پس از آن که کویت، فهرست شروط سیزده گانه کشورهای محاصره کننده قطر را به دوحه تسلیم کرد، بحران خلیج فارس پیچیده تر از گذشته شده است.

به گزارش ایران پرس، آسیا نیوز گزارش داد، کشورهای عربستان، امارات، بحرین و مصر برای پایان دادن به محاصره دوحه فهرست شروطی را تعیین کرده و آن را از طریق امیر کویت در اختیار قطر قرار و ده روز به این کشور مهلت داده اند تا با اجرای این شروط، به انزوای خود پایان دهد.

خواسته های غیر ممکن و سلطه طلبانه

به رغم ادعای وزیر خارجه آمریکا مبنی بر این که کشورهای محاصره کننده قطر برای حل بحران خلیج فارس، درخواست هایی معقولانه و قابل اجرا مطرح خواهند کرد اما شروط تعیین شده با ضرب العجلی ده روزه برای اجرای آن، شروطی ناممکن هستند.

خلاصه ای از مهم ترین شروط:

کاهش سطح روابط دیپلماتیک با ایران و محدود کردن روابط با این کشور در حد همکاری های تجاری به نحوی که تحریم های بین المللی و آمریکایی علیه ایران مختل نشود.

قطر می بایست بلافاصله پایگاه نظامی در دست ایجاد ترکیه را در خاک خود تعطیل  و هرگونه همکاری نظامی با ترکیه را در خاک قطر، متوقف کند.

قطر باید با قطع روابط خود با جنبش های حماس، اخوان المسلمین و حزب الله لبنان، درج نام این گروه ها را در فهرست های تروریستی اعلام شده ازسوی چهار کشور (عربستان، امارات، بحرین و مصر) تایید کند.

شبکه الجزیره و همه کانال های وابسته به آن مانند عربی21، مکملین، العربی الجدید و میدل ایست آنلاین باید تعطیل شوند.

قطر باید همه تروریست ها و افرادی را که ازسوی چهار کشور مذکور تحت پیگرد هستند و نیز افراد و گروه هایی که در فهرست تروریسم آمریکا و جامعه جهانی قرار دارند، تحویل دهد.

قطر باید به قربانیان و مال باختگان ناشی از سیاست های این کشور و همچنین به چهار کشور تحریم کننده که به سبب سیاست های سال های گذشته قطر متضرر شده اند، غرامت پرداخت کند، راهکار جبران این خسارت در توافقنامه ای که با قطر امضا خواهد شد، مشخص می شود.

فهرست شروط کشورهای محاصره کننده قطر برای عادی سازی روابط خود با این کشور، بندهای دیگری را نیز در رابطه با تابعیت شهروندان خلیج فارس در قطر و پایبندی به امنیت ملی و خلیج فارس، شامل می شود.

به نظر می رسد که بیشتر این شروط تکرار خواسته های گذشته این کشورهاست اما شروط جدید و مهمی به فهرست مذکور اضافه شده است.

شرط مربوط به ترکیه و یا پرداخت غرامت به قربانیان و مال باختگان ناشی از سیاست های قطر و پرداخت خسارات به چهار کشور مذکور به سبب سیاست های سیاسی سال های گذشته قطر، از جمله آنهاست.

با توجه به تلاش های کشورهای خلیج فارس برای سلب حاکمیت سیاسی قطر و نیز تعیین شرط «جزیه» برای این کشور، به نظر می رسد که شاهد بحرانی دراز مدت در خلیج فارس خواهیم بود.

کشورهای تحریم کننده قطر قصد دارند به بهانه تاثیرگذاری این کشور بر اوضاع داخلی خود، بار مالی را بر قطر تحمیل کرده و سبب شوند که توجه دوحه به اوضاع داخلی خود معطوف شود زیرا به اعتقاد آنها، مازاد مالی قطر، عامل اصلی این بحران است.

به عبارت دیگر پس از آنکه قطر به دنبال محاصره خود از نظر سیاسی و دیپلماسی تضعیف شد، تحریم کنندگان این کشور به دنبال این هدف هستند تا قطر را به تخلیه صندوق سرمایه ملی خود (با حدود 355 میلیارد دلار ذخیره ارزی)  وادار و این کشور را از نظر اقتصادی نیز تضعیف کنند.

چه بسا تعیین این شرط - جزیه- به خواست آمریکا و شخص دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا انجام شده است زیرا با وجود آنکه ترامپ برای میانجی گری و حل بحران قطر اعلام آمادگی کرده بود اما شیخ تمیم بن حمدآل ثانی، امیر قطر برای  بررسی راه حل بحران، به دیدار با وی نرفت.

اما دومین نکته مهم در شروط کشورهای محاصره کننده قطر، به اخراج ترکیه از پایگاه های نظامی آن کشور مربوط است. این بدان معناست که در سایه تعیین ولیعهد جدید برای عربستان، این کشور در کنار مصر و امارات، عزم خود را برای رویارویی با ایران و ترکیه جزم کرده است. اما آنکارا به این اقدام فورا واکنش نشان داد؛ «فکری ایشیک»، وزیر دفاع ترکیه در کنفرانسی مطبوعاتی اعلام کرد که این کشور هیچ درخواستی مبنی بر تعطیلی پایگاه «القاعده» ترکیه در قطر، دریافت نکرده  و القاعده، پایگاهی ترکیه ای برای حفظ امنیت قطر و منطقه است.

وزیر دفاع ترکیه اظهار داشت، بر اساس توافقنامه ویژه میان آنکارا با دوحه، ترکیه قصد ندارد درباره پایگاه نظامی خود در خاک قطر، تجدید نظر کند و هرگونه درخواست برای بستن این پایگاه به معنای مداخله در روابط آنکارا با کشورهای عربی خلیج فارس است.

این مساله به چه معناست؟

این تحولات نتایج جدیدی در میدان سوریه ایجاد خواهد کرد و چه بسا پیچیدگی بحران امروز خلیج فارس مشابه پیچیدگی های مذاکرات آستانه میان طرف های سوری و حتی پیچیده تر از آن است.

رویارویی عربستان با ترکیه از دروازه قطر، با تشکیل محور سعودی- اماراتی- مصری و با راهبردهایی جدید کامل خواهد شد.

بازی با حس ملی گرایی عربی برای مقابله با آنچه «جاه طلبی های عثمانی ایرانی» خوانده می شود، مهم ترین این راهبردهاست.

در دوره های بعد و به ویژه با ولیعهدی شاهزاده محمد بن سلمان، چنین سخنانی بیش از پیش شنیده خواهد شد.

اگر این کشورهای عربی مانند ایران در کنار ملت سوریه می ایستادند، آیا چنین رویدادهایی پیش می آمد؟ و یا اگر این کشورها به جای محاصره ملت قطر، مانند ترکیه و ایران در کنار قطر قرار می گرفتند، آیا اوضاع به اینجا می رسید؟

در این میان آمریکا تلاش خواهد کرد تا پرونده قطر را میان دو محور قطر- ترکیه و عربستان سعودی- امارات کنترل کند و چه بسا روابط میان این کشورها بسیار متشنج خواهد شد ؛ اما اگر یکی از این طرف ها علیه دیگران وارد اقدام نظامی شود- گرچه تا کنون بعید بوده است- این مساله به سود آمریکا و رژیم اسرائیل خواهد بود.

اما ملت سوریه بزرگ ترین ذینفع از این بحران خواهد بود؛ پس آیا واقعا بحران سوریه پیش از بحران خلیج فارس پایان خواهد یافت؟116/112

بیشتر بخوانید:

قطر شرایط عربستان را برای برداشتن تحریم ها غیر منطقی خواند

سفیر قطر در واشنگتن: محاصره اقتصادی بی اثر است

کمیته ملی حقوق بشر قطر: شروط کشورهای محاصره کننده، نقض حقوق بشر است

اقدام های سه گانه قطر برای شکستن محاصره و انزوا/تحلیل