بروس دابلیو. بنت (Bruce W. Bennett) در مقاله ای در اندیشکده آمریکایی رند، نوشت، آیا «مون جائه-این» رئیس جمهور جدید کره جنوبی و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی برای اتحاد دو کشور آماده هستند؟
با روی کار آمدن مون جائه این، رئیس جمهور جدید کره جنوبی و مواضع آشتی جویانه اش در قبال کره شمالی، امیدها برای وحدت دو کره افزایش یافته است؛ اما همچنان دیدگاه های موافق و مخالف زیادی در بین گروه های سیاسی و مردم هر دو کشور درباره اتحاد دو کره وجود دارد.
سخنرانی «مون جائه-این» رئیس جمهور جدید کره جنوبی در مراسم سوگند ریاست جمهوری اش تنها یک نقص داشت و آن اشاره نشدن به اتحاد دو کره بود.
رئیس جمهور جدید کره جنوبی در کمپین انتخاباتی اش گفته بود، مردم این کشور باید مردم کره شمالی را در آغوش بگیرند تا عاقبت یک روز اتحاد صلح آمیز دو کشور محقق شود.
رئیس جمهور کره جنوبی ممکن است به دلیل تمرکز بر مسائل داخلی این کشور از گنجاندن موضوع اتحاد دو کره در متن سخنرانی اش صرف نظر کرده باشد.
«مون جائه-این» با ایده اتحاد دو کره با مدیریت شدن آن از سوی سئول مخالف است و ترجیح می دهد که این اتحاد با رضایت کره شمالی و مدیریت مشترک انجام شود.
برای اینکه فرایند اتحاد دو کره صلح آمیز باشد، نیاز است که رهبران کره شمالی با آن موافق باشند و دشوار است که تصور کنیم آنها با اتحادی موافقت کنند که متعاقب آن از برخی از حقوق شان محروم شوند.
اگر اتحاد دو کره با رضایت و مدیریت طرفین انجام شود، بخش عمده ای از دولت کره شمالی و حزب کارگران کره به نوعی به حیات خود ادامه داده و با رهبران کره جنوبی همکاری خواهد کرد.
آیا کیم جونگ اون در فرایند اتحاد دو کره مشارکت خواهد کرد؟
به نظر می رسد که کیم جونگ اون موضوع اتحاد دو کره با تقسیم قدرت را به دو دلیل قبول نخواهد کرد.
اول اینکه در صورت چنین اتحادی، جمعیت و قدرت اقتصادی کره جنوبی بدون شک مزایای بیشتری در اختیار رهبران این کشور قرار خواهد داد.
دوم اینکه، کیم جونگ اون تجربه ای از تقسیم قدرت ندارد و حتی ممکن است به لحاظ نظری و ایدئولوژیکی هم با آن مخالفت کند.
حتی برخی نیز ممکن است چنین ادعا کنند که کیم جونگ اون با پاکسازی بسیاری از مخالفانش و قتل کیم جونگ نام، برادر ناتنی اش، نشان داده است که خواهان قدرت مطلق است.
کیم جونگ اون در سخنرانی ابتدای سال 2017 گفته بود، کره شمالی یک مبارزه همه جانبه را برای خنثی کردن تلاش های افراد خائن و چاپلوسی چون «پارک گئون های»، آغاز کرده است.
از آنجایی که پارک گئون های، رئیس جمهور پیشین کره جنوبی از اتحاد با تقسیم قدرت حمایت می کرد، این نشان می دهد که کیم جونگ اون ممکن است حتی با چنین اتحادی نیز موافق نباشد.
دو احتمال در این باره می تواند وجود داشته باشد.
1- کیم جونگ اون به پارک گئون های اعتماد نداشت، که این نشان می دهد ممکن است «مون جائه این» آشتی طلب، شریک قابل قبول تری برای مذاکرات پیرامون اتحاد دو کره با تقسیم قدرت باشد.
2- ممکن است منظور کیم جونگ اون این بوده که او تنها شکل سومی از اتحاد دو کره را قبول دارد که در آن کره شمالی مسلط و حکمفرما باشد.
به همین دلیل ممکن است که جنگی مداخله جویانه علیه کره جنوبی آغاز شود.
"کیم جونگ اون" ممکن است یک چنین کاری را با چند سناریو انجام دهد؛ که یکی از آنها به راه انداختن جنگ قدرت در کره جنوبی یا سقوط اقتصاد این کشور باشد که می تواند به محرکی برای یک جنگ انحرافی تبدیل شود.
البته کره جنوبی قطعا با آن مخالف است.
شی جین پینگ، رئیس جمهور چین سال گذشته گفته بود، این کشور قطعا اجازه وقوع جنگ و آشوب در شبه جزیره کره را نخواهد داد.
اگرچه باید در نظر داشت که ممکن است نفوذ چین در شبه جزیره کره محدود باشد.
شی جین پینگ تاکنون نتوانسته مانع از آزمایش موشک های بالستیک کره شمالی شود.
پاسخ به این پرسش که آیا چین در صورت بروز یک بحران جدی در کره شمالی، به این کشور نیروی نظامی اعزام خواهد کرد، بسیار دشوار است.
کره جنوبی برای هیچ کدام از گزینه های اتحاد صلح آمیز یا جنگ انحرافی آمادگی لازم را ندارد.
برای مثال، حتی اگر اتحاد دو کره به صورت صلح آمیزی به پیش رود، الحاق و شکل گیری ثبات در کره شمالی و کره جنوبی، اقدامی دلهره آور خواهد بود که نیازمند سیاست های آشتی جویانه ای است که فعلا وجود ندارد.
الزامات اتحاد دو کره
اتحاد دو کره نیازمند همکاری در مسائل پیچیده و مشکلی چون تغییر ساختار قوه قضائیه و حق مالکیت اموال، ارتقاء زیرساخت های ویران شده و یا ایجاد زیرساخت های لازم در کره شمالی، و همچنین امحای سلاح های کشتار جمعی این کشور، مذاکره با مخالفان اتحاد در کره کره جنوبی و کره شمالی، و ارتقاء کیفیت زندگی مردم این کشور به بهای بالابردن مالیات در کره جنوبی است.
مون جائه این، رئیس جمهور کره جنوبی حتی اگر همزیستی مسالمت آمیز با کره شمالی منجر به اتحاد دو کشور شود نیز باید با این چالش ها مواجه شود. حال اگر الحاق دو کره به یکباره صورت گیرد قطعا این چالش ها پیچیده تر خواهد بود.
مون آماده است با چنین چالش هایی مواجه شود.
به طور مثال مون جائه این درنظر دارد مجتمع صنعتی مشترک کائسونگ در مرز دو کره (مجتمع صنعتی کائسونگ که در سال ۲۰۰۴ راه اندازی شد، با حمایت دولت کرهجنوبی و به منظور فراهم کردن زمینه اشتغال برای نیروی کار کرهشمالی تاسیس شده است و بیش از یکصد شرکت کرهجنوبی در آن سرمایهگذاری کردهاند. شمار شهروندان کره شمالی شاغل در این مجتمع به بیش از پنجاه هزار نفر میرسد و از این طریق، سالانه حدود ۹۰ میلیون دلار ارز خارجی نصیب کرهشمالی میشود) را بازگشایی کرده و آن را به طور قابل ملاحظه ای توسعه دهد.
اما اقدامات بسیار زیاد دیگری از جمله مطلع ساختن کره شمالی از سیاست های کره جنوبی باید انجام شود.
موافقان و مخالفان الحاق دو کره
در حالی که کره جنوبی یک فرایند تدریجی در اتحاد دو کره را مطلوب می داند، بسیاری از مردم کره شمالی به احتمال زیاد خواهان اتحاد سریع دو کشور هستند تا بتوانند از مزایای اقتصادی کره جنوبی استفاده کنند.
دولتی که احتمالا" تحت عنوان دولت کره متحد شکل خواهد گرفت، قادر نخواهد بود توقعات مردم کره شمالی را برآورده سازد؛ به ویژه اگر کره جنوبی بودجه لازم برای اتحاد دو کره را پیش بینی نکرده باشد.
شماری از مخالفان در کره جنوبی ممکن است به جنبش های مقاومت بر ضد اتحاد دو کره ملحق شده و یا از آن حمایت کنند.
همزمان ممکن است مردم کره شمالی نیز زمانی که با مقراراتی چون (مالیات) مواجه شوند، دست به شورش بزنند.
ارتش کره متحد می تواند نقش مهمی در ایجاد ثبات داشته باشد.
اما بسیاری از نیروهای نظامی و امنیتی کره شمالی ممکن است به واسطه اعطای بیشتر مسئولیت های ایجاد ثبات (در کره متحد) به ارتش کره جنوبی، دلایل کافی برای مقاومت در برابر اتحاد دو کره را داشته باشند.
مون جائه این، در نظر دارد شمار نظامیان کره جنوبی تا سال 2020 از 625 هزار نفر به 500هزار نفر کاهش دهد.
اگر قوانین کره جنوبی در کاهش شمار نظامیان ادامه پیدا کند، شمار نظامیان این کشور به 360 هزار نفر نیز کاهش خواهد یافت.
ارتشی با این تعداد نیرو برای ایجاد ثبات در کشور جدیدی که کره متحد نام خواهد گرفت، بسیار کوچک خواهد بود؛ به ویژه اینکه چین انگیزه های بسیاری برای دخالت در کره متحد خواهد داشت و احتمالا برای کنترل طولانی مدت بخش هایی از کره شمالی نقشه خواهد کشید.
چندان عجیب نیست که مون جائه این، بیشتر بر روی متحد کردن گروه های مختلف در داخل کره جنوبی متمرکز شده باشد تا متحد کردن دو کره.
اما توجه نکردن به الزامات اتحاد دو کره، ممکن است باعث شود در زمانی که قرار است این اتحاد صورت گیرد، کره جنوبی آمادگی لازم را نداشته باشد و همین موضوع موجب شکست تلاش ها برای متحد کردن دو کره شود.113/112
*آنچه در این گزارش آمده به معنی تایید محتوای تحلیل نویسنده نیست و تنها در راستای اطلاع رسانی منتشر شده است.
بیشتربخوانید:
درخواست چین از کره جنوبی برای گفتگو با کره شمالی
حمایت کره جنوبی از گشوده شدن خطوط ارتباطی با کره شمالی
اندیشکده کارنگی: آیا رئیس جمهور جدید کره جنوبی، فشارهای ترامپ بر کره شمالی را خنثی می کند؟