روزنامه اقتصادی لاتریبون در گزارشی به پاسخهای احتمالی چین به دونالد ترامپ در جنگ تجاری که وی به راه انداخته است، اشاره کرد. این نشریه فرانسوی نوشت: در جنگ تجاری ترامپ، چین میتواند در پنج زمینه با اقدامات آمریکا مقابله کند. ترامپ بر 34 میلیارد دلار از محصولات چینی تعرفه گمرکی 25 درصد وضع کرده است.
پکن دولت ترامپ را به آغاز بزرگترین جنگ اقتصادی در تاریخ متهم کرد. این کشور روز جمعه در سازمان تجارت جهانی به اقدامات ترامپ و وضع تعرفه گمرکی 25 درصدی بر 34 میلیارد دلار کالای چینی اعتراض کرد. چین قول داد که در این جنگ گلوله اول را شلیک نخواهد کرد، اما برای دفاع از منافع بنیادین خود و ملتش ناگزیر به پاسخگویی است.
میزان واردات کالاهای آمریکایی به چین چهار برابر کمتر از صادرات این کشور به آمریکاست. از این رو چین برای مقابله به مثل، به راهکارها و سلاحهای دیگری بهجز وضع تعرفههای گمرکی متوسل میشود. این رویارویی، دو قدرت بزرگ جهانی را در آستانه جنگ تجاری قرار داده است. اما چین چگونه به اقدامات آمریکاییها پاسخ خواهد داد؟
مجازات شرکتها
آیفون ایکس، خودرو بیوکاکسل، قهوه استاربوک و تولیدات هالیوود بخشی بزرگی از محصولات آمریکایی هستند که وارد چین میشوند. چین میتواند از این محصولات آمریکایی به عنوان اهرم فشار استفاده کند.
لوئیز کوئیجس Louis Kuijs تحلیلگر اقتصادی در گفت و گو با خبرگزاری فرانسه گفت: "سلاح های پکن برای پاسخ به تعرفه های گمرکی وضع شده از سوی آمریکایی ها محدود است، اما این کشور می تواند با اتخاذ تمهیداتی علیه شرکت های آمریکایی فعال در چین، سخت گیری در کنترل بهداشتی، امنیتی و مالیاتی و با طولانی کردن ترخیص کالاهای وارداتی ساخت آمریکا و حتی با تحریم کامل برخی کالاها با اقدامات این کشور مقابله به مثل کند." از ماه مه گوشت خوک و خودروهای آمریکایی هدف تمهیدات گمرکی چین قرار گرفته و چینی ها اعلام کرده اند که قصد تشدید بازرسی و کنترل محصولات آمریکایی را دارند.
چین دومین بازار هواپیما و محصولات هوایی در جهان است. حضور در این بازار بزرگ برای شرکت آمریکایی بوئینگ مسئله ای بسیار مهم قلمداد می شود. بوئینگ یک چهارم محصولات خود را به چینی ها می فروشد و در این زمینه با شرکت اروپایی ایرباس رقابتی تنگاتنگ دارد. اصلی ترین شرکت های چینی دولتی است و سفارش های این شرکت ها به دقت زیر نظر پکن قرار دارد. نشریه گلوبالتایمز در ماه ژانویه نوشت: "چین ممکن است در میزان خرید هواپیماهای ساخت بوئینگ و ایرباس تجدید نظر کند." به نظر می رسد که این نشریه چینی اشتباه نکرده است. اما لازم به ذکر است که قراردادهای خرید چین، پنج ساله هستند.
تحریم
تعداد شرکت های آمریکایی از جمله جنرال موتورز که به تجارت با چین وابسته هستند، کم نیست. تعداد خودروهای فروخته شده از سوی جنرال موتورز به چین، از تعداد خودروهایی که این شرکت در آمریکای شمالی به فروش می رساند، بیشتر است. پکن می تواند با حمله به وجهه و اعتبار جنرال موتورز، فروش خودروهای آمریکایی در چین را با مشکل مواجه کند. مارک ویلیام از یک مرکز تحقیقات اقتصادی در لندن موسوم به کاپیتال اکونومیک در این باره گفت: "یک اقدام تبلیغاتی ساده برای تخریب وجهه و اعتبار این شرکت کافی است. کارآیی و سرعت تاثیرگذاری چنین اقدامی در گذشته به اثبات رسیده است. جنجال تبلیغاتی علیه ژاپن در سال 2012 و کره جنوبی در سال 2017 در عرض یک ماه کاهش 50 درصدی فروش خودروهای ساخت این دو کشور را به دنبال داشت."
استقرار موشک های آمریکایی در کره جنوبی بر خلاف میل پکن، اعتراض چینی ها را به دنبال داشت. تحریم گروه لوته از سوی خریداران چینی و اتخاذ تمهیداتی دیگر این گروه را به تعطیلی سه چهارم فروشگاه هایش در چین مجبور کرد.
دانشجویان و گردشگران
پکن قادر است از تعداد دانشجویان و گردشگران چینی که قصد سفر به آمریکا دارند، بکاهد. تعداد دانشجویان چینی در آمریکا در سال گذشته 350 هزار نفر- یک سوم کل دانشجویان چینی که در خارج از کشور تحصیل میکنند– بوده است. مارک ویلیام در این خصوص گفت: "پولی که دانشجویان و گردشگران چینی در آمریکا هزینه میکنند، معادل تمامی پولی است که چین برای واردات سویا و یا هواپیماهای آمریکایی می پردازد.
بدهیهای آمریکا
چین با ذخایر ارزی نجومی خود، یکی از اصلیترین طلبکاران آمریکا (1200 میلیارد دلار) است. خبرگزاری بلومبرگ در ماه ژانویه اعلام کرد که مقامات چینی خواستار کاهش و یا تعلیق خرید سهام خزانه داری آمریکا شده اند. اما این بازی برای چینی ها بسیار حساس است، چرا که نوسانات بازار کاهش احتمالی ارزش دلار را در پی خواهد داشت و یکی از بزرگترین ذخایر دلار در جهان در اختیار چینی هاست.
بازنگری در ارزش یوان
آیا بانک مرکزی چین با هدف حمایت از صادرات از ارزش یوان کاسته است؟ اما بسیاری از کارشناسان کاهش ارزش یوان را به حاکمیت تنش در تجارت نسبت میدهند. ازنظر این تحلیلگران بانک مرکزی چین در صورت ادامه کاهش ارزش یوان، حتی برای جلوگیری و توقف این روند وارد عمل خواهد شد. چرا که کاهش ارزش یوان به فرار سرمایهها از کشور منجر شده و دولت با چنین اتفاقی مخالف است.
پرونده کره شمالی
همکاری بین آمریکا و چین برای حل مسئله کره شمالی ممکن است پیچیده شود. دونالد ترامپ برای نیل به هدف خود و خلع سلاح هستهای کرهشمالی به چین، اصلیترین حامی اقتصادی پیونگ یانگ نیازمند است. اما جنگ تجاری ممکن است بی رغبتی چینی ها به همکاری در این زمینه را به دنبال داشته باشد.
مترجم: علیرضا فراهانی
بیشتر بخوانید:
هشدار پکن به واشنگتن درباره عواقب سیاست های تجاری کاخ سفید/تحلیل
جنگ تجاری جدید چین و امریکا؛ پاسخ پکن به تعرفه 25 درصدی امریکا/ تحلیل