فقیر و غنی، پیر و جوان، عالمان و مردم عادی از مسلمانان و حتی غیرمسلمانان به عشق و جاذبه حسین بن علی(ع) در این مسیر، درکنار هم، شانه به شانه ، قدم برمی دارند.
حضرت آیت الله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی پدیده بینظیر و حرکت عظیم و پر معنای راهپیمایی اربعین حسینی علیهالسلام را حسنهای ماندگار دانسته و بیان می کنند: «ترکیب «عشق و ایمان» و «عقل و عاطفه» از ویژگیهای منحصر به فرد مکتب اهلبیت علیهمالسلام است و حرکت عاشقانه و مؤمنانه مردم از کشورهای مختلف جهان در این پدیده بیسابقه، بدون تردید از جمله شعائر الهی است.» میلیون ها نفر در این گردهمایی باشکوه کنار هم جمع می شوند تا عشق و ارادت خود را به اهل بیت پیامبر اعلام کنند.
در میان جمعیت همه یکرنگ می شوند و درکنار هم قرار می گیرند. در طول تاریخ، علما و چهرههای برجسته شیعه در هدایت و ترغیب شیفتگان حسینی به این پیاده روی و زیارت اربعین، نقش اساسی داشتهاند و ضمن ارائه رهنمود، خود نیز در این مراسم شرکت کردهاند.
آیتالله محمدتقی بهجت فومنی از عالمان شیعه درباره نقش پیادهروی روز اربعین میگوید: «روایت دارد که امام زمان (عج) که ظهور فرمود، خودش را به واسطه امام حسین (ع) به همه عالم معرفی میکنند ... بنابراین در آن زمان باید همه مردم عالم، حسین (ع) را شناخته باشند...، اما الان هنوز همه مردم عالم، حسین (ع) را نمیشناسند و این تقصیر ماست، چون ما برای سیدالشهدا (ع) طوری فریاد نزدیم که همه عالم صدای ما را بشنود، پیادهروی اربعین بهترین فرصت برای معرفی حسین (ع) به عالم است.»
با اینکه زیارت سیدالشهدا (ع) در اکثر برهههای تاریخی به سختی انجام میشد و جان زائران در خطر بود، اما با این وجود عاشقانه خطرات را به جان میخریدند و به پابوسی امام حسین (ع) در روز اربعین نائل میشدند. میرزا جواد آقا ملکی تبریزی یکی از مراجع عالیقدر جهان تشیع که خود بارها با پای پیاده از عتبه علویه، رهسپار عتبه حسینی شده است، درباره مراقبه و بزرگداشت روز اربعین حسینی چنین میگوید: «به هر روی بر مراقبه کننده لازم است که بیستم صفر (اربعین) را برای خود روز حزن و ماتم قرار داده بکوشد که امام شهید را در مزار حضرتش (ع) زیارت کند، هر چند تنها یک بار در تمام عمرش باشد، چنانکه حدیث شریف، علامتهای مؤمن را پنج امر ذکر کرده است: ۵۱ رکعت نماز در شبانه روز، زیارت اربعین، انگشتر در دست راست کردن، پیشانی بر خاک گذاشتن و بلند بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ گفتن در نمازها». (ترجمه المراقبات، کریم فیضی، صفحه ۸۵).
امام موسی صدر، رهبر شیعیان لبنان بود که در شهریور ۱۳۵۷ (1978) توسط رژیم معمر قذافی در هماهنگی با رژیم صهیونیستی ربوده شد. امام موسی صدر در سال ۱۳۳۴ شمسی(1955) پس از رحلت پدرش حضرت آیت الله سید صدرالدین صدر به عراق رفت و در ایامی که در حوزه علمیه نجف مشغول تحصیل بود، یکی از شیفتگان مراسم پیاده روی از نجف به کربلا به شمار میرفت.
یکی از عالمان بزرگ اصفهان که در نجف با امام موسی صدر هم بحث بود، می گوید: «وقتی که امام موسی صدر همراه ما با پای پیاده از نجف به کربلا میرفت، در این سفر، حضوری عاشقانه داشت و در وقت دعا و زیارت عاشورا، از همه باحالتر بود و هنگام گریه، چشمانش از شدت گریه سرخ میشد و وقتی نوبت ذکر مصیبت و خواندن اشعار و نوحه سرایی به او میرسید، با حال جانکاهی در مصیبت اهل بیت (ع) اشعار فارسی و عربی فصیحی میخواند و هنگام کار و حمل اثاثیه سفر، وی بیش از همه کار میکرد و هنگام شوخی و مزاح، مزاحهایی بیان میکرد که بعد علمی و اخلاقی جالبی داشت.»
در طول مسیر پیاده روی اربعین، این شعار کوتاه ، اما زیبا و پرمحتوا جلب نظر می کند: «حُبُ الحسینِ یَجمَعُنا» به معنای «دوستی و محبت حسین، ما را گردهم می آورد.» این واقعیتی است که در تمام طول مراسم اربعین به چشم می خورد. آن حضرت ، کانون همگرایی و وحدت میلیونها انسانی است که از کشورهای اسلامی و غیراسلامی برای زیارت مرقد نورانی ایشان آمده اند.
در حقیقت تجلیل و تکریم امام حسین (ع)، محدود به شیعیان نیست ، بلکه اهل سنت و حتی غیر مسلمانان نیز آن شهید بزرگوار را همواره گرامی می دارند و در راهپیمایی اربعین نیز شرکت و موکب هایی برای زائران برپا می کنند. همه با صمیمیت آغوششان را به روی هم می گشایند. در خانه ها به روی همه باز است، مردم سخاوتمندانه برای همدیگر سفره باز می کنند و هر چه دارند، میآورند و تقدیم میکنند.
شیخ علاء از اساتید دانشگاه بغداد از جمله این خدمتگزاران به زائران اباعبدالله الحسین (ع) است. وی که حدود 70 سال سن دارد می گوید عازم کربلا هستم و فرصتی پیدا کردم تا کار خادمی به زوار را در موکب یکی از دوستان ادامه دهم.
از وی که در موکب عیسی بن مریم فعالیت دارد، درخصوص حضور فعال مسیحیان در کنار مسلمانان و ارج نهادن به مقام شامخ سرور و سالار شهیدان می پرسیم که می گوید: « وهب نصرانی هم به عنوان یک مسیحی از معروف ترین شهدای کربلا و یاری رسان امام حسین (ع) بود.هرچند مصائب امام حسین (ع) بسیار بود ولی در بسیاری موارد هم شباهت هایی به مصائب حضرت عیسی مسیح (ع) داشته و ما هم به عنوان پیروان آن حضرت امروز هم در کنار دوستداران امام حسین (ع) هستیم.امام حسین (ع) فقط برای مسلمانان شیعه و سنی نیست بلکه برای همه انسان های آزاده عالم است و به این خاطر است که امروز در این اجتماع بزرگ از همه قشرهای مختلف دنیا چه مسلمان و چه مسیحی حضور دارند.»
الکساندر دوگین ( Alexander Dugin)نظریه پرداز، نویسنده و استراتژیست روس است که در جمع مردم مشتاق و شیفتگان امام حسین علیه السلام که مسیر نجف به کربلا را پیاده طی می کنند، حضور یافته بود، وی حادثه اربعین را این چنین روایت می کند: « از نظر من پیاده روی اربعین که هر روز ابعاد بین المللی گستردهتری پیدا می کند و از همه ملیتها و ادیان از جمله مسیحیان در آن شرکت می کنند، مقدمه یک تحول اساسی در مقیاس جهانی است. من بارها این موضوع را گفته ام که دنیای مدرن با ایدئولوژی لیبرال و سرمایه سالارانه اش به پایان رسیده و جز بحران آفرینی دستاورد دیگری برای بشریت ندارد و بشر امروز محتاج یک رستاخیز معنوی و الهی است که مایه های آن قویا در انقلاب اسلامی و نهضت امام خمینی وجود دارد.» دوگین با تشبیه کردن پیاده روی اربعین به یک حرکت آخرالزمانی، اظهار داشت: «این پیاده روی نشانه ای مهم از آمادگی برای یک تحول معنوی جهانی و آخرالزمانی است. من به عنوان یک مسیحی ارتدوکس با رویکرد آخرالزمانی انقلاب اسلامی که خود را حرکتی آماده گر برای ظهور مسیح و مهدی می داند، موافقم و امیدوارم با آن حادثه عظیم که پیروان همه ادیان منتظر آن هستند، فاصله زیادی نداشته باشیم. پیاده روی اربعین به یک حادثه آخرالزمانی شباهت بیشتری تا یک حادثه عادی و معمولی دارد. ما و همه کسانی که در جستجوی عدالت و معنویت در دنیای ظلمت و ستم زده مدرن هستیم باید با همدیگر متحد شویم و این پیاده روی جلوه ای از این اتحاد است.»
این همه شور و اشتیاق برای رسیدن به راهپیمایی عظیم و استثنایی اربعین حسینی ، ناشی از جاذبه ای است که خداوند در شخصیت امام حسین (ع) قرار داده است. اکنون نیز پس از گذشت سال ها، مردم از سراسر جهان برای شرکت در راهپیمایی اربعین راهی کربلا می شوند تا هم نوا با خاندان پیامبر بر ظلم و ستمی که بر حسین بن علی (ع) و یاران با وفایش شد، عزاداری کنند. هم اینک در نقطه ای از جهان، در کربلا، همایشی عظیم برگزار می شود. همایشی که شرکت کنندگان در آن نه مقامات رسمی کشورها بلکه مردم از طبقات مختلف و از کشورهای گوناگون هستند که بدون هیچ اختلاف و جدالی با هم همراه می شوند.این همایش میلیونی ، آثار جهانی خود را به جا خواهدگذاشت و باید اذعان کرد که نوای حسینی در جهان پیچیده است و ذکر حسین مثل عطر خوش بهاری، درحال انتشار در عالم است.
زینب مقدسی