با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری اوکراین و پیروزی «ولودیمیر زلنسکی» در آوریل 2019، اکنون چشم انداز جدیدی در روابط روسیه و اوکراین به وجود آمده است. رئیس جمهوری منتخب اوکراین در آستانه مراسم تحلیف خود در 20 مه، آمادگی خود را برای آغاز مذاکرات با روسیه در چارچوب «گروه نرماندی» (روسیه، اوکراین، فرانسه و آلمان) برای حل و فصل بحران شرق اوکراین (دونباس) اعلام کرد.
«روسلان استفانچوک» مشاور سیاسی و عضو ارشد ستاد انتخاباتی زلنسکی در این زمینه گفت: «این مذاکرات مسلماً با حضور شرکای اروپایی ما (سایر کشورهای عضو «گروه نرماندی») صورت خواهد گرفت و در این چارچوب ما حاضر به مذاکره با طرف روسی هستیم، برای اینکه معتقدیم برای هر نوع توافقی به منظور حل و فصل اوضاع دونباس، لازم است گفتوگو شود».
«ولودیمیر زلنسکی» خود پیش از این، مذاکره با روسیه را از اولویتهای خود برشمرده و مسائل مورد بررسی در دیدار احتمالی خود با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه را اعلام کرده بود.
مقامات مسکو نیز آمادگی خود برای گفتوگو، البته بدون اقدامات تحریک آمیز از سوی طرف اوکراینی را مورد تایید قرار دادهاند. این در حالی است که سخنگوی وزارت امور خارجه اوکراین اعلام کرد، روسیه به مراسم تحلیف رئیس جمهوری جدید این کشور دعوت نشده است.
ادامه وضعیت بنبست در شرق اوکراین به دلیل اجرا نشدن کامل توافقنامه مینسک و اوضاع وخیم اقتصادی در مجموع وضعیت سیاسی اوکراین را نیز ناآرام ساخته و با وجود کمکهای اروپا و آمریکا به دولت غربگرای اوکراین برای تثبیت وضعیت اقتصادی و تقویت قدرت نظامی آن، اما مردم اوکراین خواهان تغییرات اساسی به منظور خروج از وضعیت نابسامان کنونی هستند.
با این حال زلنسکی در نظر دارد فرآیند صلح در کشورش را با مشارکت روسیه احیا کند. زلنسکی خطاب به هوادارانش اعلام کرد، آنها را ناامید نخواهد کرد و صلح در کشورش را با مشارکت روسیه برقرار میکند.
اقبال مردم اوکراین به زلنسکی که برخی رسانهها از وی به عنوان ترامپ اوکراین نام میبرند و یک چهره جدید سیاسی محسوب میشود، پیش از هر چیز نشاندهنده سرخوردگی مردم این کشور و رویگردانی آنها از سیاستمداران کنونی است به ویژه اینکه وی وعدههایی همانند حل و فصل مناقشه کنونی با روسیه و تلاش برای عضویت اوکراین در اتحادیه اروپا داده است.
واکنش مثبت روسیه به تغییرات در اوکراین
البته مسکو واکنش مثبتی به انتخاب زلنسکی نشان داد و امیدوار است این تحول سیاسی در اوکراین به گشایشی قابل توجه در روابط دو کشور منجر شود؛ وزارت خارجه روسیه در بیانیهای پیروزی «زلنسکی» در انتخابات ریاست جمهوری این کشور را نشان دهنده تلاش ملت اوکراین برای «تغییر» دانست.
در این بیانیه تصریح شد: ریاست جمهوری جدید در اوکراین امید به «تغییر» در سیاست داخلی و خارجی این کشور را زنده کرده است.
مقامات ارشد دولت غربگرای اوکراین به ویژه «پترو پوروشنکو» رئیس جمهور کنونی اوکراین در اظهارات و مواضع خود بر افزایش کمک های اروپا و آمریکا برای حمایت از این کشور در مقابل اقدامات روسیه تاکید میکنند.
در عین حال پوروشنکو علاوه بر اینکه از حامیان اصلی کاهش و حتی قطع کامل روابط با روسیه است، بر شدت عمل غربیها علیه مسکو از جمله با تشدید تحریم ها علیه روسیه و نیز حضور دریایی ناتو در دریای سیاه برای مقابله با اقدامات مسکو تاکید می کند.
با این حال انتظار می رود که زلنسکی در راستای وعدههای انتخاباتی خود برای بهبود روابط با روسیه گام بردارد. مسکو نیز قضاوت در این زمینه را به اقدامات عملی دولت جدید اوکراین به ریاست زلنسکی منوط کرده است. 142/118
نویسنده: سید رضا میرطاهر
بیشتر بخوانید:
پیروزی زلنسکی در انتخابات ریاست جمهوری اوکراین؛ درخواست برای تغییر/ تحلیل
"زلنسکی" پس از پیروزی در انتخابات: فرآیند صلح اوکراین را احیا خواهم کرد
روسیه: رای مردم اوکراین نشانگر درخواست برای تغییر است