«گلبدین حکمتیار» رئیس حزب اسلامی افغانستان هفت ماه بعد از توافق صلح با دولت کابل به افغانستان بازگشت و دراستان لغمان و ننگرهار سخنرانی کرد. حکمتیار از طالبان خواست دست از جنگ بکشد و به صلح تن دهد و همچنین طالبان را متهم کرد که باعث لشکر کشی امریکا به افغانستان شده است. شما بازگشت و سخنرانی وی را چگونه ارزیابی می کنید؟
مردم در افغانستان بعد از 4 دهه جنگ و درگیری خسته شده اند. بنابراین اگر کسی می آید و سلاح را بر زمین می گذرد و با دولت صلح می کند این عمل خوبیست و ما مخالف صلح نیستم البته این موضوع بسیار مهم است. حکمتیار وقتی در استان لغمان سخنرانی کرد، به جای اینکه از امریکا انتقاد کند، در اولین اظهارات خود طالبان را متهم کرد.
ما هم می گوییم که در افغانستان جنگ غیرمشروع است، اما موضوع این است اگر کسی بخواهد که در افغانستان صلح برقرار شود و نیت وی برقراری صلح در کشور باشد، باید مواضع نرم تری اتخاذ کند، اما حکمتیار می گوید که طالبان ایمان ندارد و اسلام را نمی فهمد وغیره.
این سوالات زیادی را بوجود می آورد که آیا واقعا حکمتیار خواهان صلح در کشور است یا می خواهد میدان جنگ را وسیعتر کند؟
این موضوع در اذهان عمومی سوالات زیادی را ایجاد کرده، حتی بنده با اعضای حزب اسلامی گفتگو می کردم، آنها نیز معترض بودند که چرا حکمتیار در اظهارات خود طالبان را چنین سرزنش و مورد انتقاد قرار می دهد، در حالی که باید می گفت خواهان صلح است و خواسته های مشروع طالبان را نیز باید در نظر گرفت و جنگ باید پایان یابد، اما حکمتیار چنین حرفی می زند، انگار در یک انقلاب پیروز شده است و به عنوان رهبر یک انقلاب سخنرانی می کند و دیگران را تهدید می کند، حتی ضد برخی کشورها نیز اظهارات تندی مطرح می کند که به اعتقاد بنده در شرایط فعلی این کارمناسب نیست.
درحالی که ریشه های جنگ 40 ساله، به ویژه 16 سال اخیر مشخص است که مردم و دولت افغانستان همواره از کشوری انتقاد می کنند، اما حکمتیار هیچ اشاره ای به این کشور نکرده است، فقط به ناحق جمهوری اسلامی ایران را مورد انتقاد قرار داده است. در این رابطه چه نظری دارید؟
افغانستان مشکلات زیادی دارد و در چنین شرایطی در حالی که سیاستمداران افغانستان باید تعادل را حفظ کنند و به جای اینکه ما به سوی صلح پیش برویم برای ما مشکلات دیگری به وجود بیاورد.
در اظهارات رئیس حزب اسلامی افغانستان، تعادل در نظر گرفته نشده بود، البته وی نه تنها ضد ایران بلکه ضد روسیه هم برخی اشاره هایی کرده است.
من قبلا هم درمقاله های اعضای حزب اسلامی افغانستان خوانده بودم و آنها بر این نظر بودن که ما برای این به افغانستان می آئیم و امریکا به این دلیل به ما روی آورده است که حزب اسلامی تنها حزبی است که با روسها و ایرانی ها مخالف است، در حالی که در افغانستان دیگر گروه ها با روس ها و ایرانی ها معامله کرده اند، به همین دلیل امریکا حزب اسلامی را ترجیح می دهد.
به هر حال ما امیدواریم که حکمتیار افغانها را ناامید نکند و اظهاراتی را مطرح نکند که در افغانستان جنگ نیابتی بیشتر شود، خواسته همه افغانها همین است که حکمتیار در مواضع خود تجدیدنظر کند، متاسفانه تا جایی که بنده از اظهارات وی متوجه شدم، حکمتیار مصمم است و تجدید نظر نخواهد کرد.
اگر حکمتیار براساس پروژه امریکا به افغانستان برگشته شده باشد در افغانستان حضور وی برعرصه سیاسی و امنیتی این کشور چه تاثیراتی خواهد داشت؟
اگر حکمتیار واقعا یک ستون قوی می بود، در این صورت اگر چنین اظهاراتی را مطرح می کرد، مشکل نبود، ما فکر می کردیم که وی آمده و می خواهد با طالبان بجنگند و در جنگ طالبان را شکست دهد و در افغانستان صلح برقرار کند، اما در عمل چنین نیست.
حکمتیار اصلا قدرت نظامی ندارد، چند تن از فرماندهان که نه سلاح دارند و نه جنگجو، بنابراین حضور وی در افغانستان درعرصه نظامی به طور مستقیم تاثیری ندارد. حکمتیار نباید به عنوان رهبر حزب اسلامی افغانستان می امد بلکه باید به عنوان یک رهبر جهادی و ملی می امد و اعلام می کرد که به عنوان یک افغان می خواهد در پروسه صلح کمک کند.
موضوع دیگر اینکه گفته می شود این یک پروژه بزرگیست بدان معنا کسانی که قبلا با روسیه و ایران، به ویژه روسیه رابطه داشته اند باید خلع سلاح شوند.
ژنرال دوستم بخشی از این توطئه ها بود و تقریبا از صحنه منزوی شده است و درباره برخی افراد دیگر نیز گفته می شود که با چنین سرنوشتی مواجه شوند، احمد ضیا مسعود که از سران ائتلاف شمال است، از صحنه برکنار شده است و احتمالا در آینده مسائل دیگر نیز پیش آید، اظهاراتی که حکمتیار مطرح کرده است که در دولت وحدت ملی یک جهت باید استعفا دهد.
به نظر می رسد در داخل وحدت ملی افغانستان نیز شاهد تغیراتی باشیم، به هر حال چنین پیش بینی هایی وجود دارد، اما اگر هدف امریکا ازاین کاراین بوده باشد که درافغانستان صلح برقرار شود، من چنین چیزی مشاهده نمی کنم.
موضوع دیگر اینکه حکمتیار به امریکا انتقاد عجیبی کرده و آن اینکه امریکا ضد یک مرکز کوچک گروه تروریستی داعش از بمب بسیار قوی استفاده می کند، اما ضد طالبان این کار را نمی کند.
به نظرم این حرف حکمتیار بسیارعجیب بود که وی طالبان را از داعش دشمن تر می داند ، این چه معنایی دارد؟ بنابراین باید در این رابطه توضیح بیشتری بدهد که مردم متوجه شوند .
با توجه به انتقادات حکمتیار ضد ایران و روسیه، به نظر شما در پروژه انتقال وی به افغانستان آیا علاوه امریکا نقش عربستان را مشاهده می کنید؟
این برای اولین باراست که نام یک نفر چون حکمتیار از سوی امریکا از فهرست سیاه نام وی حذف می شود، در حالی که افراد بسیار عادی که اسامی انها در لیست سیاه قرار دارند، از این لیست خارج نشده اند، حتی برخی افراد که بعد از 11 سپتامبر 2001 اسامی انها در لیست سیاه بوده اند و در کابل حضور داشتند و بیشتر این برخی را بنده می شناسم که با نیروهای خارجی همکاری می کردند، اما اسامی انها از لیست سیاه بعد از یک سال و نیم حذف شدند، اما نام حکمتیار از لیست سیاه خارج شده است.
اینها سوالاتی هستند که مردم می پرسند، آیا واقعا این تنها تصمیم اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان بوده که چنین کار صورت گرفته است یا پشت پرده مسایل دیگری نیز وجود دارد ؟ اما به این سوالات تاکنون پاسخ داده نشده و حکمتیار نیز تاکنون به کابل نرسیده است، بنابراین بعد از دیدار وی با اشرف غنی مشخص خواهد شد که واقعا این ابتکار اشرف غنی بوده یا مسایل پشت پرده دیگری هست. 114/112
بیشتر بخوانید:
استقبال دولت افغانستان و حزب اسلامی از تصمیم شورای امنیت سازمان ملل درباره حکمتیار
نام حکمتیار از لیست سیاه سازمان ملل حذف شد/ تحلیل
روسیه با حذف نام گلبدین حکمتیار از لیست تحریمی شورای امنیت مخالف است
حزب اسلامی حکمتیار، از جنگ تا صلح با دولت کابل/تحلیل
