روابط عربستان و امارات در دست کم یک دهه اخیر روند ثابتی را طی نکرد و شاهد فراز و نشیب زیادی بود.دو کشور در بحرانهای سال ۲۰۱۱ سوریه، مصر، لیبی، تونس و یمن سیاست همسو و نزدیکی را در پیش گرفتند.اوج این همسویی نیز در دو بحران سوریه و یمن بود. ریاض و ابوظبی در بحران سوریه علیه نظام حاکم بر این کشور اقدام و از گروههای معارض و تروریستی حمایت کردند.
امارات و عربستان برای حفظ حکومت علی عبدالله صالح در یمن موضع مشترکی گرفتند و از سال ۲۰۱۵ نیز امارات مهمترین متحد عربستان در جنگ علیه یمن بود.
با این حال، صحنه یمن محل اختلاف دو کشور و حرکت در مسیر واگرایی نیز بود زیرا امارات بتدریج سیاست مستقلی اتخاذ و در پی نفوذ و حتی اشغال جغرافیای یمن حرکت کرد در حالی که عربستان انتظار داشت امارات همچنان همسو با این کشور حرکت کند. در واقع، امارات در سالهای اخیر سعی کرد عربستان را در رقابتهای منطقهای به چالش بکشد.
چندی پیش، روزنامه انگلیسی "تلگراف" مقالهای درباره شکاف بین محمد بن سلمان و محمد بن زاید منتشر کرد که به قطع رابطه صمیمانهای اشاره داشت که آن را "قویترین دوستی در خاورمیانه" خوانده بودند.
"وال استریت ژورنال" نیز در گزارشی نوشت، بن سلمان مدتی است با بن زاید صحبت نکرده است و محمد بن سلمان طی یک دیدار با خبرنگاران سعودی در ریاض، امارات را تهدید به محاصره کرد؛ شبیه محاصرهای که کشورهای خلیج فارس بر قطر در سال ۲۰۱۷ تحمیل کردند.
او تهدید کرد: "بن زاید از پشت به ما خنجر زد... و در آینده آنها خواهند دید که من چه کار خواهم کرد."دور جدید اختلاف، اما علنی تر است و مربوط به اختلاف جغرافیایی دو کشور است.
ریاض در نامهای خطاب به سازمان ملل، ابوظبی را به تجاوز به مرزهای عربستان متهم کرد زیرا امارات در سال ۲۰۱۹، منطقه "الیاسات" را منطقه دریایی حفاظت شده اعلام کرد.
به نقل از عربی۲۱ عربستان در این شکواییه با اعلام مخالفت خود، تاکید کرده است که اقدام ابوظبی را به رسمیت نمیشناسد و هیچ اثر حقوقی برای آن قائل نیست و مطابق با توافق عقد شده بین دو طرف در سال ۱۹۷۴ که طبق قوانین بینالمللی برای دو کشور الزامآور است، به تمام حقوق و منافع خود پایبند است.
از سوی دیگر، امارات خواستار تکمیل اجرای ماده پنج توافقنامه تعیین مرزهای زمینی و دریایی بین دو کشور در سال ۱۹۷۴ است.
منطقه الیاسات علاوه بر اهمیت تاریخی و فرهنگی، به دلیل اهمیت زیست محیطی آن متمایز است، زیرا زیستگاههای حساسی از صخرههای مرجانی، جلبکهای دریایی و سواحل شنی را داراست.
یک رسانه الجزایری در واکنش به این خبر، شکایت عربستان از امارات را "پایان ماه عسل دو کشور" خواند. افزایش واگرایی عربستان و امارات دور از انتظار نیست چرا که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان در سالهای اخیر از زیر سایه محمد بن زاید رئیس امارات بیرون آمده و جاه طلبی های تبدیل به رهبر جهان عرب را افزایش داده است.
نویسنده: سید رضی عمادی
بیشتر بخوانید:
عربستان علیه امارات به سازمان ملل شکایت کرد