مذاکرات صلح میان تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم صهیونیستی در سال 2014 متوقف شده و تلاش ها برای احیای مذاکرات صلح طی 4 سال گذشته نتیجه ای نداشته است. دولت «دونالد ترامپ» طی یک سال گذشته راهبرد «معامله قرن» را پیگیری کرده است. برخی از مهم ترین محورهای طرح معامله قرن عبارتند از: تشکیل دو کشور اسرائیل و فلسطین، واگذاری قدس به رژیم صهیونیستی، تشکیل فلسطین به پایتختی روستای ابودیس، فلسطین خلع سلاح شده، نادیده‌گرفتن حق بازگشت آوارگان فلسطینی، واگذاری شهرک های صهیونیست نشین به رژیم صهیونیستی. انتقال سفارتخانه آمریکا از تل آویو به قدس اشغالی یکی از محورهای طرح معامله قرن است که در ماه مه 2018 نیز اجرایی شده است.
این راهبرد دولت واشنگتن با مخالفت دولت و گروههای فلسطینی مواجه شد، به نحوی که تشکیلات خودگردان فلسطین از ما مه 2018 همه روابط خود را با آمریکا قطع کرده است. این مخالفت سبب شد دولت آمریکا همه کمک های مادی خود را به فلسطین و آژانس امداد و کاریابی آوارگان فلسطینی (آنروا) قطع کند. در واقع، دولت آمریکا برای پذیرش طرح معامله قرن به دولت فلسطین اعمال فشار کرده است.
تحت چنین شرایطی به نوعی دولت آمریکا از احیای مذاکرات صلح میان تشکیلات خودگردان فلسطین و رژیم صهیونستی ناامید شده است. بر همین اساس، اسرائیل با حمایت آمریکا در یکصد و یکمین سالگرد اعلامیه بالفور (دوم نوامبر 2018 یکصد و یکمین سالگرد اعلامیه بالفور است) راهبرد عادی سازی روابط با کشورهای عربی که البته یکی از ارکان طرح معامله قرن نیز است، را پیگیری می کند. در درون این راهبرد نیز اعمال فشار بر تشکیلات خودگردان و گروههای فلسطینی قرار دارد زیرا از یک سو، عادی سازی روابط سبب در حاشیه قرار گرفتن موضوع فلسطین می شود و از سوی دیگر از طریق حکام کشورهایی که عادی سازی روابط را با اسرائیل پیگیری می کنند، برای احیای مذاکرات بر تشکیلات خودگردان و دیگر گروههای فلسطینی فشار وارد می شود.
«بنیامین نتانیاهو»، نخست وزیر اسرائیل که حساب ویژه ای بر دولت عربستان باز کرده بود، با جنایتی که ریاض در پرونده قتل «جمال خاشقجی» مرتکب شد، تلاش کرد عمان را جایگزین عربستان سعودی کند. از این رو، نتانیاهو در سفری که روز 25 اکتبر به مسقط، پایتخت عمان داشته، در دیدار با سلطان قابوس، پادشاه عمان، خواستار میانجی گری وی برای احیای مذاکرات صلح شده است. روزنامه عراقی «بغداد پست» در تحلیلی در خصوص سفر نتانیاهو به عمان، مهمترین هدف این سفر را احیای مذاکرات صلح با فلسطینی ها عنوان کرد. سلطان قابوس دو روز قبل از دیدار با نتانیاهو میزبان «محمود عباس» در مسقط بود. در همین حال، سه روز پس از سفر نتانیاهو به مسقط، «سالم بن حبیب العمیری»، فرستاده ویژه سلطان قابوس در سفر به رام الله با محمود عباس دیدار و پیام پادشاه عمان را به وی منتقل کرد، اما محمود عباس پیشنهاد پادشاه عمان را برای احیای مذاکرات رد کرده است.
محمود عباس و دیگر رهبران فلسطینی به خوبی آگاه هستند که احیای مذاکرات صلح در این شرایط هیچ دستاوردی برای فلسطینی ها نخواهد داشت زیرا با توجه به محورهای طرح معامله قرن، احیای مذاکرات صرفاً با هدف ترغیب فلسطینی ها برای پذیرش محورهای این طرح خواهد بود. در واقع، در صورتی که مذاکرات صلح احیا شود، فلسطینی ها از پیش بازنده هستند زیرا به جز مشوق های محدود مالی، چیز دیگری به دست نخواهند آورد اما در مقابل باید بخش های زیادی از سرزمین خود را به طور رسمی به اسرائیل بدهند. 114/112
نویسنده: سیدرضی عمادی
بیشتر بخوانید:
تاکید بر «مقاومت» و تداوم مقابله با «معامله قرن» در نشست حماس و جهاد اسلامی فلسطین/ تحلیل
سخنگوی تشکیلات خودگردان: بدون تشکیل کشور فلسطین صلح محقق نمی شود
