"استیون منوچین" وزیر خزانه داری آمریکا در اظهاراتی، دارندگان ذخایر دلاری را به اعمال محدودیت تهدید و از جنگ اقتصادی علیه ایران و کره شمالی دفاع کرد، اما در بیانی متناقض، مدعی شد که آمریکا از دلار به عنوان سلاح استفاده نمی‌کند.
منوچین روز شنبه گفت: دلار، قوی بوده زیرا اقتصاد آمریکا قوی است و مردم می‌خواهند دلار و امنیت آن را حفظ کنند. به همین دلیل، تحریم را یک مسؤولیت بسیار جدی می‌دانیم. در واقع از هر تحریمی که اعمال می‌کنیم، حمایت می‌کنم. بگذارید به صراحت بگویم که ما از دلار آمریکا به عنوان سلاح استفاده نمی‌کنیم.
این در حالی است که آمریکا برای فشار بر کشورهایی مانند کره شمالی، ایران و ونزوئلا معامله دلاری با این کشورها را ممنوع کرده و مجازات های سختی برای نقض کنندگان این امر در نظر گرفته است.
هم چنین اعمال تعرفه چند صد میلیاردی بر کالاهای چینی و تحریم ایران از مصادیق آشکار جنگ تجاری و اقتصادی است.
منوچین مدعی شد که از تحریم علیه کشورهایی مانند ایران، به مثابه اقدامی برای جلوگیری از بروز جنگ استفاده می‌شود.
دولت ترامپ استفاده از قدرت نیمه سخت یعنی قدرت اقتصادی و ابزار تحریم را در بسیاری موارد جایگزین کاربرد قدرت سخت یعنی قدرت نظامی کرده است.
در واقع آمریکا در دوره ترامپ اعمال تحریم ها و استفاده ابزاری از دلار را سرلوحه سیاست خارجی، امنیتی و اقتصادی خود قرار داده است.
وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرده که 6 هزار و 300 فرد و نهاد را در فهرست تحریم‌ها قرار داده است و بیش از 20 کشور به نحوی تحریم شده‌اند.
وزیر خزانه داری آمریکا اما در بخش دیگری از اظهارات خود به استفاده ابزاری آمریکا از دلار اذعان کرده است.
منوچین گفت: چه درباره کره شمالی و چه برای ایران یا هر کشور دیگری باشد، مسئولیت اجرای تحریم‌ها را بسیار جدی می‌گیریم.
حق داریم علیه کسانی که از دلار استفاده می‌کنند محدودیت ایجاد کنیم، اما اگر در طولانی مدت مراقب نباشیم مردم به دنبال استفاده از ارزهای دیگری خواهند بود.»
در واقع عملکرد منفی آمریکا در سوء استفاده از دلار بسیاری از کشورها را به این جمع بندی رسانده است که به نحوی وابستگی خود به سیستم مالی آمریکا و دلار را کاهش دهند.
به همین دلیل بسیاری از کشورها اعم از رقبا و متحدان آمریکا، تدابیر و اقداماتی را برای کنار گذاشتن دلار و استفاده از دیگر ارزها در مبادلات خارجی خود در پیش گرفته اند.
این مساله موجب کاهش سهم دلار در ذخایر پولی بین المللی و افزایش سهم دیگر ارزها مانند یورو شده است.
صندوق بین‌المللی پول در گزارشی تأیید کرد که نقش دلار به عنوان اصلی‌ترین ذخیره ارزی به تدریج در حال کاهش است.
طبق این گزارش سهم دلار به عنوان ذخیره ارزی کشورها از 73 درصد در سال 2001 به 62 درصد در سال 2018 رسید.
به گفته "ویکتوریا کرامبرگ" Victoria crwomberg کارشناس سیاسی: سازمان ملل با توجه به خطرات اقتصادی اتکا به دلار آمریکا به عنوان تنها واحد ذخیره ارزی، از کشورها خواسته است تا برای شکل گیری یک واحد جدید ذخیره ارزی در جهان تلاش کنند.
واشنگتن از وابستگی کشورها، شرکت ها، بانک ها و سیستم مالی بین المللی به دلار به عنوان اهرمی برای واداشتن دیگران برای پیروی از خواسته های این کشور و یا ممانعت آنها در پیگیری سیاست ها و اقداماتی که مورد دلخواه واشنگتن نیست، سوء استفاده می کند.
با توجه به رویکرد آمریکا، به تدریج مقاومت جهانی علیه سیاست ها و اقدامات واشنگتن و نیز تلاشی مستمر برای کنار گذاشتن دلار به عنوان ارز مسلط بین المللی شکل گرفته است.
این کشورها مانند روسیه و چین برای کاهش تاثیر اقدامات خصمانه واشنگتن، در صدد ایجاد نظام پرداخت های مستقل از دلار، کنار گذاشتن دلار از مبادلات تجاری و استفاده از ارزهای دیگر ویا با ارزهای ملی خود برآمده اند.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
117/118
بیشتر بخوانید:
ظریف: بسیاری از کشورها در حال فاصله گرفتن از دلار هستند
درخواست بریتانیا برای پایان دادن به سلطه دلار؛ انتقاد متحد راهبردی واشنگتن/ تحلیل
تحریم‌های آمریکا علیه ایران؛ مصداق بارز تروریسم اقتصادی/ تحلیل
