نگاهی به روند توسعه مناسبات دو کشور در یکدهه اخیر نشان می دهد، شرایط منطقه ای و بین المللی این روابط را به سمت راهبردی شدن سوق داده است.
این رویکرد مشترک، نشانه تغییراتی مهم در تقابل یکجانبه گرایی با چند چانبه گرایی در روابط بین الملل است.
درهمین چارچوب امیر سرتیپ «امیر حاتمی» وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح کشورمان در پاسخ به دعوت رسمی ارتشبد «سرگئی شایگو» Sergej Sjojgoe وزیر دفاع روسیه، در صدر هیاتی نظامی به مسکو سفر کرده است.
سفروزیر دفاع ایران به روسیه با برپایی ششمین نمایشگاه و همایش بین‌المللی نظامی – فنی روسیه موسوم به ARMY 20 همزمان است.
درعین حال تقویت همکاریهای دفاعی تهران- مسکو در حوزه‌های دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی از مهمترین اهداف سفر وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به مسکو است.
از این دیدگاه، تقویت همکاریهای بلندمدت ایران و روسیه را می توان پاسخی به نیازهای متقابل در روابط دو کشور ارزیابی کرد.
در واقع سیاست‌های چالش‌آفرین آمریکا در منطقه، اهمیت بیشتری به روابط دو کشور داده است.
این در حالیست که ایران و روسیه نشان داده‌اند در موضوع امنیت و مقابله با یکجانبه گرایی امریکا، قصد عقب‌نشینی در مقابل هژمونی امریکا را ندارند.
در این زمینه می توان به بیانیه مشترک ایران و روسیه در پایان دیدار چند ماه قبل «محمد جواد ظریف» وزیر امورخارجه ایران از روسیه اشاره کرد که در آن تصریح شده است: تهران و مسکو مصمم هستند، فعالانه رویکردهای جمعی و چندجانبه عادلانه مبتنی بر اصول و قواعد کلی شناخته شده حقوق بین الملل را برای حل مسائل فوری و ضروری منطقه ای و جهانی ارتقاء دهند.
ظریف: تمدید توافق ۲۰ ساله با روسیه در دستور کار قرار دارد
ایران و روسیه علاوه بر برجام درباره تحولات منطقه نشست های مهمی در تهران و مسکو در چارچوب مذاکرات روند آستانه داشته اند و برغم کارشکنی های امریکا گام‌های بلند مشترکی به خصوص در مبارزه با تروریسم در منطقه برداشته‌اند.
همچنین دوکشور در زمینه توسعه همکاریهای نظامی برنامه ای راهبردی دارند که نمونه اخیر آن برگزاری مانور مشترک ایران، روسیه و چین بود.
این روند ها نشان می دهد موضوعات متعددی در دستور کار ایران و روسیه قرار دارد.
کاظم جلالی سفیر ایران در روسیه درباره اهمیت برنامه جامع همکاری دو کشور می گوید؛ سطح مناسبات و حوزه همکاریهای فعلی ایران و روسیه بسیار فراتر از دهه‌های گذشته است که باید در قالب برنامه جامع همکاری‌ها به آن‌ها پرداخته شود.
با توجه به این مولفه ها؛ تقویت روابط ایران و روسیه در حوزه نظامی و دفاعی را می توان از سه جنبه حائز اهمیت دانست:
جنبه نخست؛ تقویت همگرایی های امنیتی و توسعه مناسبات راهبردی نظامی با توجه به تاثیرگذار بودن این همکاری ها بر ثبات و امنیت منطقه است.
جنبه دوم؛ تمایل دو کشور به همکاریهای دفاعی و تسلیحاتی است.
در این زمینه ایران و روسیه از ظرفیت های قابل تبادل در تامین نیازهای تسلیحاتی برخوردارند.
جنبه سوم اهمیت تعاملات ایران و روسیه؛ تقویت همکاریهای امنیتی بویژه در مقابله با یکجانبه گرایی است.
در مجموع، آنچه در شرایط کنونی، اهمیت گفت‌وگوهای وزیر دفاع ایران در سفر به روسیه را شاخص کرده است؛ تاکید مقام های ایران و روسیه بر تقویت روابط در حوزه های نظامی و دفاعی بویژه پس از شکست مفتضحانه قطعنامه امریکا در خصوص تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت است.
از این دیدگاه، سفر امیر سرتیپ «امیر حاتمی» وزیر دفاع ایران به روسیه، پیام روشنی دارد؛ مبنی بر اینکه مناسبات ایران و روسیه منطبق با اهداف استراتژیک و در جهت حفظ ثبات و امنیت جمعی است.
نویسنده: جمشید امین زاده
بیشتر بخوانید:
سفر وزیر دفاع ایران به روسیه؛ امروز
عزم ایران و روسیه برای انعقاد قرارداد بلندمدت همکاریهای مشترک و همه جانبه
