در این مراسم، رجب طیب اردوغان در سخنانی با اشاره به یک شعر قدیمی آذری با نام رود ارس، گفت:
"ارس را جدا کردند و آن را با میله های آهنی و سنگ پر کردند
من از تو جدا نمی شدم ، ما را به زور جدا کردند".
واکنش‌ها به اظهارات اردوغان
اظهارات تحریک آمیز رئیس جمهوری ترکیه با واکنش های منفی کارشناسان و سیاستمداران ایرانی و حتی ترک مواجه شده است.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در توییتی نوشت: به اردوغان نگفته بودند شعری که به غلط در باکو خواند، مربوط به جدایی قهری مناطق شمالی ارس از سرزمین مادریشان ایران است! آیا او نفهمید که علیه حاکمیت جمهوری آذربایجان سخن گفته است"؟
محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در صفحه توییتر خود نوشت: اگر آقای اردوغان از خواندن شعر ارس منظورش ایران بزرگ است، درست است زیرا آذربایجان در قلب ملت ایران و در کنار برادران دیگرش از قوم های لر و کرد و بلوچ و عرب قرار دارد. اگر نظرش تکرار تجربه شکست خورده داعش در سوریه است، حرف غلطی است.
ادامه سیاست‌های جنگ‌طلبانه اردوغان در منطقه
اظهارات اخیر رئیس جمهوری ترکیه در باکو نشان می دهد که برغم روابط مثبت و سازنده ملت های مسلمان ایران و ترکیه، دولت آقای اردوغان همچنان به سیاست های جنگ طلبانه با دولت های منطقه و جهان ادامه می دهد. در این ارتباط، می توان گفت: خواندن شعر ارس توسط رحب طیب اردوغان، ازخوی توسعه طلبانه شخص رئیس جمهوری ترکیه حکایت دارد. این خوی نامطلوب و غیردوستانه، پیش از این نیز در سیاست خارجی دولت آقای اردوغان در قبال سوریه و عراق مشاهده شده است.
در حالی که در سال 2002 میلادی، حزب عدالت و توسعه سیاست "تنش صفر با همسایگان" را به عنوان اصل اساسی سیاست خارجی ترکیه اعلام کرد، ارتش این کشور با تجاوز به خاک سوریه و عراق، نشان داد ترک ها به سیاست های اعلامی چندان پایبند نیستند. درهمین زمینه ، "سعدالله زارعی" کارشناس مسائل سیاسی می گوید: «در دوره نزدیک به 20 ساله حاکمیت رجب طیب اردوغان سیاست خارجی ترکیه را می‌توان با واژگان بی‌ثباتی و نوسان زیاد توضیح داد.»
واکنش‌های منفی به اظهارات اردوغان در داخل ترکیه
علاوه بر بازتاب اظهارات مداخله جویانه اردوغان در ایران، در داخل ترکیه نیز به سیاست های دولت اردوغان واکنش های منفی زیادی نشان داده می شود، به طوری که احزاب جمهوری خلق و دموکراتیک خلق های ترکیه ، آشکارا علیه آن موضع گرفته اند.
در داخل حزب حاکم عدالت و توسعه نیز از این که دیدگاه های افراطی ملی گرایانه همراه با مداخله در سیاست خارجی ترکیه پررنگ شده، نگران و ناراحت هستند. ضمن آن که در ترکیه این دیدگاه وجود دارد که شخص اردوغان به شدت تحت تاثیر سیاست های "دولت باغچلی" رئیس حزب "حرکت ملی" قرار دارد که دیدگاه ملی گرایانه افراطی او در حوزه های داخلی و خارجی مشهور است.
به دلیل همین پیشینه منفی، نامطلوب و غیرقابل تحمل، بسیاری از محافل سیاسی مستقل در منطقه دوستی و نزدیکی زیاد ترکیه به جمهوری آذربایجان را به زیان این کشور حوزه قفقاز جنوبی تلقی کرده اند.
در شرایطی که رئیس جمهوری آذربایجان هیات دوستی به تهران اعزام کرده است، رئیس جمهوری ترکیه ضمن تلاش برای تحریک اقوام ایرانی، به صورت ضمنی به طرح اظهارات نامناسب علیه تهران اقدام می کند.
درعین حال چنین به نظر می رسد، رئیس جمهوری ترکیه همچنان تلاش می کند پیروزی ارتش و مردم مسلمان جمهوری آذربایجان را به نام خود و ارتش ترکیه ثبت کند. این در حالی است که پیروزی ارتش جمهوری آذربایجان تنها به همت و اراده سیاسی دولت این کشور و بسیج مردم مسلمان و با انگیزه این کشور شمال ارس امکان پذیر شده است. تلاش به منظور ثبت پیروزی به نام ارتش ترکیه تنها در افکار پوسیده شخص رئیس جمهوری ترکیه و متحدش رئیس حزب حرکت ملی این کشور می گنجد. // 114
نویسنده: محمدعلی طالبی
بیشتر بخوانید:
وزارت خارجه ترکیه سفیر ایران را فراخواند
احضار سفیر ترکیه به وزارت امور خارجه
امیرعبداللهیان: اردوغان تاریخ ایران را به دقت مرور کند
