«جوزپ بورل» گفت: دفاع سایبری مساله بسیار مهمی است چرا که ما اکنون در صدد مقابله با جنگ‌های کلاسیک نیستیم بلکه باید متمرکز بر تکنولوژی و ابعاد فناوری باشیم و طبیعتا ما آماده اینگونه جنگ‌ها نیستیم و در نتیجه باید مقدرات و منابع ضروری را برای این مساله در نظر بگیریم. جنگ‌ها در آینده با جنگ‌های کنونی متفاوت خواهد بود و بخش‌های صنایع دفاعی ما باید با متغیرات جدید سازگار شوند و آماده مقابله با چالش‌ها باشند.
اذعان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر عدم آمادگی اروپا برای مقابله با جنگ های جدید از جمله جنگ سایبری با توجه به عقب ماندگی کشورهای اروپایی در زمینه دفاعی و نظامی به ویژه در دوره پسا جنگ سرد معنا پیدا می کند.
پس از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد این ذهنیت در بسیاری از کشورهای اروپایی شکل گرفت که دوره آمادگی های نظامی و هزینه های هنگفت دفاعی به سر آمده و احتمال وقوع جنگ در قاره اروپا بسیار کاهش یافته است.
همین مساله موجب شد تا به تدریج بودجه دفاعی بسیاری از کشورهای روند کاهشی پیدا کند. این مساله با اعتراض آمریکا به ویژه در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» رئیس جمهور پیشین آمریکا مواجه شد که خواهان اجرای تعهدات نظامی این کشورها از جمله تخصیص دو درصد از تولید ناخالص داخلی به بودجه نظامی و نیز مشارکت افزونتر اروپایی ها در تامین هزینه های سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بود.
افزایش واگرایی اروپا از آمریکا در دوره ترامپ موجب شد تا توجه اتحادیه اروپا به تقویت و افزایش ظرفیت های دفاعی و نظامی مستقل اروپایی افزایش یافته و تدابیری در این زمینه از جمله تشکیل صندوق دفاعی اروپا به اجرا در آید.
افزایش وابستگی نظامی و امنیتی اروپا به آمریکا پس از جنگ اوکراین
با این حال اروپایی ها که می توان گفت حدود سی سال در زمینه توجه به حوزه دفاعی و نظامی غفلت کرده بودند در اوایل سال 2022 با سناریوی غیر منتظره ای یعنی آغاز جنگ اوکراین مواجه شدند که اکنون به پایان یکمین سال خود نزدیک می شود.
این جنگ باعث شد تا کشورهای اروپایی به سرعت برای کسب آمادگی های نظامی دست به کار شده و بودجه های هنگفتی برای امور نظامی و خرید تسلیحات اختصاص دهند.
از جمله آلمان، بودجه ای 100 میلیارد یورویی برای خرید تسلیحات و بهسازی و نوسازی نظامی اختصاص داده است. با این حال کشورهای اروپایی در برخی زمینه ها از جمله جنگ های سایبری دچار عقب ماندگی آشکاری هستند و همین امر موجب وابستگی روز افزون به آمریکا برای حفظ امنیت اروپا شده است.
عدم تخصیص بودجه و اقدامات مناسب در حوزه های مهم جنگ های نوین مانند حوزه پهپادی، جنگ و عملیات سایبری و عملیات رزمی شبکه ای و جنگ هوشمند و هم چنین عدم تخصیص بودجه لازم برای نوسازی نظامی و تسلیحاتی طی سال های طولانی اکنون آثار خود را نشان می دهد.
این مساله به ویژه پس از جنگ اوکراین موجب افزایش وابستگی نظامی و امنیتی اروپا به آمریکا شده است. با این حال واشنگتن نیز صرفا در چارچوب اهداف خود به اروپا توجه داشته و اکنون از کشورهای اروپایی عضو ناتو در راستای سیاست ضد روسی خود استفاده ابزاری می کند که تبعات بدی برای اروپا در عرصه های مختلف سیاسی، اقتصادی و انرژی به همراه داشته است.
درعین حال همراهی اروپا با آمریکا در زمینه تجهیز هر چه بیشتر اوکراین به انواع تسلیحات نه فقط موجب به صدا در آمدن زنگ خطر در باره تهی شدن ذخایر مهمات و تسلیحات کشورهای اروپایی شده، بلکه تداوم این روند خطرواکنش جدی و شدید روسیه به موضع گیری خصمانه اروپا را تشدید کرده است.
در آخرین مورد از مخالفت ها با ارسال تسلیحات به اوکراین به منظور مقابله با روسیه، نروژ به عنوان عضو شمالی ناتو در این زمینه موضع گرفته است.
«یوناس گار استوره» نخست وزیر نروژ با انتقاد از سرازیر شدن کمک‌های اروپا به اوکراین تأکید کرد: "اسلو باید به فکر امنیت خود باشد؛ در آینده ارائه تسلیحات بیشتر به اوکراین از سوی ما دشوارتر است."
بدین ترتیب اروپا اکنون با وضعیت پیچیده ای در عرصه امنیتی و نظامی مواجه شده است و ضعف روزافزون کشورهای اروپایی در زمینه جنگ های مدرن بیش از پیش به نمایش درآمده است.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117
