وزرای خارجه این دو کشور در دیداری که در شهر «گویلین» چین برگزار شد در خصوص برنامه هسته‌ای ایران اعلام کردند، دو طرف معتقدند ایالات متحده باید بدون هیچ قید و شرط در اسرع وقت به «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) بازگردد و تحریم‌های یکجانبه علیه ایران را لغو کند. همزمان، وزرای خارجه روسیه و چین از ایران خواسته‌اند پایبندی به برجام را از سر بگیرد و بر نقش برجام در جلوگیری از اشاعه هسته‌ای تأکید کرده‌اند.
موضع کلی روسیه و چین درباره برجام
تاکید این دو مقام ارشد روسی و چینی بر لزوم بازگشت آمریکا به برجام بدون مطرح کردن هرگونه قید وشرط در راستای موضع کلی مسکو و پکن درباره توافق هسته‌ای برجام انجام گرفته است. روسیه و چین بارها بر ضرورت حفظ برجام و اهمیت آن برای صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی و نیز ضرورت ایجاد توازن بین حق و تکلیف درباره برجام تاکید کرده‌اند. در این راستا، مسکو و پکن رویکرد کنونی ایران در زمینه تعلیق اجرای تعهدات برجامی را واکنش به نقض عهدهای مکرر طرف‌های اروپایی گروه 1+4 و نیز خروج آمریکا از برجام در می 2018 و اجرای گسترده‌ترین تحریم‌ها علیه ایران در دوره زمامداری ترامپ می‌دانند. لذا اکنون وزرای خارجه این دو کشور خواهان بازگشت بی قید شرط آمریکا به توافقی شده‌اند که خود مقصر وضعیت ناهنجار کنونی آن است.
بایدن؛ ادامه دهنده فشار حداکثری ترامپ علیه ایران
پس از روی کار آمدن جو بایدن رئیس جمهور جدید آمریکا این انتظار وجود داشت که وی در راستای موضع‌گیری‌های قبلی خود در زمینه معکوس کردن اقدامات دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق، به فوریت به برجام برگردد. با این حال، با گذشت دو ماه از تشکیل دولت بایدن، اقدامات آن و موضع‌گیری‌های مقامات ارشد این دولت نشان می‌دهد که واشنگتن هم چنان در پی دنبال کردن سیاست شکست خورده فشار حداکثری علیه ایران به امید وادار کردن تهران به بازگشت به اجرای تعهدات برجامی بدون گرفتن هیچ گونه امتیازی ازآمریکا است. جوزف سیرینسیون، کارشناس سیاسی آمریکایی با تاکید بر اینکه بایدن تاکنون به کارزار نافرجام فشار حداکثری ترامپ علیه ایران ادامه داده است، گفت: بایدن تا مسیر خود را اصلاح نکند، خطر از دست رفتن توافق حیاتی هسته‌ای وجود دارد.
تهران عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به برجام ندارد
دولت بایدن شرط بازگشت به برجام را عقب‌نشینی ایران از اقدامات جبرانی عنوان کرده که تهران در واکنش به خروج آمریکا از برجام و محقق نشدن وعده‌های طرف‌های اروپایی در دستور کار قرار داده است. به گفته محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران، تهران خواهان رفع بی‌قید و شرط تمامی تحریم‌های اعمال‌شده، بازاعمال‌شده یا دوباره برچسب‌گذاری‌شده از جانب آمریکا است. تهران با تاکید بر اینکه اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به برجام ندارد، تأکید کرده واشنگتن با توجه به نقض یکجانبه برجام در جایگاهی نیست که برای اجرای این توافق شرط بگذارد. امید آمریکا و شرکای اروپایی‌اش که اکنون در جبهه واحدی در برابر ایران عمل می‌کنند این است که بدون عملی کردن خواسته اصولی ایران یعنی لغو کامل همه تحریم‌های آمریکا، راستی‌آزمایی آن و سپس بازگشت به اجرای تعهدات برجامی، تهران را وادار به کنار گذاشتن اقدامات متقابل کنند. با این حال موضع تهران ثابت و تغییرناپذیر است.
هر چند آمریکا بر این گمان است که با دادن برخی امتیازات جزیی، ایران از سیاست اصولی برجامی خود عدول خواهد کرد، اما روند اقدامات ایران برای کاهش تعهدات برجامی و گام‌های فرا برجامی پس از تصویب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» در مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد که تهران هیچ گونه مماشات و عقب‌نشینی از خواسته‌های اصولی و اقدامات متقابل خود انجام نخواهد داد. // 114
نویسنده: سید رضا میرطاهر
بیشتر بخوانید:
دیدگاه رهبری درباره برجام؛ ایران عجله‌ای ندارد
تأکید وزرای خارجه روسیه و چین بر ضرورت بازگشت بی‌قید و شرط آمریکا به برجام
تاکید وزیر خارجه بریتانیا بر لزوم بازگشت بدون پیش شرط به برجام
روسیه: آمریکا باید گام‌های عملی برای احیای برجام بردارد
