مساله میزان اموال و دارایی های منقول و غیر منقولی که خاندان پهلوی و نیز مقامات رژیم پهلوی از ایران خارج کرده اند محل بحث فراوان بوده است. یرواند آبراهامیان از تاریخنگاران برجسته آمریکایی در کتاب "ایران بین دو انقلاب" درباره اموال بهغارت رفته توسط نزدیکان محمدرضا پهلوی و دربار سلطنتی با استناد به آمار بانک مرکزی در آغازین روزهای انقلاب اسلامی مینویسد: «بانک مرکزی ایران لیستی را از ۱۷۷ نفر از اشخاص برجسته رژیم پهلوی منتشر کرد که جمعا حدود ۲ میلیارد دلار را به خارج از این کشور منتقل کرده بودند.»
روزنامه نیویورکتایمز در 10 ژانویه ۱۹۷۹، با استناد به گفته منابع بانکی جهانی نوشت که مبلغی بین 2 تا 4 میلیارد دلار تنها در طول این دو سال آخر رژیم شاه از سوی خانواده سلطنتی ایران به آمریکا منتقل شده است. در سال ۱۳۹۱ شمسی نیز روزنامه فایننشالتایمز به مناسبت بیداری اسلامی در کشورهای عربی میزان داراییهای خارج شده توسط محمدرضا پهلوی را بدین شرح اعلام کرد: «محمدرضا پهلوی، شاه مخلوع ایران ۳۵ میلیارد دلار دارایی از ایران خارج کرده است.»
نویسنده مقاله "معمای جواهرات سلطنتی پس از سقوط پهلوی اول" نوشت: «در هنگام خروج محمدرضا و فرح پهلوی از ایران، بخش اعظمی از جواهرات سلطنتی توسط چمدانهای متعدد در کنار مبالغ هنگفتی ارز از کشور خارج شد. فرح دستور داد ۳۸۴ عدد چمدان و صندوق بسته شود. یک تیم از افراد مورد تأیید فرح جمعآوری و بستهبندی همهگونه عتیقه، جواهرات و الماسهای گرانبها، ساعتهای تمامطلا و تاج و نیمتاجهای تمام زمرد را بر عهده داشتند.
این گنجینه از جواهرات و عتیقهجات در مکانهای امن کاخ نیاوران نگهداری میشد. البته این تنها بخشی از سرقت بزرگ خاندان پهلوی بود. آنها در سالهای قبل هم مبالغ هنگفتی را بابت خرید خانه و ویلا در کشورهای مختلف از جمله سوئیس، ایتالیا، بریتانیا و آمریکا هزینه کرده بودند.»
احمدعلی مسعود انصاری از همراهان محمدرضا پهلوی قبل و بعد از سقوط رژیم شاه، در گفتگو با پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی می گوید: «ثروت شاه به هنگام خروج از کشور چهار قسمت بود. اولین بخش از آن ثروت، مبلغ 62 میلیون دلار بود که تا زمانی که شاه زنده بود قسمتی از آن را خرج کرد و 50 میلیون دلار یا کمتر باقی ماند که رضا، فرح، و علیرضا هرکدام 20 درصد، لیلا و فرحناز هر کدام 15 درصد، شهناز 8 درصد و مهناز نوه شاه (دختر اردشیر زاهدی)2 درصد از این پول را ارث بردند.
قسمت دوم ثروت خاندان پهلوی که کمتر ظاهر است، مستغلات این خاندان است که باز یک مقداری از آن دیده میشود و مقداری از آن پنهان است. به عنوان نمونه ویلای سوورتا در سوئیس که فروختند و پولش را تقسیم کردند، جزء آن 62 میلیون دلاری که ادعا میکنند نیست؛ همچنین املاک آنها در خارج از کشور و در تمام نقاط دنیا پراکنده است و البته ببیشتر زمینهایی است که این خاندان در اسپانیا دارند، به دلیل ارزش میلیاردی که دارند نمیشود نادیده گرفت. به گفته این کارگزار رژیم پهلوی قسمت سوم جواهراتی است که خاندان پهلوی از ایران بیرون آوردند. قسمتی از این جواهرات را در چهار صندوق بزرگ، فریده دیبا مادر فرح پهلوی و شهبازی در بانکهای سوییس گذاشتند.»
به گفته مسعود انصاری، قسمت چهارم اموال هم که میلیارد دلاری است؛ قضیه تراستی است که شاه درست کرده بود. وی می گوید: «من رقم 20 میلیارد و 22 میلیارد را شنیدم ولی این رقمی نیست که خودم دیده باشم.»
این ارقام و آمار در کنار شواهد بسیاری دیگر نشان می دهد که رژیم پهلوی در سال های حاکمیت خود به غارت منابع ملت ایران پرداخته و میلیاردها دلار از این اموال را قبل و در جریان انقلاب اسلامی به خارج منتقل کردند. در عین حال یکی از مهمترین موضوعاتی که هنوز پاسخ مشخصی به آن داده نشده این است که کشورهایی که حامی شاه معدوم ایران بودند و امروز داعیه حمایت از ملت ایران را دارند، چرا تلاش نمیکنند بر اساس یک فرایند مشخص اموال مردم ایران را از بازماندگان این خاندان پس بگیرند یا حداقل اجازه دهند تا نمایندگان ملت ایران غارتگران پهلوی را مورد تعقیب قضایی قرار دهند.
116