ایران پرس- آمریکا در دوره پس از جنگ سرد شعار «نظم نوین جهانی» سر داده بود اما در دهه 2000 میلادی در دوره زمامداری «جورج دبلیو بوش» علناً سیاست های یک‌جانبه‌گرایانه مبتنی بر زورمداری و تحمیل اراده و خواست خود بر دیگر کشورها و جامعه بین المللی را در پیش گرفت.

هر چند «باراک اوباما» رئیس جمهوری قبلی آمریکا، تلاش کرد تا قدری از سیاست های یکجانبه گرایانه فاصله گرفته و اقداماتی مانند حمله به لیبی و اعمال تحریم ها علیه ایران را به صورت چند جانبه انجام دهد، اما با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» وی با شدتی بی سابقه رویکرد یکجانبه گرایی را سر لوحه سیاست ها و اقدامات خود قرار داده است.

کاخ سفید در ادعایی بر خلاف تمام واقعیات موجود مدعی است که سیاست های ترامپ موجب بازگشت مجدد آمریکا به اریکه رهبری جهان شده است. ادعایی که شگفتی تحلیلگران را برانگیخته است.

ابراز نگرانی از سیاست های ترامپ

در عین حال تاکید بسیاری از مقامات ارشد کشورهای بزرگ جهان و از جمله شرکای اروپایی واشنگتن درباره ابراز نگرانی از سیاست های ترامپ و انزوای روز افزون ترامپ نشانگر بی پایه بودن این ادعای کاخ سفید است.

ترامپ در موارد مختلف با قلدری و در پیش رفتن رویکردی یکجانبه گرایانه و خود محورانه به دنبال تحقق اهداف خود در رابطه با مسائل مهم بین المللی است.

این مساله نگرانی «آنتونیو گوترش» António Guterres دبیر کل سازمان ملل به عنوان بزرگترین نهاد بین المللی که یکی از وظایف مهم آن حفظ صلح و امنیت بین المللی است برانگیخته است.

در این چارچوب دبیرکل سازمان ملل متحد خواهان «تعهد مجدد به نظم جهانی مبتنی بر قانون» و همچنین به سازمان‌های تحت هدایت وی شد. 

انتقاد گوترش از سیاست ها ترامپ

گوترش در کنفرانسی خبری در نیویورک گفت، ۱۲۸ تن از سران دولت‌ها هفته آینده در نشست‌های این سازمان شرکت خواهند کرد و این نشان می‌دهد، سازمان ملل هم چنان مکانی انکار نشدنی برای همکاری‌های بین‌المللی است.

گوترش در عین حال نسبت به تضعیف فرهنگ تعامل چند جانبه در زمینه های مختلف در زمانی که بیش از پیش به آن نیاز است اظهار نگرانی کرد. 

گوترش پیش از این بارها از سیاست یکجانبه گرایی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا به ویژه اقدام این کشور در خروج از توافق های بین المللی و نهادهای سازمان ملل، انتقاد کرده است.

در واقع ترامپ با پی گیری سیاست یکجانبه گرایانه و خط مشی کاملا مستبدانه در صدد تحمیل رویکردها و خواسته های مختلف خود نه فقط به رقبای آمریکا یعنی روسیه و چین بلکه به شرکای اروپایی واشنگتن است.

ترامپ بارها اروپایی ها را به دلیل آنچه سهم ناکافی آنها در ناتو خوانده سرزنش کرده و در عین حال با خروج از توافق آب و هوایی پاریس موجبات آزردگی و انتقاد شدید سران کشورهای بزرگ اروپا را فراهم آورده است.

ضمن اینکه خروج آمریکا از برجام که توسط ترامپ در 8 مه 2018 اعلام شد، کاملا بر خلاف خواسته اروپایی ها، روسیه و چین بوده و در این راستا آنها بر تلاش به منظور حفظ برجام تاکید کرده اند.

طبیعتا رویکرد ترامپ با واکنش منفی روز افزون بین المللی مواجه شده است.

سیاست های ترامپ مبتنی بر تحکم، بلوف، زد و بند

به گفته «ماری سِسیل ناو» Marie-Cécile Naves محقق فرانسوی، سیاست های ترامپ که قصد پایان دادن به جهان چند قطبی را دارد، بر تحکم، بلوف و زد و بند مبتنی بوده و ویژه شخص اوست.

روسیه و چین بارها با اقدامات یکجانبه گرایانه آمریکا در زمینه مسائل بین المللی به مخالفت کرده اند.

از دیدگاه این دو قدرت بین المللی رقیب آمریکا، رویکرد و اقدامات ترامپ باعث اختلال در وظایف شورای امنیت و گسترش هرج و مرج درصحنه بین المللی شده است.

مثال بارز آن نیز خروج  آمریکا از برجام به رغم مخالفت جهانی با این مساله است که نظم و امنیت بین المللی را در معرض مخاطره قرار داده است.

نویسنده: سیدرضا میرطاهر

133/110

بیشتر بخوانید:

گوترش: قدرت نرم آمریکا رو به افول است

تاکید گوترش بر لزوم افزایش همکاری جامعه جهانی در مبارزه با تروریسم