سیدرضا میرطاهر- مداخله غربی ها و تلاش آنها برای دامن زدن به ناآرامی ها واکنش شدید روسیه به عنوان همسایه و متحد نزدیک بلاروس را به دنبال داشته است.
در این زمینه کاخ کرملین با انتشار بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن دخالت‌های خارجی در امور داخلی بلاروس اعلام کرد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه به آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان گفته است، هرگونه مداخله خارجی در اعتراضات بلاروس «غیرقابل قبول است».
در بخش دیگر این بیانیه آمده است: تلاش‌های خارجی برای مداخله در امور داخلی بلاروس غیرقابل قبول بوده و می‌تواند تنش‌ها را بیشتر کند. در مقابل، استفان زایبرت سخنگوی مرکل گفت که وی در تماس تلفنی با پوتین اصرار داشت که دولت بلاروس باید از استفاده از زور علیه معترضان خودداری کند.
هشدار شدید و آشکار پوتین به غرب درباره بلاروس حاکی از نگرانی فزاینده مسکو درخصوص افزایش بی ثباتی در این کشور کوچک شرق اروپا و همسایه روسیه و فروپاشی نظام کنونی آن و در نهایت روی کار آمدن دولتی هوادار غرب در بلاروس است.
وقوع این امر بی شک منجر به بروز تغییرات ماهوی و مهمی در توازن قوای کنونی در اروپا و افزایش فشارهای غرب علیه روسیه با تکمیل حلقه محاصره آن خواهد شد.
در واقع از نگاه روس ها، روند گسترش ناتو به سوی شرق که هم اکنون نیز ادامه دارد و نیز وقوع انقلاب های رنگین در کشورهای حوزه همسود یعنی در گرجستان و سپس اوکراین، درچارچوب طرح کلان غرب برای از میان بردن نظام های سیاسی غیرهمسو با مسکو درکشورهای حائل بین اروپا و روسیه و در نهایت محاصره و یا دربرگیری مسکو طراحی و اجرا شده است.
اکنون پوتین براین گمان است که غربی ها به ویژه اتحادیه اروپا وآمریکا طرح مشابهی را درباره بلاروس با حمایت آشکار از معترضان و نیز تهدید به اعمال تحریم های گسترده علیه مقامات ارشد بلاروس دنبال می کنند.
پیش از این، الکساندر لوکاشنکو رئیس جمهوری بلاروس ضمن تاکید بر اینکه اعتراضات در این کشور «از پیش برنامه ریزی شده» بوده و عناصر خارجی ضمن مداخله در این اعتراضات به آن دامن می‌زنند، هشدار داد که معترضان در این کشور می‌توانند بلاروس را به «منطقه بازدارندگی» علیه روسیه تبدیل کنند.
وی معتقد است که در واقع این اقدامات علیه روسیه صورت می گیرد. لوکاشنکو یادآور شد که با پوتین درباره وضعیت کنونی اعتراضات در بلاروس «دیدگاه مشترکی» دارد و هر دو معتقدند که این «آشوب» اتفاقی رخ نداده است.
اعتراضات در بلاروس چند روز قبل از برگزاری انتخابات آغاز شده و شهروندان بلاروسی به نحوه مدیریت این کشور معترضند.
با این همه پیروزی لوکاشنکو در انتخابات ریاست جمهوری که با کسب ۷۹.۷ درصد آرا توانست "سیوتلانا تیخانفسکا" رقیب انتخاباتی خود را شکست دهد، به منزله بنزینی بر آتش اعتراضات بود و آن را شعله ورتر ساخت.
به گفته سوتلانا الکسیویچ نویسنده اهل بلاروس و برنده جایزه نوبل: لوکاشنکو با ملتی روبرو است که تغییر کرده و خواستار انتخابات آزاد و یک حکومت پاسخگو است.
در مقابل لوکاشنکو در واکنش به اعتراضات گسترده خیابانی در پایتخت این کشور تاکید کرده که اجازه نخواهد داد «انقلاب نارنجی» به سبک اوکراین در بلاروس نیز روی دهد.
هر چند وی در موضع گیری بی سابقه ای اعلام کرد که حاضر است قدرت را در این کشور تقسیم کند.
به گفته ایوان نچپورنکو کارشناس سیاسی؛ روزهای آتی برای لوکاشنکو حیاتی خواهد بود زیرا او که به‌عنوان «آخرین دیکتاتور اروپا» معروف است سخت در تلاش است قدرت را رها نکند و همچنان در مسند قدرت بماند.
با این همه، معترضان به دلیل امیدواری به حمایت گسترده غرب حاضربه کاهش اعتراضات و یا تقلیل خواسته های خود و مصالحه با لوکاشنکو نیستند. مسلما ادامه وضعیت کنونی برای روسیه به عنوان متحد نزدیک بلاروس غیر قابل تحمل است.
تاکنون بسیاری از کشورهای اروپایی بر لزوم حمایت اتحادیه اروپا از معترضان تاکید کرده‌اند. وزیر خارجه اسپانیا اعلام کرد سران اتحادیه اروپا در نشست آتی خود اعمال تحریم ضد برخی از مقام‌های بلاروس را بررسی می‌کنند.
در واقع غربی ها برغم کاهش تحریم ها علیه بلاروس و ادعای تمایل برای عادی سازی روابط با این کشور اروپای شرقی، در واقع از تداوم زمامداری لوکاشنکو ناخرسند بوده و همواره برای براندازی نظام سیاسی بلاروس تلاش کرده اند.
بلاروس برخلاف دیگر همسایگانش همواره به صورت سنتی روابط دوستانه خود با روسیه را حفظ کرده است. البته روسیه نیز با توجه به اهمیت ژئوپولیتیکی بلاروس تلاش کرده روابط خود با مینسک را در زمینه های مختلف حفظ و گسترش دهد.
مداخله جویی غرب در بلاروس از دیدگاه مسکو خط قرمزی است که نباید پا از آن فراتر گذاشته شود و هشدار پوتین به غربی ها نیزدر همین چارچوب قابل تحلیل است.
بیشتر بخوانید:
پیروزی لوکاشنکو در انتخابات ریاست جمهوری بلاروس و اعتراضات گسترده
