات پسا جنگ سرد در عرصه بین المللی ، ظهور قدرت های بین المللی جدید به ویژه چین به همراه سر برآوردن دوباره روسیه به عنوان یک قدرت بین المللی در کنار ظهور بازیگران منطقه ای پرنفوذ و نیز تغییرات در عرصه اقتصاد جهانی معنا پیدا می کند.

نماد این تغییر جایگزینی تدریجی گروه 20 مرکب از قدرت های اقتصادی جهانی و اقتصادهای نوظهور در کنار قدرتهای اقتصادی منطقه ای است که این مساله خود به معنای پایان سلطه اقتصادی غرب و سر برآوردن قدرت های اقتصادی جدید در بعد جهانی و منطقه ای است.

ضمن اینکه قدرتهای رقیب غرب یعنی چین و روسیه در کنار اقتصادهای نوظهور مانند هند ، برزیل و آفریقای جنوبی که همه از اعضای گروه بریکس محسوب می شوند  به طور خاص خواهان ایجاد نظام چند قطبی به جای نظام تک قطبی بوده و این به معنای به سر رسیدن نظم بین المللی لیبرال خواهد بود.

چین و روسیه معتقد هستند که تحولات بین المللی و واقعیات نظام جهانی موید گذار به سوی نظام چند قطبی است ، در حالی که آمریکا هنوز هم با پافشاری بر حفظ نظام تک قطبی و تلاش برای ایفای نقش پلیس جهانی به دنبال اهداف و خواسته های خود از طریق یکجانبه گرایی است . همکاری و مشارکت  رو به افزایش روسیه و چین همواره با واکنش منفی بلوک غرب به سرکردگی آمریکا مواجه شده است.

ایالات متحده که از افزایش مدام قدرت و نفوذ منطقه ای و بین المللی چین و روسیه نگران است تمام تلاش خود را برای ارائه چهره ای تهدید آفرین از این دو قدرت شرقی  و اوراسیایی صورت داده که می توان آن را به طور خلاصه چین هراسی و روسیه هراسی نامید.

مقامات ارشد نظامی و امنیتی دولت بایدن بارها چین را مهمترین چالش ژئوپلیتیکی آمریکا اعلام کرده و مدعی قصد پکن و مسکو برای تغییر نظام بین المللی مبتنی بر نظم لیبرال شده اند.

ضمن اینکه روسیه را نیز تهدیدی عمده برای آمریکا و متحدان اروپایی آن قلمداد کرده و بر عزم خود برای جلوگیری از پیروزی روسیه در جنگ اوکراین تاکید کرده اند.

در این گزارش تصریح شده که رقابت راهبردی میان ایالات متحده و متحدانش با چین و روسیه بر سر اینکه چه نوع جهانی شکل خواهد گرفت از اهمیت حیاتی برای تعیین اینکه چه کسانی و چه چیزی روایت‌ها را در بحبوحه اقدامات روسیه در اوکراین شکل خواهند داد، برخوردار خواهد بود.

به نظرمی رسد مهمترین نگرانی آمریکا رقابت روبه گسترش چین با آمریکا و تلاش پکن برای تبدیل شدن به قدرت اول اقتصادی جهان و یک بازیگر تعیین کننده بین المللی است.

در این راستا در گزارش جامعه جامعه اطلاعاتی آمریکا تصریح شده که : «چین از توانایی لازم برای انجام تلاش‌های مستقیم جهت تغییر نظم قاعده‌محور جهانی در تمامی عرصه‌ها و در مناطق مختلف برخوردار است.»

«آوریل هینز» مدیراطلاعات ملی آمریکا در نشستی با کمیته اطلاعات سنای آمریکا به رغم اذعان به اینکه چین خواهان تشدید تنش با کشورش نیست و روابط باثبات با واشنگتن را ترجیح می‌دهد گفت: چین از جنبه های اقتصادی، فن آوری، سیاسی و نظامی به شکلی فزاینده در حال به چالش کشیدن آمریکا در سراسر جهان بوده و «همچنان اولویت بی مانند برای آمریکا  باقی می ماند.»

نویسنده: سيدرضا مير طاهر

 112

 بیشتر بخوانید:

رزمایش روسیه و چین و تحولات نظم جهانی

توانایی روزافزون مقاومت برای برپا کردن نظم نوین جهانی و جهان چندقطبی

زوال یکجانبه گرایی؛ جهان در آستانه ورود به نظمی جدید