69 سال پیش در چنین روزی نقطه عطفی در تاریخ سیاسی ایران رقم خورد. ملی شدن صنعت نفت ایران حاصل یک خیزش تاریخی ومبارزه ای سخت و پر چالش بود.
استعمارنفتی از زمانی آغاز شد که چرخ های صنعت در غرب به حرکت در آمد و کشورهای تازه به صنعت رسیده دریافتند که برای استمرار و پیشرفت صنعت به شدت وابسته به نفت هستند و اگر نتوانند دستیابی به نفت را برای خود تضمین کنند باید برای همیشه محتاج به دارندگان این ثروت عظیم باشند.
به همین علت ان ها با انواع و اقسام روش ها از اشغالگری تا رویکرد به قراردادهای استثماری و تسلط بر مراحل تولید نفت از استخراج تا فروش این ماده ارزشمند تلاش کردند بر نفت و همه جنبه های ان تسلط یابند.
تاریخ نشان می دهد که چگونه شرکت های خارجی با تحمیل قرار دادهای استثمار گونه سال ها منابع متعلق به ملت ایران را به تاراج بردند و دولت های وقت ایران هیچ گونه تلاش و توجهی برای احقاق حقوق مردم انجام ندادند.
شرایط بین المللی در این دوره به نحوی بود که کشورهای مختلف به ویژه روسیه، بریتانیا و آمریکا با پیشنهادهایی به دولت ایران، خواستار کسب امتیاز نفتی بودند و از آنجا که بریتانیا، امتیاز بهره برداری از منابع نفت جنوب کشور را در اختیار داشت، روسها درصدد کسب امتیاز منابع نفتی شمال و آمریکایی ها نیز به دنبال امتیاز نفت، در ایران بودند.
محمد مصدق نخست وزیر وقت ایران ، در دوارن مبارزات خود برای ملی کردن صنعت نفت، بارها بر این نکته تاکید داشت که ایرانیان باید خود منابع نفتی کشورشان را اداره و بهره برداری کنند می‌شد.
با تصویب ملی شدن صنعت نفت ایران در مجلس ؛ شرکت نفت ایران و بریتانیا خلع ید و صنعت نفت ایران ملی اعلام شد. اما خصومت ورزی ها پس از ملی شدن صنعت نفت اغاز شد . بریتانیا ها که با تصویب این قانون منافع خود را در خطر می دید، برای جلوگیری از به ثمر نشستن حرکت ملی شدن صنعت نفت، نفت ایران را تحریم کردند و به تمام خریداران نفت خام ایران فشار وارد کردند تا از خرید نفت ایران خود داری کنند. این درس تاریخی اکنون با نقش آفرینی امریکا در حال باز تکرار شدن است.
پس ازآنکه دولت محمد مصدق نخست وزیر وقت ایران اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت را در آوریل 1951 در سرلوحه برنامه دولت قرار داد کارشکنی ها و توطئه ها پررنگترشد . وقوع کودتای امریکایی - انگلیسی در اوت 1953 علیه دولت مصدق نخست وزیر وقت ایران از جمله این توطئه ها بود
وابستگی به نفت چه در سالهای دور و چه در زمان کنونی که نفت بعنوان یک ابزارفشار برایران مورد تحریم قرار گرفت؛ به زیان منافع ملی تمام شده است.118
