با این حال «سرگئی کوپریانوف» سخنگوی شرکت گازپروم اعلام کرد که این شرکت گزارش‌های منتشر شده در خصوص توقف صادرات گاز به لهستان را تایید نمی‌کند.
در مقابل منابع خبری در لهستان اعلام کردند، روسیه انتقال گاز طبیعی به لهستان را قطع کرده است. پیش از این لهستان گفته بود حاضر نیست بهای گاز طبیعی روسیه را با روبل پرداخت کند.
پورتال خبری لهستانی «اونت» روز سه شنبه به نقل از منابعی در دولت لهستان و شرکت انرژی دولتی «پی جی ان آی جی» گزارش داد که روسیه تحویل گاز طبیعی به لهستان از طریق خط لوله گاز «یامال-اروپا» را متوقف کرده است. این اطلاعات به طور رسمی از سوی مسکو یا ورشو تایید نشده بود.
گازپروم سه‌شنبه شب تاکید کرد، لهستان موظف است مطابق با روش پرداخت جدید، هزینه گاز مورد نیاز خود را به روسیه پرداخت کند. روسیه بر اساس قرارداد سال 1996 گازی موسوم به «یامال» به لهستان گاز ارسال می‌کند.
بر اساس این قرارداد، روسیه موظف است سالانه حدود 10 میلیارد مترمکعب گاز به لهستان ارسال کند. صادرات گاز این کشور به لهستان در سال 2021 با 9.4 درصد افزایش به 10.58 میلیارد متر مکعب رسید.
لهستان اوایل روز سه‌شنبه، دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه شرکت گازپروم روسیه را اعلام کرد که چهاردرصد گاز وارداتی به لهستان را بر عهده دارد.
به نظر می رسد روسیه اکنون درصدد مقابله فعال با کشورهای اروپایی که حاضر به پذیرش شرط مسکو در زمینه پرداخت بهای گاز به روبل نشده اند برآمده است.
در راس این کشورها لهستان قرار دارد که سردمدار اقدامات ضد روسی بوده و نیز در خط مقدم جبهه حمایت نظامی و تسلیحاتی از اوکراین بوده و در واقع به منزله معبری برای رسیدن تدارکات و تسلیحات غربی به نیروهای اوکراینی است. ضمن اینکه ورشو شدیدترین مواضع را علیه مسکو اتخاذ کرده و خواهان تشدید همه جانبه فشارها علیه روسیه است.
کما اینکه به رغم وابستگی گازی شدید به روسیه اما روز سه شنبه تحریم هایی را علیه شرکت روسی گاز پروم اعلام کرده است. همه اینها موجب شده تا روسیه وارد فاز برخورد جدی و عملی با لهستان از طریق قطع صادرات گاز به این کشور شود.
اما مساله درمورد بلغارستان متفاوت است. با توجه به ریشه های مشترک نژادی و فرهنگی و دینی و نیز روابط اقتصادی و تجاری نزدیک بلغارستان و روسیه، اما دولت صوفیه از زمان آغاز جنگ اوکراین در قالب جبهه متحد غرب و ناتو همگامی کاملی با آمریکا و دیگر شرکای اروپایی اش در اقدامات تحریمی علیه روسیه داشته است.
در واقع مسکو انتظار نداشت که بلغارستان با این شدت در جبهه ضد روسی غرب به فعالیت بپردازد. لذا می توان اقدام مسکو در زمینه قطع صادرات گاز به روسیه را به منزله تنبیهی علیه صوفیه در نظرگرفت. هر چند که ممکن است بهانه ظاهری این اقدام را امتناع دولت بلغارستان از پرداخت بهای گاز به روبل باشد.
وابستگی عرضه گاز طبیعی اروپا به روسیه حدود 40 درصد است. از طرفی 78 درصد صادرات گاز روسیه نیز به مقصد اروپا است. در نتیجه امنیت عرضه و تقاضای گاز طبیعی روسیه و اروپا به یکدیگر گره خورده و اقتصاد هر دو منطقه را نیز به یکدیگر وابسته کرده است.
در شرایط کنونی امنیت عرضه گاز طبیعی در اروپا در مقایسه با امنیت تقاضای گاز طبیعی اروپا بسیار شکننده‌تر شده است. «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه در 23 مارس اعلام کرد که کشورهای تحریم کننده روسیه باید بهای گاز را به روبل بپردازند و به دولت، بانک مرکزی و شرکت گازپروم این کشور یک هفته مهلت داد تا قراردادهای فروش گاز را به روبل تبدیل کنند.
دستور پوتین واکنش منفی اتحادیه اروپا را به دنبال داشت و کشورهای آن اعلام کردند که بهای گاز خریداری شده از روسیه را به روبل پرداخت نمی‌کنند.
«پائولو جنتیلونی» کمیسر اقتصادی اتحادیه اروپا می گوید: "قراردادهای موجود شامل تعهد پرداخت به روبل نمی‌شوند و باید به آنها احترام گذاشت. این به آن معناست که مکانیسم مبادله یورو با روبل که توسط مسکو پیشنهاد شده است، اجرا نخواهد شد .این تلاشی برای دور زدن تحریم‌های اروپا و باج‌خواهی از اتحادیه اروپا است."
اگرچه آلمان یکی از بزرگترین مشتریان گاز روسیه خواستار شفاف‌سازی نحوه انجام نقل و انتقالات مالی به روبل شده است.با این حال اکنون روسیه وارد مرحله اجرایی کردن تهدیدات گازی خود است.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
