ایران پرس: «جو بایدن» رییس جمهور آمریکا از سران گروه ۷ خواست اقداماتی مشخص و دقیق برای مقابله با تهدید‌های ادعایی چین علیه امنیت و منافع ملی آمریکا انجام دهند و در کمترین زمان ممکن برای این اقدامات برنامه ریزی کنند.

 در این راستا، سران گروه ۷ در طرحی عظیم با عنوان "بازگشت به دنیایی بهتر" قصد دارند به تامین مالی طرح‌های زیرساختی در کشور‌های در حال توسعه به منظور مقابله با طرح عظیم «یک کمربند ، یک راه» چین کمک کنند.

بایدن هم چنین برای ایجاد اجماع درباره چگونگی به چالش کشیدن چین درمساله نقض ادعایی حقوق بشر تلاش کرد.

در حالی که سران گروه 7 توافق کردند که برای رقابت با چین در عرصه تجاری و اقتصادی تلاش کنند، با این حال وحدت نظر چندانی برای موضع گیری در باره مساله نقض حقوق بشر وجود نداشت.

به گفته دو مقام ارشد آمریکایی ، کانادا ، بریتانیا و فرانسه تا حد زیادی موضع بایدن در باره نقض حقوق بشر در چین را تأیید کردند ، ولی آلمان ، ایتالیا و اتحادیه اروپا در اولین جلسه شنبه نشست گروه 7 تردید بیشتری دراین باره نشان دادند.

بدین ترتیب بایدن به رغم همراه ساختن گروه 7 برای مقابله اقتصادی با چین اما در ایجاد جبهه متحد علیه پکن در زمینه حقوق بشر با چالش مواجه است.

دولت چین با انتقاد از سیاست‌های خصمانه بایدن در قبال پکن بر این امر تاکید کرده که بایدن بیشتر از اینکه به همکاری با چین متمرکز باشد برای مقابله با آن برنامه ریزی می‌کند.

در این راستا وزارت خارجه چین اواخر ژانویه 2021 اظهار امیدواری کرد دولت جدید آمریکا از سیاست های اشتباه دولت ترامپ در قبال چین عبرت بگیرد و با نگاهی منطقی به روابط با دو کشور، سیاستهایی مثبت و سازنده در قبال پکن اتخاذ کند.

از زمانی که بایدن به کاخ سفید راه یافته، تلاشی نظام مند برای مقابله با چین را در پیش گرفته است.

این تلاش‌ها برای مقابله با پیشرفت‌های چین در عرصه‌های مختلف و تبدیل آن به یکی از بزرگترین قدرت‌های بزرگ اقتصادی در جهان و نیز جلوگیری از رشد روزافزون قدرت نظامی آن است. دولت بایدن در رویکردش درباره چین نه فقط قصد تداوم سیاست دولت ترامپ را دارد بلکه در پی افزایش تنش ها با پکن و همراه ساختن متحدان و شرکای خود در این زمینه است.

دونالد ترامپ در زمان ریاست جمهوری خود سعی کرد با به راه انداختن جنگ تجاری گسترده ای با چین مانع افزایش مستمر قدرت اقتصادی آن شود.

بایدن مقابله و در عین حال رقابت با نفوذ روزافزون چین در جهان را یکی از اولویت‌های اصلی خود در سیاست خارجی عنوان کرده است.

این مساله در چارچوب دیدگاه مطروحه در سند امنیتی اولیه دولت بایدن موسوم به «راهنمای موقت راهبرد امنیت ملی» مورد تاکید قرار گرفته است.

در این سند که در واقع به منزله نقشه راه امنیتی و سیاست خارجی آمریکا در چهار سال آینده است، توجه خاصی به چالش های ادعایی از جانب  چین علیه آمریکا شده است. از جمله با اشاره به افزایش نفوذ چین درعرصه جهانی، ادعا شده که: «این کشور تنها رقیبی است که می‌تواند قدرت اقتصادی، دیپلماتیک، نظامی و فناوری خود را برای اعمال چالشی پایدار بر نظام آزاد و باثبات بین‌المللی تجمیع کند».

به نظر می رسد نگرانی واقعی واشنگتن جدای از این لفاظی ها، ظهور چین به عنوان قدرت اول اقتصادی جهان تا چند سال آینده و نیز افزایش روزافزون قدرت نظامی آن است که معادلات امنیتی کنونی و موقعیت سنتی آمریکا در شرق آسیا به عنوان قدرت نظامی تاثیر گذار را به چالش کشیده است. 

جان مرشایمرJohn Mearsheimer استاد روابط بین الملل دانشگاه شیکاگو می گوید: اگر چین به رشد اقتصادی خود در دو دهه آینده ادامه دهد، عملاً به بزرگترین تهدید برای امنیت ملی آمریکا تبدیل خواهد شد.

در برهه کنونی تنش‌ها بین آمریکا و چین طیف گسترده‌ای از موضوعات شامل مسائل اقتصادی، تجاری، ژئوپلیتیکی و استراتژیک را در بر می‌گیرد و با مداخله ‌جویی‌ های مکرر واشنگتن در امور داخلی چین به بهانه حقوق بشر به ویژه درباره هنگ‌ کنگ و سین کیانگ، تشدید حمایت از تایوان و  مداخله در اختلافات ارضی در دریای چین جنوبی و دریای شرقی چین شدت گرفته است.

بدین ترتیب انتظار می رود در دوره زمامداری جو بایدن ، تنش های دوجانبه آمریکا و چین به حد سابقه ای تشدید شود. 

نویسنده: سیدرضا میرطاهر

112

 بیشتر بخوانید: 

نشست سران گروه 7 و ادعای بایدن درباره بازگشت دیپلماسی