آلنا دوهان در سه ماهه دوم سال جدید میلادی با دعوت ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران برای تهیه گزارشی در خصوص تأثیر تحریم‌ها در حوزه‌های مختلف وارد ایران شد و گزارش کاملی در این خصوص تهیه کرد. این گزارش ابعاد مختلفی دارد که حوزه بهداشت و درمان از مهم‌ترین این حوزه‌ها است.
طی سال‌های گذشته بیماران ایرانی به خصوص بیماران خاص به طور جد با مشکلات زیادی مواجه شده و شمار زیادی از آنها جان خود را از دست دادند. تحریم‌ها سبب کمبود شدید دارو در ایران شد. اگرچه جمهوری اسلامی ایران در حوزه پزشکی پیشرفت زیادی داشته است، اما تولید برخی از داروها به وارد کردن مواد اولیه نیاز دارد و تحریم‌ها مانع از وارد کردن آن شد. بر همین اساس در گزارش گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد آمده است که "به موجب تحریم‌ها عدم پایداری عرضه خدمات پزشکی از سال 2011 در ایران به وجود آمده است."
اثرات تحریم در افزایش هزینه‌های تأمین دارو برای بیماری های نادر
علاوه بر این، در اثر تحریم‌ها فشار اقتصادی زیادی بر بیماران وارد شد زیرا افت شدید صادرات نفت ایران بر بودجه بخش بهداشت تأثیر گذاشته و این موضوع نیز هزینه‌های تأمین دارو را برای بیماران و به خصوص بیماران مبتلا به بیماری‌های نادر افزایش داده است. در گزارش آلنا دوهان نیز به این موضوع اشاره شده است که تحریم‌ها بر «بیماری‌های نادر از جمله انواع خاصی از سرطان، تالاسمی، هموفیلی، ماهیاک، ام اس، بیماری پروانه‌ای، اوتیسم و انواع خاصی از دیابت» اثر زیادی گذاشته است.
نکته دیگر در گزارش خانم دوهان این است که برخی تولیدکننده‌های دارو تبعیت بیش از حدی از تحریم‌های آمریکا داشته‌اند و این نیز تبعات سختی بر بیماران ایرانی تحمیل کرده است. در گزارش گزارشگر ویژه آمده است: «اگرچه نص صریح تحریم‌ها اعلام می‌کند که داروها و تجهیزات پزشکی به دلیل معافیت‌های بشردوستانه تحت تأثیر قرار نمی‌گیرند، اما ارائه آنها به ایران به دلیل تأثیر تحریم‌ها بر شرکت‌های مالی، تجاری، کشتیرانی و بیمه، محدودیت‌های پرداخت بین‌المللی و کسب و کارهای خارجی به شدت کاهش یافته است. همچنین تبعیت بیش از حد تأمین کنندگان این اقلام مانعی جدی برای برخورداری همه ایرانیان از حق دستیابی به بالاترین استانداردهای سلامتی قلمداد می‌شود.»
اظهارات آلنا دوهان درخصوص مشکلات بیماران پروانه ای در اثر تحریم
آلنا دوهان به طور خاص به بیماران پروانه‌ای اشاره کرد. گزارشگر ویژه در تهران از مرکز تخصصی درمان بیماران پروانه‌ای بازدید کرد. این بیماری یک اختلال پوستی نادر با تعدادی دیگر از عوارض بهداشتی مرتبط است که از بدو تولد با رنجی شدید و غیرقابل درمان همراه بوده و احتمال فوت ناشی از آن وجود دارد. این رنج تنها با استفاده از بانداژهای تولیدی توسط تنها یک شرکت در سوئد قابل کاهش است. این مرکز درمانی به دلیل تبعیت بیش از حد تولیدکننده سوئدی از تحریم‌ها با چالش‌های در تهیه این پانسمان‌های سیلیکونی و جاذب مواجه شد.
تحریم‌های آمریکا، بیماران خاص ایران را «گروگان» اهداف و امیال سیاسی واشنگتن قرار داد
تحریم‌های آمریکایی بر بخش بهداشت و درمان و بر بیماران ایرانی حتی با شیوع بیماری مهلک کرونا نیز متوقف نشد و با شیوع کرونا حتی تأمین ماسک و داروهای مربوط به کرونا در اثر تحریم با مشکل جدی مواجه شد. می‌توان گفت، تحریم‌های آمریکا، بیماران خاص ایران را به «گروگان» اهداف و امیال سیاسی واشنگتن درآورد. این وضعیت در حالی به بیماران ایرانی تحمیل شد که بر اساس ماده 25 اعلامیه جهانی حقوق بشر: «هر شخصی حق دارد که از سطح زندگی مناسب برای تأمین سلامتی و رفاه خود و خانواده به ویژه خوراک، پوشاک، مسکن، مراقبت‌های پزشکی و خدمات اجتماعی ضروری برخوردار شود.» دولت آمریکا حتی به قوانینی و مقرارت حقوق بشری که در تهیه و تدوین آنها نقشی اساسی داشته نیز پایبند نبوده و نیست.
نویسنده: سید رضی عمادی
113
