رقبای بین المللی آمریکا به ویژه روسیه، به انتقاد از این رویکرد غیر سازنده و در واقع مخرب دولت ترامپ پرداخته اند.
در این زمینه "سرگئی ناریشکین" مدیر سرویس اطلاعات خارجی روسیه(جی آریو) معتقد است که اقدامات غیرمسئولانه آمریکا دقیقاً در جهت نابودی نظام امنیت جمعی جهان و موجب تحریک قدرتهای منطقهای برای روی آوردن به دفاع تهاجمی از خود است. به گفته ناریشکین : نظام امنیت جمعی در جهان که تقریباً 50 سال است وجود دارد، امروزه به طور عمدی توسط ایالات متحده آمریکا دچار آسیب جدی شده و در حال از بین رفتن است.
از نگاه این مقام ارشد امنیتی روس، رویکرد واشنگتن بر مبنای تصور سیطره و قدرت برتر بودن است و به همین دلیل به خود اجازه می دهد تا علیه دیگر دولتها وارد عمل شود. با این حال این تصور آمریکا مبتنی بر واقعیات نیست و در واقع اکنون آمریکا اساسا قدرتمندترین کشور در جهان قلمداد نمی شود. کما اینکه واشنگتن در چند سال اخیر به رغم تلاشهای مستقیم و غیر مستقیم نتوانسته طرحهای مد نظر خود در کشورهایی مانند سوریه و ونزوئلا را تحقق بخشد.
ضمن اینکه اقدامات و برخوردهای غیر مسئولانه آمریکا به مثابه یک قدرت هژمون که دوره اقتدار آن به سر آمده است، باعث واکنش های بسیاری از قدرتهای منطقه ای شده و آنها را وادار ساخته تا به سیاست دفاع تهاجمی روی آورند.
ناریشکین درعین حال نگران آن است که توقف اجرای پیمان استارت جدید در سال 2021، دست آمریکا را برای شروع یک مسابقه تسلیحاتی هستهای جدید در جهان باز بگذارد، در حالی که به گمان وی، واشنگتن و مسکو مسئولیت حمایت از ساختار توافقات بین المللی درباره کنترل تسلیحات را برعهده دارند و باید در این زمینه الگو باشند.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در 13 آوریل 2019 در نشست شورای سیاست خارجی و دفاعی روسیه براین مساله تاکید کرد که طرفداران مسابقه تسلیحاتی در واشنگتن برتری یافته اند، اما روسیه وارد مسابقه تسلیحاتی نخواهد شد.
این برای نخستین بار نیست که اقدامات و سیاستهای دولت ترامپ مورد انتقاد شدید مقامات ارشد روس قرار می گیرد. رویکرد یک جانبه گرایانه و زورمدارانه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در عرصه بین المللی، باعث بروز تنشها و هرج و مرج زیادی در نظام جهانی شده است.
کما اینکه هم اکنون نظام تجارت جهانی به دلیل جنگ تعرفه ای ترامپ با چین دچار اختلال شده و مقامات نهادهای مالی جهانی مانند "صندوق بین المللی پول" در این زمینه هشدارهای جدی داده اند.
مسکو بارها اعلام کرده دولت ترامپ اصول و چارچوب حقوق بین الملل را زیرپا گذاشته و تلاش می کند تا با استفاده از روشهایی مانند تهدید، تحریم و اعمال فشار، ارزشها و دیدگاههای خود را بر سایر کشورها و ملل جهان تحمیل کند. این رویکرد در عین حال به معنای تداوم و تشدید تلاشهای دولت وی برای اعمال خواستهها و اراده خود به دیگر کشورها است.
رویکرد دولت ترامپ مورد مخالفت شدید روسیه و چین به عنوان دو قدرت بین المللی رقیب آمریکا قرار گرفته است.
آمریکا به شدت مخالف افزایش توانمندی قدرتهای رقیب به ویژه روسیه و چین و نیز تقویت چند جانبه گرایی است و تلاش می کند تا همچنان نقش هژمون خود را در عرصه بین المللی از طریق اعمال زور و تحمیل خواسته های خود به دیگر کشورها حفظ کند.
با این حال شواهد حاکی از انزوای روز افزون آمریکا به دلیل اقدامات یکجانبه گرایانه و زورمدارانه ترامپ است. ضمن اینکه به تدریج یک مقاومت جهانی علیه اقدامات بی ثبات کننده دولت ترامپ در زمینه امنیت جهانی در حال شکل گیری است.
نویسنده: سید محمد رضا میرطاهر
141-118
بیشتر بخوانید:
هشدار پوتین درباره فروپاشی «پیمان استارت»
لاوروف: آمریکا عامل بحران در منطقه است