در این راستا نمایندگان مجلس عوام بریتانیا، روز دوشنبه24 شهریورماه به کلیات لایحه دولت بوریس جانسون نخست وزیر این کشور درخصوص نادیده گرفتن بخش‌های کلیدی از توافق برگزیت که سال گذشته 2019 با اتحادیه اروپا توافق شده بود، رای مثبت دادند.
در این رای گیری که بیشتر نمایندگان با توجه به اوضاع کرونا از راه دور شرکت کردند، ۳۴۰ نفر رای مثبت و 263 نفر نیز رای منفی دادند. بدین ترتیب بخش هایی از توافق بریتانیا با اتحادیه اروپا، درخصوص برگزیت لغو می شود.
مذاکرات دوره گذار برگزیت پس از تاخیر چند ماهه ناشی از همه گیری ویروس کرونا در جهان،میان اتحادیه اروپا و بریتانیا از سر گرفته شده است. در این مذاکرات قرار است لندن و بروکسل به توافق‌نامه‌هایی در زمینه های مختلف تجاری و سیاسی و امنیتی دست یابند و به ویژه در موضوع اقتصاد توافق‌های تجاری را به امضا برسانند.
اما این مذاکرات تاکنون موفق نبوده است و طی چند روز گذشته بوریس جانسون با مطرح کردن موارد جدید خواستار تغییر در توافقنامه برگزیت شده است؛ موضوع ایرلند شمالی خط قرمز بریتانیا است و اکنون جانسون در لایحه ای که مطرح کرده و به تصویب نمایندگان پارلمان بریتانیا رسیده عملا پروتکل ایرلند شمالی را که ۷ ماه پیش با اتحادیه اروپا درباره آن توافق کرد، نادیده می گیرد. براساس توافق پیشین تبادل کالا میان بریتانیا و ایرلند شمالی، از از 1 ژانویه 2021 مطابق با قوانین اتحادیه اروپا صورت می‌گیرد.
همچنین شرکت‌های تجاری بریتانیا مستقر در ایرلند شمالی تابع قوانین اتحادیه اروپا و ناگزیر به تکمیل برگه گمرکی خواهند بود. اکنون جانسون می گوید چنین اختیاری عملا زمینه را برای جدایی ایرلند فراهم می سازد.
اقدام بریتانیا خشم بسیاری از مقامات داخلی بریتانیا همچنین مذاکره کنندگان اروپایی را بر انگیخته است.
«دیوید کامرون» نخست وزیر پیشین بریتانیا و طراح اصلی برگزیت در این زمینه گفت: تصویب لایحه‌ای که زمینه نقض پیمان بین‌المللی را فراهم کند باید به‌عنوان آخرین راه حل مورد استفاده قرار گیرد.
«جان میجر» نخست وزیر اسبق بریتانیا از حزب محافظه کار نیز هشدار داده است: طرح جنجالی دولت، اعتبار بین‌المللی کشور را تضعیف کرده و آن را سرکش نشان می‌دهد.
مقامات اروپا نیزمطرح کردن چنین خواسته ای و تغییر در توافق پیشین را مخالف هنجارهای رایج بین المللی دانسته و اعلام کرده اند چنین چیزی را بر نمی تابند. پارلمان اروپا در این باره هشدار داد، این نهاد «تحت هیچ شرایطی» به تصویب قراردادهای تجاری با بریتانیا تن نخواهند داد.
دوره انتقالی روابط میان بریتانیا و اتحادیه اروپا که قرار است با حفظ قوانین پیش از برگزیت ادامه یابد،در پایان دسامبر 2020 به اتمام می‌رسد و اکنون جنجال بر سر چگونگی برگزیت بار دیگر بالا گرفته است.
بریتانیا اعلام کرده است در صورت عدم پذیرش اروپا ،برگزیت بدون توافق را اجرا می کند،موضوعی که ضربه جدی بر اقتصاد اروپا و بریتانیا خواهد بود و روابط سیاسی طرفین را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.
اقتصاد بریتانیا طی ماه های اخیر بر اثر کرونا به شدت آسیب دیده است و در صورت خروچ بدون توافق بسیاری از شرکت ها ورشکست خواهند شد چنانکه براساس اطلاعات فاش شده دولت بریتانیا طرح اضطراری و فوق‌العاده‌ای را در مواجهه با برگزیت بدون توافق آماده کرده که بر اساس آن نیروهای ارتش برای مقابله با شورش‌های خیابانی مردم و نیروی دریایی برای جلوگیری از برخورد صیادان بریتانیایی و اروپایی در آب‌های اطراف بریتانیا به حالت آماده باش درآمده اند.
از سوی دیگر رییس شورای اروپا نیز پیشنهاد تشکیل صندوق مالی برای گذر از شوک برگزیت را مطرح کرده است.
«فیلیپ درل»، کارشناس سیاسی در این مورد می گوید: گویی تحولات روزهای اخیر،حقیقتا بخت دستیابی به توافق را از بین برده است.زمان زیادی برای دستیابی به توافق میان اتحادیه اروپا و بریتانیا باقی نمانده است. اعلام این تصمیم یکجانبه بریتانیا،مذاکرات را به چالش کشیده است.هنوز در مورد ماهیگیری و رقابت برابر، توافقی وجود ندارد و زمان، پیوسته در حال از دست رفتن است.
اگرچه بحران برگزیت جدی است اما جانسون همچنان امیدوار است که با چانه زنی با اروپا بتواند امتیاز های مورد نظر را به دست آورد اما اگر نتیجه گفت‌وگوها، به توافق منجر نشود از ابتدای سال آینده مقررات سازمان تجارت جهانی بر روابط تجاری بریتانیا و اتحادیه اروپا حاکم خواهد شد؛به نظر می رسد با این روند، «برگزیت» خط پایانی بر رویاهای لندن درباره مزایای خروج از اتحادیه اروپا خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
اولین پیمان تجاری در دوره پسابرگزیت ؛ توافق بریتانیا با ژاپن
