ترامپ در راستای شعار «نخست آمریکا» ضمن اولویت دادن به منافع و اهداف این کشور، البته بدون توجه به سایر کشورها، بر این عقیده است که سیاست‌های یک جانبه گرایانه و خود محورانه واشنگتن به افزایش قدرت و غلبه این کشور بر رقبایش منجر خواهد شد. با این حال این رویکرد ترامپ با انتقادات و اعتراض های زیادی مواجه شده است. به نحوی که حتی متحدان غربی واشنگتن نیز آشکارا این رویکرد را زیر سئوال برده اند.
«فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سخنانی در دانشگاه هاروارد تاکید کرد: اتحادیه اروپا نگران این است که قانون جنگل بر حاکمیت قانون در روابط بین المللی غلبه پیدا کند، آن هم در شرایطی که پیمان ها و معاهده های مهم بین المللی با چالش روبرو شده است.
از دیدگاه موگرینی نگرانی بزرگ در برهه کنونی اعتراف به این مساله است که نظم نوین بین المللی هرگز محقق نشده است. در واقع اکنون چشم انداز حاکمیت قانون جنگل به جای اجرای قوانین بین المللی بیش از هر زمان دیگر در دوره پسا جنگ سرد عینیت و جدیت یافته است.
موگرینی تصریح می کند که بسیاری از پیمان ها و توافقات بین المللی که موجب پایان جنگ سرد شده، اکنون زیر سئوال رفته است.
اشاره موگرینی به اقدام ترامپ در زمینه اعلام خروج از پیمان «نیروهای هسته ای میانبرد» (INF) است که نه فقط واکنش شدید روسیه بلکه نگرانی فزاینده اروپایی ها را برانگیخته است.
پیشنهاد موگرینی همکاری نزدیک اروپا و آمریکا برای ایجاد جهان منصفانه تر و عادلانه تر است. با این حال مسئول سیاست خارجی اروپا خود بهتر از هرکسی می داند که رئیس جمهور آمریکا نه فقط هیچ اعتنایی به ارزشها و قواعد بین المللی ندارد، بلکه در زمینه روابط واشنگتن و اروپا نیز معتقد به رابطه رئیس و مرئوس است و بر اطاعت بی قید و شرط اروپایی ها از آمریکا در زمینه مسائل مختلف تاکید می کند.
به گفته «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه: ترامپ با شعار «نخست آمریکا» وارد کاخ سفید شد اما اکنون وی پای خود را فراتر گذاشته و شعار «آمریکا به تنهایی» را سر می دهد. یعنی آمریکایی که با همه درگیر جنگ قدرت شده ودر هر نوع مذاکره دوجانبه ای بر برتری خود تاکید می‌کند.
اروپایی ها به خوبی از این امر آگاه هستند که در برهه کنونی رویکردها و منافع دو سوی اقیانوس اطلس در بسیاری از موارد مانند توافق آب و هوایی پاریس، توافق هسته ای برجام، سیاست های تجاری و تعرفه ای در تعارض با یکدیگر قرار دارد.
در واقع همین مساله باعث افزایش واگرایی بین اروپا و آمریکا شده است. لذا سخنان موگرینی در دانشگاه هاروارد را می توان در واقع کنایه و هشداری به مقامات ارشد واشنگتن در باره مخاطرات ناشی از تداوم رویکرد کنونی به ویژه افزایش بی نظمی و بی ثباتی در جهان تلقی کرد.
اکنون اروپا به همراه قدرت های بین المللی مانند روسیه و چین بر چند جانبه گرایی تاکید می کند و ادامه رویکرد کنونی ترامپ را باعث ایجاد بی نظمی و هرج و مرج در عرصه بین المللی و حتی افزایش احتمال تبعیت دیگر کشورها از الگوی رفتاری آمریکای ترامپ قلمداد می کند. 114/118
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
بیشتر بخوانید:
موگرینی: اتحادیه اروپا از منافع خود در مقابل واشنگتن حفاظت می کند
موگرینی: اروپا از عرصه جهانی عقب‌نشینی نمی‌کند
حمایت موگرینی از دیوان بین المللی کیفری مقابل تهدیدهای آمریکا
