تحلیل انتخابات عراق حاوی پیام‌های مهمی است:
نخستین و مهم‌ترین پیام میزان مشارکت مردم در انتخابات است که پایین‌ترین میزان در همه پنج انتخابات پیشین بود. مطابق اعلام کمیساریای انتخابات عراق، مشارکت مردم در این انتخابات حدود 41 درصد بود. از بیش از 21 میلیون نفری که می‌توانستند در انتخابات مشارکت کنند، 9 میلیون و 77 هزار و 779 نفر در انتخابات شرکت کردند. این میزان مشارکت در حالی است که در انتخابات سال 2018 بیش از 44 درصد واجدان شرایط شرکت کرده بودند.
ثبت پائین‌ترین میزان مشارکت در انتخابات بیش از همه ناشی از نارضایتی مردم از وضعیت اقتصادی و ناامیدی آنها به تغییر از طریق صندوق‌های رأی است.
مردم عراق که با چالش‌های مهم اقتصادی و اجتماعی به خصوص بیکاری، فقر و تورم و همچنین کمبود برق دست و پنجه نرم می‌کنند، اکتبر 2019 با برگزاری تظاهرات ضد دولتی که به سقوط دولت «عادل عبدالمهدی» منجر شد، اعتراض خود را نشان داده بودند و اکنون بار دیگر با حاضر نشدن پای صندوق‌های رأی به این موضوع اعتراض کردند.
در همین حال، مردم عراق با تحریم انتخابات نشان دادند امیدی به تغییر شرایط در این کشور حتی از طریق جابجایی نخبگان سیاسی ندارند و معتقد هستند انتخابات سبب بهبود اوضاع در این کشور نخواهد شد.
دومین پیام انتخابات عراق، امنیت حاکم بر این کشور است. انتخابات پارلمانی روز گذشته در امنیت بالایی برگزار شد. دولت عراق پیش از برگزاری انتخابات، تمامی فرودگاه‌ها را از عصر شنبه گذشته تا صبح امروز دوشنبه بسته و سفر بین استان‌ها و همچنین فعالیت رستوران‌ها و مراکز خرید را ممنوع کرده بود.
همچنین بیش از 250 هزار نیروی نظامی وظیفه تأمین امنیت انتخابات را بر عهده داشتند. این تصمیمات به برگزاری انتخابات در فضای امن منجر شد، در حالی که هنوز تهدیدهای تروریستی در عراق وجود دارد. همچنین برگزاری انتخابات در فضای امن و با کمترین مشکل امنیتی نشان می‌دهد محیط عراق نسبت به گذشته تغییر کرده و دولت آینده دغدغه امنیت نظامی کمتری دارد، اما باید دغدغه امنیت اجتماعی ناشی از نارضایتی مردم را جدی بگیرد.
سومین پیام انتخابات پارلمانی عراق، در درون نتایج آن قرار دارد. مطابق نتایج اولیه‌ای که اعلام شد سائرون و الفتح دو فهرستی که در سال 2018 بیشترین کرسی را به دست آورده بودند، در این انتخابات از میزان کرسی‌های آنها کاسته شد.
اگرچه مطابق نتایج اولیه و غیررسمی، ائتلاف سائرون وابسته به مقتدی صدر همچنان بیشترین کرسی‌های پارلمان را در اختیار خواهد داشت، اما با شمارش حدود 94 درصد آراء، میزان کرسی‌های سائرون تاکنون 41 کرسی بود در حالی که در سال 2018 موفق شده بود 54 کرسی را کسب کند.
تحلیل‌گران بر این باور هستند اگر میزان مشارکت در انتخابات بیش از 50 درصد بود، ائتلاف سائرون نمی‌توانست بیشترین کرسی‌ها را کسب کند و به عبارتی کاهش مشارکت مردم، به نفع جریان صدر بود.
نکته دیگری که نتایج انتخابات پارلمانی نشان می‌دهد، این است که هیچ جریانی نمی‌تواند کتله اکبر یا فراکسیون بزرگ‌تر را تشکیل دهد. در عین حال، تشکیل کتله اکبر نیز با توجه به نتایج غیررسمی اعلام شده، سخت خواهد بود چرا که جریان‌های بزرگ موفق به کسب کرسی‌های قابل ملاحظه‌ای نشدند و چند گروه باید با هم ائتلاف کنند تا کتله اکبر تشکیل شود. بنابراین، می‌توان انتظار داشت که فرآیند معرفی نخست وزیر جدید در کوتاه‌مدت پس از تشکیل پارلمان جدید انجام نشود.
نویسنده: سید رضی عمادی
117
