امیرعبداللهیان در آستانه این سفر تصریح کرد: روابط میان تهران و باکو باوجود برخی سوءتفاهم ها که در مناسبات دو کشور در ماه های گذشته به وجود آمد خوب، پایدار و رو به رشد است.
گرچه روابط ایران و جمهوری آذربایجان در مقاطعی تحت تاثیر فضا سازی ها و القائات سیاسی و رسانه ای خارجی قرار گرفته است ، اما دیپلماسی توام با درایت از سوی دوکشور اجازه نداده است که این روابط درگیر تنش های طولانی مدت شود.
ایران و جمهوری آذربایجان به 4 دلیل مهم نگاه ویژه ای به روابط یکدیگر دارند .
دلیل اول، همسایگی دو کشور مسلمان با اشتراکات قوی دینی و فرهنگی و زبانی است .
دلیل دوم، ظرفیت های موجود در دو کشور برای توسعه مناسبات و پیشبرد و تکمیل طرح های مشترک است .ایران یکی ازکشورهای دارای تکنولوژی ساخت نیروگاه است.
«علی اکبر محرابیان» وزیر نیرو هفته گذشته در دیدار آنلاین با «پرویز شهبازاف» وزیر انرژی جمهوری آذربایجان ضمن اعلام آمادگی برای ساخت نیروگاه مشترک بر پیگیری و توسعه فعالیت های مربوط به تکمیل دو سد احداث شده تاکید کرد .
دلیل سوم ، اهتمام دیپلماسی ایران به کاهش تنش های منطقه ای است . حوزه قفقاز به علت اختلافات دیرینه و مناقشات ارضی بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان مستعد بحران و تنش است .
موضع اصولی ایران حمایت از تمامیت ارضی کشورهای همسایه و مخالفت با تغییر مرزهای رسمی جغرافیایی است. بر اساس این موضع اصولی، ایران قاطعانه از تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان دفاع و با تجزیه این کشور مخالفت کرده است.
محسن پاک آیین، سفیر پیشین ایران در آذربایجان، می گوید؛ واقعیت آن است که صهیونیست‌ها سعی دارند از تحولات جنگ قره باغ و تداوم و تشدید تنش بین باکو و ایروان در جهت منافع خود استفاده کند. ضمن انکه تل آویو در تلاش است که همواره در روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان اخلال ایجاد کند.
استفاده از ظرفیت های ترانزیتی را نیز می بایست دلیل چهارم حائزاهمیت در توسعه روابط چند جانبه بیان کرد.
انعقاد قرارداد سواپ گازی با سه کشور ترکمنستان و جمهوری آذربایجان در اجلاس اخیرسران " اکو" در عشق آباد در همین راستا محقق شد.براساس این قرارداد، ترکمنستان روزانه ۵ الی ۶ میلیون مترمکعب گاز به جمهوری آذربایجان می فروشد که این گاز از مسیر ایران به جمهوری آذربایجان ترانزیت(سوآپ) خواهد شد . ایران هم گاز مصرفی مورد نیاز خود در ۵ استان کشور را به عنوان حق انتقال این گاز برداشت خواهد کرد.
حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به نقش راهبردی این قرارداد می گوید : توافقنامه گازی ایران و جمهوری آذربایجان یک گشایش اقتصادی در رابطه با کشورهای جنوب قفقاز بوده که ایران را به عنوان کریدور انتقال انرژی گاز به سایرکشورهای غرب آسیا و حتی جنوب خلیج فارس معرفی می کند.
این رویکردها نشان می دهند که اگرچه ممکن است در روابط دوکشور در برخی موضوع‌ها تفاوت دیدگاه وجود داشته باشد، اما در دوطرف اراده جدی برای عبور از موانع وجود دارد و تهران و باکو برای توسعه همه جانبه مناسبات و رفع سوء تفاهم ها به تماس و رایزنی های مثبت خود ادامه می دهند . سفر وزیر امور خارجه ایران به باکو را می بایست از این منظرگام تازه ای در جهت توسعه روابط ارزیابی کرد.
نویسنده: جمشيد امین زاده
112
بیشتر بخوانید:
دیدار وزرای امورخارجه ایران و جمهوری آذربایجان در اسلام آباد
