با این حال تاثیر گذاری این شخصیت بزرگ دینی، سیاسی و تاریخی صرفا به داخل ایران محدود نشده و ایشان توانستند اقدامات سرنوشت سازی نیز در عرصه خارجی صورت دهند.
در واقع پس از گذشت 33 سال از رحلت این بزرگ مرد تاریخ ایران و جهان اسلام هنوز هم افکار و اندیشه های امام خمینی (ره) در عرصه بین المللی مطرح بوده و اقدامات ایشان کماکان بر روندهای منطقه ای و جهانی موثر است.
توجه ویژه امام خمینی بر مسئله قدس
یکی از مهمترین و تاثیر گذار ترین اقدامات امام خمینی (ره) در عرصه خارجی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، اعلام روز قدس به عنوان روز پاسداشت آرمان فلسطین و مبارزه با اسرائیل در 16 مرداد 1358 (7 اوت 1979) بود.
ایشان از دوره رژیم ستم شاهی همواره به انتقاد از روابط رژیم شاه و رژیم صهیونیستی پرداخته بودند. حضرت امام راحل (ره) در اوج قدرت نظام ستمشاهی، افشاگر روابط پنهان رژیم شاه و اسرائیل بود و مقابله با خطر اسرائیل برای جهان اسلام را بسیار جدی و پیگیرانه دنبال می کرد.
امام خمینی (ره) اولین مرجع تقلید و پیشوای بزرگ مذهبی بود که مجوز حمایت از مبارزان فلسطینی از محل وجوهات شرعی و صدقات را صادر نمودند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی (ره) در اولین فرصت روزی را برای به نمایش گذاردن حساسیت جهانی نسبت به سرنوشت قدس و نجات آن از چنگال صهیونیست های جنایتکار، به عنوان «روز قدس» تعیین و پیامی به همین مناسبت صادر نمودند.
امام خمینی (ره) در این پیام که در 13 رمضان 1399 هجری قمری خطاب به مسلمانان جهان صادر شد، فرمودند: "من در طی سالیان دراز، خطر اسرائیل غاصب را گوشزد مسلمین نمودم... من از عموم مسلمانان جهان و دولتهای اسلامی می خواهم که برای کوتاه کردن دست این غاصب و پشتیبانان آن به هم بپیوندند. و جمیع مسلمانان جهان را دعوت می کنم آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را که از ایام قدر است و می تواند تعیین کننده سرنوشت مردم فلسطین نیز باشد، به عنوان «روز قدس» انتخاب، و طی مراسمی همبستگی بین المللی مسلمانان را در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان اعلام نمایند."
بدین سان پیام امام راحل، نور امید به دل مظلومان فلسطینی تاباند و میلیون ها انسان آواره و مبارز را برای مقابله عملی با توطئه های رژیم اشغالگر قدس و آمریکای جهانخوار مصمم تر و استوارتر کرد.
پیام امام خمینی (ره) نقطه عطفی در مبارزات ملت فلسطین شد و به تاریخچه طولانی این مبارزه، اصالت بخشید. امام خمینی (ره) درباره اهمیت روز قدس فرمودند: "روز قدس فقط روز فلسطین نیست، روز اسلام است؛ روز حکومت اسلامی است. روزی است که باید جمهوری اسلامی در سراسر کشورها بیرق آن برافراشته شود. روزی است که باید به ابرقدرتها فهماند که دیگر آنها نمی توانند در ممالک اسلامی پیشروی کنند. من روز قدس را روز اسلام و روز رسول اکرم می دانم، و روزی است که باید ما تمام قوای خودمان را مجهز کنیم؛ و مسلمین از آن انزوایی که آنها را کشانده بودند خارج شوند، و با تمام قدرت و قوّت در مقابل اجانب بایستند."
روز قدس پس از 43 سال از اعلام آن هنوز هم در اقصی نقاط جهان با برپایی تظاهرات، راهپیمایی ها و تجمعات گرامی داشته می شود و همین امر از دلایل تداوم حیات آرمان فلسطین و به منزله قوت قلبی به مردم مظلوم فلسطین درباره همراهی مسلمانان و مردم آزاده جهان با آنها در مقابله با اقدامات سرکوب گرانه و تداوم اشغال سرزمین فلسطین و بین المقدس از جانب صهیونیست ها است.
جایگاه محوری استکبارستیزی در میان آرمان ها و اهداف بلند انقلاب اسلامی
یکی دیگر از جنبه های مهم تاثیر گذاری امام خمینی (ره) در عرصه خارجی تاکید پر رنگ ایشان بر استکبار ستیزی بود که نماد آن مقابله با سیاست ها و اقدامات آمریکا به عنوان شیطان بزرگ و مظهر استکبار در عصر کنونی است.
در طول چهار دهه اخیر همواره شاهد اقدامات خصمانه و شرارت های آمریکا علیه نظام اسلامی بوده ایم به طوری که واشنگتن در راس بلوک غرب از همه ظرفیت ها و توان خود علیه این نظام استفاده کرده است.
حضرت امام با آگاهی کامل از ماهیت استکباری ایالات متحده درباره آن بارها هشدار داده و بر مقابله موثر با آمریکا تاکید کرده بودند.
در عین حال امام خمینی (ره) نسخه استکبارستیزی اسلام را که موجب پیروزی انقلاب اسلامی گردید، منحصر به قلمرو جغرافیایی ایران نمی دانست بلکه آن را به عنوان نسخه ای شفابخش برای همه مستضعفان و قابل تحقق در تمامی نقاط جهان تلقی می کرد و لذا خواستار صدور الگوی انقلاب ایران به سایر نواحی و الگوگیری دیگر ملل دربندِ مستکبران از مبارزات پیروزمندانه ایرانیان بود: "ما میخواهیم که همه ممالک اسلامی این ویژگیها را داشته باشد و این معنایی که در ایران تحقق پیدا کرده است در همه ممالک اسلامی باشد و این انقلاب صادر بشود به همه ممالک اسلامی و همه مستضعفان جهان در مقابل مستکبران بایستند و مسائل خودشان را اخذ کنند و حق خودشان را بگیرند و باید بدانند که حق، گرفتنی است، و الّا اعطا نخواهند کرد."
در واقع در میان آرمان ها و اهداف بلند انقلاب اسلامی، استکبارستیزی از جایگاهی محوری برخوردار است. امام خمینی (ره) به عنوان معمار کبیر انقلاب اسلامی به تأسی از آموزه های اسلامی، عرصه جهان را به عرصه تقابل دو قطبی و برمبنای مواجهه مستکبران و مستضعفان مینگریست و سیاست اصلی انقلاب را حول محور تقابل و منازعه آشتی ناپذیر با کانون های استکبار جهانی در شرق و غرب و گسست کامل از آنان تعریف مینمود.
امام خمینی (ره) در این باره فرموده اند: "من بارها گفتهام و در این روز بزرگ میگویم تا قطع تمام وابستگیها به تمام ابرقدرت های شرق و غرب، مبارزات آشتی ناپذیرانه ملت ما علیه مستکبرین ادامه دارد."
حضرت امام راحل (ره) در عین حال رسماً جدایی و عدم تعهد همه جانبه انقلاب اسلامی را از ابرقدرت های مستکبر اعلام نمود و مسیر سومی را ترسیم کرد. امام خمینی در این باره فرموده اند: "این انقلاب اسلامی یک انقلاب عادی نیست و متکی به هیچ یک از دو قطب شرق و غرب نمیباشد، از این جهت، ویژگی های خاص خود را داشته و دارد. و با پیمودن صراط مستقیمِ «لا شرقیه و لا غربیه» در مقابل هر دو قطب ایستاده است و از هیچیک از قدرتهای افسانهای نهراسیده است."
امام خمینی (ره) همچنین ماندن در زیر سلطه مستکبران را مایه خفت و سرشکستگی مسلمانان می دانست: "آیا برای مسلمانان جهان ننگ نیست که با این همه سرمایههای انسانی و مادی و معنوی، با داشتن چنین مکتب مترقی و پشتوانه الهی تن به سلطه قدرتمندان مستکبر و دزدان دریایی و زمینی قرن بدهند؟"
در عین حال اندیشه و خط مشی حضرت امام راحل (ره) در زمینه مقابله با استکبار به راهنما و منبع الهامی برای مسلمانان و آزادگان جهان در زمینه مقابله با امپریالیسم غرب و شرق در دوره جهان دو قطبی تبدیل شد و در این راستا تهران در سال 1358 میزبان نخستین گردهمایی جنبش های آزادیبخش جهان بود.
«روح الامین سعیدی» پژوهشگر روابط بین الملل می گوید: "آرمان استکبارستیزی محصول تفکرات شخصی امام خمینی(س) نبوده و ریشه در عمق تعالیم اسلامی دارد و نه تنها ایشان بلکه تمامی کسانی که خود را پیرو راه اولیاء الهی و داخل در جبهه حق پرستان می دانند، موظف به ستیز با مستکبران هستند."
نامه امام خمینی به گورباچف، سندی مهم از دور نگری و اشراف ایشان به تحولات جهانی
یکی دیگر از اقدامات تاثیر گذار حضرت امام خمینی (ره)، نامه بسیار مهم و تاریخی ایشان به «میخائیل گورباچف» آخرین رئیس جمهور شوروی بود که به عنوان سندی مهم از دور نگری و اشراف حضرت امام به تحولات جهانی و نیز به عنوان اقدامی در راستای دعوت به مکتب نجات بخش اسلام در تاریخ ماندگار شده است.
این نامه معروف و تاریخی که در آن مرگ کمونیسم پیش بینی شده امام ره در آن بر ضرورت پرهیز شوروی از اتکا به غرب تاکید فرموده بودند در 1 ژانویه 1989 (11 دی 1367) انتشار یافت وسپس توسط هیأت منتخب ایشان مرکب از آیت الله جوادی آملی، محمدجواد لاریجانی و خانم مرضیه حدیده چی دباغ، در 13 دی 1367 در مسکو به گورباچف تحویل داده شد.
نامه تاریخی امام خمینی (ره) به گورباچف با وجود ناگهانی و غیرقابل پیشبینی بودن آن و باتوجه به تحلیلهای عمیق امام در نامه، نشان از ریشهدار بودن آن در سابقه تاریخی ایران و شوروی دارد. ایننامه را میتوان از یکسو، مهمترین و اساسیترین اقدام امام در امر صدور انقلاب و از سوی دیگر، مهمترین هشدار نسبت به روند اصلاحات شوروی در این دوره دانست.
امام خمینی (ره) در این نامه بسیار مهم در شرایطی از صدای شکسته شدن استخوانهای مارکسیسم سخن به میان آورد که اتحاد جماهیر شوروی هنوز به عنوان یک ابرقدرت جهانی مطرح بود، جنگ سرد خاتمه نیافته بود، دیوار برلین به عنوان نماد جدائی شرق و غرب، فرو نریخته و حاکمیت کمونیسم بر قانون اساسی شوروی و سرنوشت مردم این کشور، هنوز برقرار بود.
آیت الله جوادی آملی می گوید: "کل پیام دعوت به اسلام بود، این همان سیاستی بود که عین دیانت است و دیانتی که عین سیاست است. مسائل سیاسی مصطلح اصلاً در این پیام نبود... اگر چه پیام امام راحل (قدس سره) سراسر «سیاست» بود، لکن «سیاست مصطلح» در آن اعمال نشد."
بعدها در سالگرد رحلت امام خمینی (ره)، گورباچف طی مصاحبه ای برای اینکه به هشدارهای آن روز بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران بی اعتنائی کرده بود، اظهار تأسف نمود. گورباچف اظهار داشت: "مخاطب پیام آیت الله خمینی از نظر من، همه اعصار در طول تاریخ بود." وی افزود: "زمانی که من این پیام را دریافت کردم احساس کردم که شخصی که این پیام را نوشته بود متفکر و دلسوز برای سرنوشت جهان است. من از مطالعه این پیام استنباط کردم که او کسی است که برای جهان نگران است و مایل است من انقلاب اسلامی را بیشتر بشناسم و درک کنم."
گورباچف سپس با تشریح نابسامانی های اقتصادی و سیاسی روسیه، تصریح کرد: "اگر ما پیشگویی های آیت الله خمینی را در آن پیام جدی می گرفتیم امروز قطعاً شاهد چنین وضعیتی نبودیم."
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117