دراین راستا کییر استارمر نخست وزیر بریتانیا و امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه روز دوشنبه با یکدیگر دیدار کردند و درباره سناریوهای احتمالی سیاست آمریکا در قبال اوکراین گفت وگو کردند. «جان هیلی»، وزیر دفاع بریتانیا نیز روز دوشنبه گفت که انتظار دارد آمریکاییها تا پیروزی کامل در کنار اوکراین بایستند.
دونالد ترامپ نامزد جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهور نوامبر 2024 آمریکا به پیروزی رسیده و دوره دوم ریاست جمهوری خود را از 20 ژانویه 2025 آغاز خواهد کرد. با توجه به انتقادهای متعدد و شدید ترامپ از سیاست واشنگتن در قبال جنگ اوکراین در خلال کارزار انتخاباتی اش به خصوص اعطای کمک های نظامی و تسلیحاتی چند ده میلیارد دلاری، نگرانی اعضای اروپایی ناتو در باره سیاست دولت ترامپ در قبال اوکراین و جنگ روسیه و اوکراین که می تواند پیامدهای مهمی برای آینده اوکراین داشته باشد تشدید شده است. ترامپ از میزان کمکی که ایالات متحده به اوکراین میدهد انتقاد کرده است و قبلاً از رئیس جمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی به عنوان بزرگترین فروشنده روی زمین یاد کرده است.
نگرانی در باره کاهش قابل توجه کمک های نظامی و تسلیحاتی آمریکا به اوکراین به خصوص با توجه به برخی موضع گیری های جدید از جانب اطرافیان ترامپ افزایش پیدا کرده است. دونالد جونیور پسر ارشد «دونالد ترامپ» ، با انتشار پیامی در شبکههای اجتماعی «ولودیمیر زلنسکی» را مورد تهدید و تمسخر قرار داد و گفت که رئیسجمهور اوکراین ممکن است به زودی «مستمری» خود را از دست بدهد.
دونالد ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود قول داد که در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ آمریکا به جنگ روسیه و اوکراین پایان دهد و در ماه سپتامبر اعلام کرد که در مورد توافقی که هم برای مسکو و هم برای کییف خوب است، با هر دو طرف مذاکره خواهد کرد.ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی خود همچنین بارها اعلام کرده بود که میتواند جنگ در اوکراین را ظرف ۲۴ ساعت پایان دهد. هرچند وی هیچگاه در مورد چگونگی این امر توضیحاتی ارائه نداد، اما در عین حال احتمال اینکه کییف ممکن است برای پایان جنگ، مجبور به واگذاری بخشی از قلمرو خود شود را رد نکرد. با این حال ایده پایان سریع جنگ اوکراین و یا برقراری آتش بس پس از بازگشت ترامپ به کاخ سفید مسیر سختی را برای تبدیلشدن به واقعیت در پیش دارد.
وعده ترامپ در باره پایان دادن به جنگ اوکراین نگرانی شدید اعضای اروپایی ناتو به خصوص آلمان را برانگیخته است. در این راستا «بوریس پیستوریوس» وزیر دفاع آلمان درباره توافق رئیس جمهور جدید آمریکا با رئیس جمهور روسیه برای اجرای طرح صلح مد نظر خود برای اوکراین و عواقب چنین معاملهای برای اروپا هشدار داد.
به رغم همه لفاظی های قبلی ترامپدر باره جنگ اوکراین، اما او در دوره ریاست جمهوری اش با دوراهی مهمی روبرو خواهد شد. از یک سو، سیاست «اول آمریکا» و اولویت منافع اقتصادی داخلی او را به سمت کاهش هزینههای نظامی و جلوگیری از درگیریهای بینالمللی سوق میدهد؛ اما از سوی دیگر، سیاست تضعیف روسیه همچنان یکی از راهبردهای اصلی آمریکا و ناتو برای حفظ نفوذ خود در اروپا و جلوگیری از گسترش نفوذ مسکو است.
ترامپ ممکن است سعی کند با اتخاذ سیاستهایی چون کاهش کمکهای نظامی به اوکراین یا تقویت استقلال عمل اروپاییها در عرصه دفاعی، از نقش آمریکا در جنگ اوکراین بکاهد. این سیاست، اگرچه ممکن است در کوتاهمدت به کاهش فشارها بر روسیه منجر شود، اما به دلیل تنشهای موجود و منافع متخالف، احتمال موفقیت پایینی خواهد داشت و ممکن است با واکنش منفی کنگره و حتی متحدان اروپایی واشنگتن مواجه شود. نباید فراموش کرد که تنشی که در فوریه ۲۰۲۲ منجر به جنگ اوکراین شد حاصل سیاستهای پساجنگ سرد آمریکا و اختلافنظر چندین ساله مسکو و واشنگتن بر سر عضویت اوکراین در ناتو بود، سیاستهایی که با تغییرات دولت و حزب حاکم آمریکا (شامل دولت نخست ترامپ) دارای روند ثابتی بودند.
به نظر می رسد ایده نزدیکی به روسیه و پایان جنگ اوکراین در دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ بیشتر شبیه به یک رؤیا تا واقعیت است.به ویژه اینکه استراتژی کلان آمریکا و اروپا مبنی بر تضعیف روسیه و جلوگیری از گسترش نفوذ این کشور، همچنان پابرجا است و ترامپ با موانع جدی در تحقق این هدف روبرو خواهد شد. بنابراین، انتظار میرود که سیاستهای واشنگتن و متحدانش در قبال روسیه، حتی با بازگشت ترامپ به قدرت، بهسادگی تغییر نکند و چالشهای ژئوپلیتیکی میان آمریکا و روسیه همچنان پابرجا بماند.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
112