اظهارات نخست وزیر ارمنستان که در رسانه های این کشور بازتاب گسترده ای داشت، در واقع واکنشی به درخواست های مخالفان و شایعات جاری در جامعه ارمنستان علیه وی بوده است.
درهمین ارتباط، نخست وزیر ارمنستان دربحبوحه بحران سیاسی، پس از چندین درخواست برای استعفا و ترک کشور، اعلام کرد: "اگر مردم ارمنستان بخواهند وی را تیرباران کنند، حاضر است تیرباران شود، اما کشور را ترک نخواهد کرد."
این اظهارات نیکول پاشینیان را باید تلاشی به منظور اثبات میهن پرستی وی عنوان کرد. این در حالی است که دولت ایروان در دوران جنگ با جمهوری آذربایجان همان راهی را رفته است که مقام های روسیه و جمهوری آذربایجان نیاز داشتند.
درحقیقت، دولت پاشینیان از زمان به دست گرفتن قدرت در ارمنستان در سال 2018 میلادی، همواره یک نگاه واقع بینانه به مساله قره باغ از خود بروز داده است. این نگاه شامل واگذاری بیست درصد از اراضی اشغالی به جمهوری آذربایجان و تلاش به منظور دستیابی ارمنستان به توسعه اقتصادی بوده است.
نیکول پاشینیان پس ازتوافق اخیر با مخالفان مبنی بر پایان دادن به اعتراض ها تا روز بیستم ماه ژوئن سال جاری میلادی که قرار است انتخابات زودهنگام مجلس ملی برگزار شود، گفت: ارتباط مستقیم میان ایروان و باکو، به تمایلات خصمانه درمنطقه پایان خواهد داد.
در واقع، دولت ارمنستان به رهبری نیکول پاشینیان قصد دارد با مشارکت در طرح های انرژی و طرح های ترانزیت جمهوری آذربایجان به مشکلات اقتصادی این کشور پایان دهد.
در این زمینه پیش ازاین، «الهام علی اف» رئیس جمهوری آذربایجان نیز برهمکاری های مشترک آتی با ارمنستان درچارچوب مشارکت در طرح های اقتصادی این کشور اظهار نظر های خوشبینانه ای مطرح کرده است.
نخست وزیر ارمنستان درعین حال، با اشاره به این که مخالفان خواستار کنار رفتن «دولت خیانتکار» هستند، ولی قصد ندارند از سندی که میان سران روسیه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان امضاء شده است، صرف‌نظر کنند، گفت: "چون آن ها نیز می‌دانند که اگر این سند را پاره کنیم، فاجعه انسانی رخ خواهد داد."
در حقیقت، نیکول پاشینیان تلاش می کند دولت خود را به گونه ای معرفی کند که قربانی توافقی شده است که ممکن بود هرسیاستمداری را ببلعد. با این تفاوت که وی قصد ندارد از دولت و سمت نخست وزیری ارمنستان کنارگیری کند.
درمقابل، مخالفان بر این باورند که نخست وزیر ارمنستان با اختیارات ویژه می توانست با طرح مورد نظر «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه سه یا پنج شهرستان جمهوری آذربایجان را به این کشور بازگرداند و همین مراحل را پیش ببرد.
در واقع، اگر جمهوری آذربایجان و ارمنستان وارد جنگ هم نمی شدند، ارامنه می توانستند در مراحل اجرای توافقنامه صلح نیز، موضوع مشارکت در طرح های انرژی و ترانزیتی با جمهوری آذربایجان را مطرح کنند.
برغم اظهارات نخست وزیر ارمنستان درباره رخ دادن فاجعه انسانی بر سر درگیری های باکو و ایروان، کارشناسان مسائل منطقه نگاه دیگری به این موضوع دارند.
به عنوان مثال، «محسن پاک آیین» سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان و کارشناس ارشد در امور سیاسی منطقه، می گوید: "مشکل اصلی تنش های باکو و ایروان، منطقه قره باغ است و تا زمانی که بحث مناقشه قره باغ حل نشود و این جمهوری خودمختار به جمهوری آذربایجان عودت داده نشود، کماکان نمی توان گفت آتش بسی پایدار و عادلانه شاهد خواهیم بود."
در یک جمع بندی کلی باید گفت، اظهارات اخیر نخست وزیر ارمنستان تنها تلاشی به منظور توجیه افکار عمومی ارمنستان به منظور پذیرش طرح صلح سه جانبه بوده است. درحالی که وی به منظور طرح صلح با جمهوری آذربایجان، راه های زیادی پیش روی خود داشت که به هیچکدام توجهی نکرد.
درعین حال، برغم تمامی تلاش های دولت پاشینیان، شرایط فعلی بویژه برای ارمنستان بسیار خطرناکتر از زمانی است که یک پنجم از اراضی جمهوری آذربایجان را دراشغال خود داشت. زیرا این بار علاوه بر مقابله با جمهوری آذربایجان، ارمنستان باید با روسیه نیز مقابله کند.
نویسنده: محمدعلی طالبی
117
بیشتر بخوانید:
تحولات سیاسی در ارمنستان پس از امضای توافقنامه صلح با جمهوری آذربایجان
