پس از ناکامی ائتلاف سه جانبه «مقتدی صدر»، «مسعود بارزانی» و «محمد الحلبوسی» در معرفی رئیس جمهور جدید و تشکیل کتله اکبر، صدر در طرحی پیشنهادی به چارچوب هماهنگی شیعه فرصتی 40 روزه داد تا عراق را از بن بست سیاسی خارج کند.
مهلت 40 روزه مقتدی صدر به چارچوب هماهنگی شیعه برای تشکیل دولت به پایان رسید، اما چارچوب هماهنگی موفق به تشکیل دولت نشد. چارچوب هماهنگی با پایان این مهلت، ابتکار عمل 9 ماده‌ای را ارائه کرد که خلاصه آن لزوم تشکیل دولت توافقی در عراق با مشارکت همه گروه‌ها و با مذاکره میان همه گروه‌های سیاسی است.
در مقابل این طرح ابتکاری، مقتدی صدر نیز در بیانیه‌ای، ضمن تأکید بر شکست چارچوب هماهنگی در تشکیل دولت و تقسیم عراق به سه گروه سیاسی ائتلاف سه‌جانبه، چارچوب هماهنگی و مستقل‌ها، 15 روز به مستقل‌ها در پارلمان فرصت داد تا به قول صدر به ائتلاف اکثریت یا همان ائتلاف سه جانبه صدر، بازانی و الحلبوسی برای تشکیل دولت بپیوندند.
«علی الفتلاوی» از رهبران چارچوب هماهنگی شیعیان عراق در واکنش به بیانیه صدر گفت: "طرحی که مقتدی صدر ارائه کرده، بر پیچییدگی عرصه سیاسی افزوده است. طرح ابتکاری صدر علیه طرح چارچوب هماهنگی ارائه شده و به این موضوع با نزدیک شدن هر گونه پیشرفت برای حل بحران سیاسی از جانب مقتدی صدر عادت کرده‌ایم."
نکته دیگر این است که در فرآیند سیاسی کنونی عراق نمایندگان مستقل می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند. به همین دلیل نیز مقتدی صدر، نمایندگان مستقل را بازیگرانی مجزا از ائتلاف سه‌جانبه و چارچوب هماهنگی در نظر گرفته است.
«عدنان سراج» کارشناس امور سیاسی در عراق در این خصوص گفت: "نمایندگان و احزاب مستقل، نقش مهم و اصلی را در خارج کردن فرایند سیاسی از وضعیت بن بستی خواهند داشت که عراق ماههاست گریبان‌گیر آن شده است."
با این حال، نکته‌ای که وجود دارد این است که اغلب نمایندگان مستقل نیز به معنای واقعی مستقل نیستند بلکه وابسته به گروه‌های سیاسی هستند. هر یک از این گروه‌ها با بخشی از نمایندگان مستقل تلاش خود را برای تشکیل دو سوم پارلمانی جهت معرفی رئیس جمهور یا 50 درصد به علاوه یک برای تشکیل کتله اکبر انجام داده‌اند و موفق به تحقق این هدف نشده‌اند.
بنابراین، همان‌گونه که برخی از اعضای چارچوب هماهنگی اعلام کردند طرح جدید مقتدی صدر صرفا عراق را در مسیر پیچیده‌تر شدم شرایط قرار می‌دهد و واگرایی سیاسی را نیز افزایش می‌دهد.
در یکی از بندهای طرح ابتکاری چارچوب هماهنگی شیعه بر دوری از سیاست شکستن اراده‌ها و انعطاف‌پذیری و ارائه امتیازات متقابل به منظور تفاهم بر سر مشترکات ملی و سیاسی همراه با رعایت وزن‌های انتخاباتی تأکید شده است.
این بند بیان می‌کند که هدف برخی گروه‌ها شکستن گروه‌های دیگر است در حالی که عراق اکنون به اجماع و به عبارتی تفاهم بر سر مشترکات ملی و سیاسی برای برون رفت از بحران سیاسی کنونی نیاز دارد.
«عدنان سراج» کارشناس امور سیاسی در عراق در این خصوص به انحصارطلبی سیاسی اشاره می‌کند و هشدار می‌دهد: "انحصارطلبی سیاسی به هرج و مرج و تاخیر در تشکیل دولت به اختلافات و مشکلات شدید اقتصادی و امنیتی منجر خواهد شد.»
نویسنده: سيدرضی عمادی
117
