"محمد بن سلمان" سودای پادشاهی در عربستان دارد و با توجه به وضعیت جسمانی "سلمان بن عبدالعزیز"، پادشاه 85 ساله، شانس اصلی رسیدن به کرسی پادشاهی نیز است.
بن سلمان برای رسیدن به کرسی پادشاهی چند اقدام را در دستور کار قرار داد.
اولین اقدام، نوسازی در عربستان سعودی است. ولیعهد جوان سعودی از 2017 که به این سمت منصوب شد، اقدام های ساختارشکن زیادی در حوزه فرهنگی و اجتماعی انجام داد که مهمترین این اقدام ها در حوزه زنان و موسیقی بود.
در واقع، بن سلمان با این اقدام های ساختارشکن ضمن نادیده گرفتن سنت ها و ارزش های حاکم بر عربستان، تلاش کرد، حمایت زنان و جوانان عربستانی را به دست آورد.
دومین اقدام مهم، شدت بخشیدن به خشونت سیاسی در عربستان بود.
"محمد بن سلمان"، همزمان با نوسازی هایی که در حوزه اجتماعی و فرهنگی انجام داد، خشونت علیه شاهزادگان رقیب را نیز به شدت افزایش داد.
بن سلمان نوامبر 2017 دستور بازداشت ده‌ها شاهزاده سعودی را صادر کرد. وی طی دو سال بعد نیز شماری از شاهزادگان را بازداشت کرد.
در تازه ترین مورد نیز دستور بازداشت برخی از شاهزادگان را صادر کرد که برخی منابع شمار شاهزاده های بازداشت شده را 20 نفر اعلام کردند که از جمله آنها "احمد بن عبدالعزیز"، برادر پادشاه و "محمد بن نایف"، ولیعهد سابق هستند.
"محمد رضایی"، کارشناس مسائل عربستان سعودی بر این باور است که میان نوسازی بن سلمان و بازداشت شاهزاده ها ارتباط وجود دارد.
وی عنوان می کند که: "خشونت ورزی بن سلمان در قبال مخالفان را باید در مدل نوسازی وی جستجو کرد.
ولیعهد عربستان مدل نوسازی از بالا به پایین و آمرانه را در پیش گرفته که پیاده سازی آن نیازمند به کار‌گیری سرنیزه است، همان کاری که "آتاتورک" در ترکیه انجام داده بود.
این نوع نوسازی بیشتر جنبه های اجتماعی و فرهنگی را در بر گرفته و حوزه سیاسی را بدون تغییر می گذارد. دلیل اصلی بازداشت های اخیر نیز به جهت مدل توسعه ای است که وی انتخاب کرده است."
مسئله ای که وجود دارد این است که بن سلمان همزمان با جنگ قدرت در درون عربستان، اقدام هایی را نیز در بعد خارجی انجام می دهد که سبب ایجاد چالش هایی برای وی می شود.
از جمله این اقدام ها، جنگ نفتی است که با روسیه آغاز کرد.
روسیه اخیراً حاضر به توافق برای کاهش بیشتر تولید نفت خود نشد، در حالی که عربستان سعودی برای افزایش قیمت نفت یا دست کم ثابت نگه داشتن آن خواستار کاهش بیشتر تولید بود.
با عدم توافق روسیه برای کاهش بیشتر تولید نفت، عربستان سعودی گام‌هایی در جهت کاهش قیمت نفت برداشت و به نوعی وارد یک جنگ نفتی با مسکو شد.
این موضوع از یک سو سبب کاهش شدید سهام شرکت نفت عربستان "آرامکو" شد و از سوی دیگر با شیوع ویروس کرونا در جهان از جمله در عربستان سعودی همراه شد. شیوع این ویروس در عربستان به تعطیلی حج عمره منجر شد.
"صباح زنگنه"، کارشناس مسائل غرب آسیا در این خصوص عنوان می کند که: «اوج حج عمره در ماه های رجب، شعبان و رمضان است و میلیونها مسلمان از سراسر جهان برای حج عمره به عربستان می روند، اما با وجود ویروس کرونا در این کشور عملاً حج عمره در این ماه ها تعطیل خواهد شد و بخش مهمی از اقتصاد عربستان دچار تزلزل می شود.
لذا کاهش بهای نفت از یک طرف و فقدان حج عمره در ماه های رجب، شعبان و رمضان از سوی دیگر یک فاجعه اقتصادی برای عربستان محسوب می شود و بخش بزرگی از مؤسسات، شرکت ها، هتل ها و رستوران های این کشور دچار مشکل جدی خواهند شد.
در چنین شرایطی محمد بن سلمان سعی کرده و سعی خواهد کرد تمام افرادی را که ممکن است بتوانند از اعتباری در داخل و خارج برخوردار باشند و شانس جانشینی ملک سلمان را دارند، همه را دستگیر کند و به زندان بیندازد و صحنه را برای به قدرت رسیدن خود آماده کند.
نویسنده: سید رضی عمادی
133/ 118
بیشتر بخوانید:
بازداشت شاهزاده های رقیب؛ مهندسی قدرت در عربستان/ تحلیل
