پس از کودتای انگلیسی - آمریکایی 28 مرداد 1332 علیه دولت مردمی دکتر مصدق، فضای سیاسی - که در دوران پس از حکومت رضا شاه اندکی باز شده بود – بار دیگر به سوی اختناق رفت.
در حالی که هنوز سه ماه از کودتا نگذشته و محاکمه مصدق نیز در جریان بود، رژیم شاه اعلام کرد که «ریچارد نیکسون» نایب ریاست جمهوری وقت آمریکا برای دیداری رسمی به ایران خواهد آمد. پیشتر نیز اخباری درباره از سرگیری روابط ایران و انگلیس منتشر شده بود.
در شانزدهم آذر دانشجویان دانشکده فنی تهران در اعتراض به استبداد رژیم شاه در سرکوب نیروهای سیاسی و همچنین سفر نیکسون به ایران، به تظاهرات و سخنرانی پرداختند. با هجوم نیروهای ویژه ارتش و پلیس سرکوبگر، سه تن از فعالان دانشجویی به نام های احمد قندچی، آذر(مهدی) شریعت رضوی و مصطفی بزرگ نیا به شهادت رسیدند.
از همان زمان، روز شانزدهم آذر به عنوان نماد مبارزه با استکبار آمریکا و نیز استبداد رژیم پهلوی به عنوان «روز دانشجو» نامیده شد و این مسیر روشن مبارزه، به جنبشی تمام عیار علیه رژیم وابسته شاه و سرنگونی آن در بهمن 57 منجر شد.
/118
