سیدرضا میرطاهر- امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه با تاکید بر افزایش حضور نظامی این کشور در شرق مدیترانه، از ترکیه خواست که اکتشاف نفت و گاز را در آبهای مورد مناقشه با یونان متوقف کند.
دفتر ریاست جمهوری فرانسه در بیانیه‌ای نوشته است که رئیس جمهوری فرانسه در تماس با "کایریاکاس میتسوتاکیس" Kyriakos Mitsotakis نخست وزیر یونان از اکتشافات «یک جانبه» توسط ترکیه ابراز نگرانی کرده است.
در این بیانیه آمده است که اکتشافات «باید متوقف شود» تا گفت وگوهای مسالمت آمیز بین این دو کشور همسایه و عضو ناتو انجام شود. در بیانیه دفتر مکرون آمده است که فرانسه حضور نظامی خود در شرق مدیترانه را به طور موقت افزایش خواهد داد تا از نزدیک وضعیت را تحت نظر بگیرد و عزم و اراده خود را برای حمایت از قوانین بین المللی نشان دهد.
میتسوتاکیس در یک توییت به زبان فرانسوی نوشت: «امانوئل مکرون دوست واقعی یونان و مدافع سرسخت ارزش های اروپایی و حقوق بین الملل است.»
تنش‌ها در آبهای شرق مدیترانه از چند روز پیش و در پی حضور یک کشتی اکتشافی ترکیه‌ای در منطقه مورد مناقشه در شرق مدیترانه در نزدیکی جزیره یونانی "کاسته لوریزو Kastellorizo" که تا ترکیه فاصله چندانی ندارد، افزایش یافته است.
این کشتی اکتشافی را چند ناو جنگی ترکیه همراهی می‌کنند که موجب اعتراض یونان و اعزام متقابل ناوهای جنگی آن شده است.
ترکیه و یونان بر سر ذخایر گاز طبیعی در آبهای شرق مدیترانه اختلاف دارند و تلاش‌های قبرس نیز که روابط بسیار نزدیکی با یونان دارد برای اکتشاف و بهره‌برداری از ذخایر گاز در این منطقه با اعتراض ترکیه مواجه شده است. ترکیه عملیات اکنشافی برای نفت و گاز را در نزدیکی بخش ترک نشین قبرس از اواخر فوریه 2019 آغاز کرد. این اقدام موجب افزایش تنش ها با کشورهای همسایه، یعنی قبرس و یونان شده و واکنش اتحادیه اروپا را برانگیخته است.
ترکیه می‌گوید اقدامات اکتشافی اش قانونی است چرا که در آبهای سرزمینی‌اش در شمال قبرس انجام می‌شود. البته به جز ترکیه هیچ کشور دیگری این آب‌ها را متعلق به آنکارا نمی‌داند.
ترکیه و قبرس از سال 1974 بدین سو هیچ رابطه دیپلماتیک با یکدیگر ندارند. با توجه به عضویت قبرس و یونان در اتحادیه اروپا، بروکسل موضع شدیدی علیه آنکارا اتخاذ کرده است.
سران اتحادیه اروپا در اواخر ژوئن 2019 در بیانیه پایانی نشست خود در بروکسل تاکید کردند که فعالیت اکتشافی غیرقانونی که ترکیه در حال اجرای آن در اطراف قبرس است را محکوم می‌کنند.
اکنون فرانسه به عنوان دومین کشور مهم اتحادیه اروپا موضع سختی در این زمینه اتخاذ کرده و در حرکت عملی در این زمینه و نمایش حمایت از یونان در برابر ترکیه، حضور نظامی خود در شرق مدیترانه را افزایش داده است.
این امر نشان می دهد که اتحادیه اروپا در برابر ادعاهای آنکارا در شرق مدیترانه صرف به موضع گیری لفظی بسنده نکرده ، بلکه آماده اقدام در این زمینه است.
مساله مهم موضع آمریکا به عنوان عضو اصلی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی "ناتو" در قبال مناقشه بین آنکارا و پاریس است.
وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) از افزایش حضور نظامی فرانسه در شرق دریای مدیترانه در حمایت از یونان در برابر ادعاهای گازی ترکیه ابراز نگرانی و تاکید کرد که این رویداد در فضایی از ”عدم همکاری“ میان پاریس و آنکارا روی می‌دهد.
جاناتان هافمن، سخنگوی پنتاگون ضمن اعلام نگرانی شدید واشنگتن از تحولات شرق مدیترانه اعلام کرد: فرانسه و ترکیه ”هر دو از متحدان فوق العاده مهم سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو هستند و ما می‌خواهیم کاهش تنش‌ها را شاهد باشیم“.
در واقع آمریکا تشدید تنش ها بین اعضای ناتو را باعث تضعیف این سازمان نظامی دانسته و خواهان حل و فصل اختلافات کنونی بین ترکیه و اعضای اروپایی ناتو است.
ازسوی دیگر افزایش تنش ها بین ترکیه و برخی اعضای اتحادیه اروپا بر سر منابع گازی شرق مدیترانه ، موجب دوری هر چه بیشتر آنکارا از اتحادیه اروپا و افزایش تنش های دو جانبه شده است.
روابط اتحادیه اروپا و ترکیه پس از کودتای نافرجام ژوئیه 2016 همواره روابطی تنش آمیز بوده است.
اکنون به فهرست طولانی اختلافات اتحادیه اروپا و ترکیه که از مساله تعلیق روند عضویت ترکیه در این اتحادیه تا انتقادهای شدید بروکسل از سیاست داخلی و تحولات مربوط به تغییر نظام سیاسی ترکیه از پارلمانی به ریاستی را در بر می گیرد، مساله جدیدی افزوده شده است.
با توجه به اینکه دو کشور عضو این اتحادیه یعنی قبرس و یونان به طور مستقیم در مناقشه دریایی با ترکیه بر سر اکتشاف و استخراج گاز از منابع کف دریا درگیر هستند، لذا بروکسل بر حمایت از این دو کشور عضو این اتحادیه پافشاری می کند.
اتحادیه اروپا پیش تر اقدام ترکیه را «غیرقانونی» خوانده و به آنکارا هشدار داده بود که در صورت متوقف نکردن عملیات اکتشافی آماده است تا « واکنش مناسب» را انجام دهد.
